Czerwono-biali i Biało-Czerwoni. Dania, Polska, Północ - problemy sąsiedztwa kulturowego
Loading...
Czerwono_biali_e-book.pdf (9.33 MB)
Authors
Date
2019-04-17
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wydawnictwo Akademickie SEDNO
Abstract
Książka adresowana do tych, którzy chcieliby zedrzeć kocyk z duńskiego hygge i z pewnego kulturoznawczego i skandynawistycznego źródła dowiedzieć się, między innymi, z jakimi kulturami chcą sąsiadować Skandynawowie, dlaczego Duńczycy i Polacy nie wiedzą, że mają więcej wspólnego, niżeli im się wydaje, dlaczego Brandesa połączyła z Polakami „przyjaźń” w zasadzie niemożliwa, czym współcześnie zaskakuje narracja o „buraczarkach” i „życiu po polsku” lub jakie praktyki kulturowe wyrażają duńską ironię. Praca stanowi oryginalną próbę wprowadzenia tematyki skandynawskiej do polskiego kulturoznawstwa, a zwrotnie – perspektywy kulturoznawczej do krajowej skandynawistyki. Jest to przy tym odpowiedź na potrzebę geokulturowej reorientacji wyobraźni w polskiej kulturze symbolicznej i humanistyce. Dotychczas brakowało Północy w percepcji sąsiedztwa kulturowego Polski. Granica na Bałtyku sprawia dziwne wrażenie znaczącej mniej od europejskich granic na lądzie; nie generuje pograniczy kulturowych ani nie przeciwstawia osi wertykalnej (Północ–Południe) wyeksploatowanej badawczo osi horyzontalnej (Wschód–Zachód). Niecodzienny jest też wybór szczegółowego obszaru dociekań autora: Dania zamiast Szwecji, zwyczajowo przyciągającej najwięcej uwagi Polaków spośród krajów nordyckich, bądź Norwegii, dopiero od niedawna przebijającej się w dyskursie medialnym. Dania pozostaje w bardzo ograniczonym stopniu obecna w badaniach polskich uczonych, zwłaszcza korzystających ze źródeł w języku duńskim. Drugim celem książki jest sproblematyzowanie kulturowego sąsiedztwa Polski i Danii, bilateralnie przeoczonego czy nawet wypieranego. Uwadze obu społeczeństw umyka już sam banalny fakt pewnej polsko-duńskiej wspólnoty barw narodowych. Tytuł książki zapowiada, że podobieństw i niewyzyskanych płaszczyzn porozumienia międzykulturowego Polska–Dania jest więcej: wysokie poczucie patriotyczne, wpływ doświadczenia wojny i utraty terytoriów, tradycje spółdzielcze itd.
Description
Monografia prezentuje wyniki kilkuletnich badań, sfinansowanych ze środków Narodowego Centrum Nauki na podstawie decyzji numer UMO-2012/07/D/HS2/03640; kwerendę pilotażową wykonano w ramach stypendium Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (program KWERENDA, edycja 2011).
Keywords
Dania kultura duńska kultura skandynawska stosunki polsko-duńskie Norden rada nordycka kraje nordyckie Bałtyk Morze Bałtyckie kraje bałtyckie hygge jantelov wyższe szkoły ludowe Mikołaj Grudtvig Georg Brandes Søren Kierkegaard Mazurek Dąbrowskiego Bertel Thorvaldsen Stefan Czarniecki pomnik Mikołaja Kopernika w Warszawie zimna wojna Bornholm emigracja buraczana leve på polsk Polacy w Danii Marzec 68 Hannah Arendt Żydzi polscy w Skandynawii ewakuacja Żydów z Danii Włodzimierz Karol Pessel skandynawistyka