Integracyjna rola badań krajobrazowych w geografii. Od idei naukowej do wdrożeń społeczno-gospodarczych
Loading...
czageo-94-28.pdf (1012.47 KB)
Authors
Date
2023
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Abstract
Krajobraz jest przestrzennym odwzorowaniem procesów naturalnych zachodzących w środowisku przyrodniczym oraz dziejowej działalności człowieka. Z uwagi na strefowość, pasowość i astrefowość zjawisk przyrodniczych na Ziemi, a także różny stopień zagospodarowania przez człowieka krajobrazy występują w wielu zróżnicowanych przestrzennie zgrupowaniach lub kompleksach (np. typach, podtypach, klasach, rodzajach, gatunkach – w zależności od przyjętej naukowo klasyfikacji). Przybierają też postać lokalnych lub regionalnych indywiduów. Każdy krajobraz cechuje się określoną strukturą, funkcjami, fizjonomią oraz wartością ocenianą przez pryzmat wielu kryteriów. W sposób szczególny odwzorowuje właściwości środowiska przyrodniczego, ale i atrybuty stylistyczne epoki oraz cechy społeczeństwa, które go kształtuje. Jest także uznawany za wizerunek przestrzeni, specyficzny rodzaj zintegrowanego dziedzictwa, a jego najcenniejsze reprezentacje można rozumieć jako ponadczasowe dobro, godne ochrony i zrównoważonego gospodarowania. W takim zakresie krajobrazy są przedmiotem szczegółowych badań geografii, ekologii, architektury, urbanistyki i nauk społecznych. W artykule zaprezentowano aktualne problemy badawcze w nauce o krajobrazie z pozycji geografii oraz wybrane kierunki wdrożeń. Wskazano na duże znaczenie edukacyjne geografii krajobrazu i ukazano krajobraz w systemie społecznej odpowiedzialności nauki. Podkreślono integrującą rolę badań krajobrazowych zarówno w wymiarze międzydziedzinowym, jak i teoretyczno-aplikacyjnym.The landscape is a spatial representation of natural processes occurring in the natural environment and historical human activity. Owing to the zonality, azonality and stripiness of natural phenomena on Earth, and because of the varying degree of human development, landscapes exist in many spatially diversified types, subtypes, classes, genera, species (depending on the scientifically accepted classification). They also take the form of local or regional individuals. Each landscape is characterised by a specific structure, functions, physiognomy and value assessed by a number of criteria. In a special way, the landscape reflects typical features of the natural environment but also stylistic attributes of the era and characteristics of the society that shapes it. The landscape is also perceived as an image of space, a specific kind of integrated heritage, and its most valuable specimens can be understood as a timeless asset, worthy of protection and sustainable management. Given this scope, landscapes are the subject of a detailed study in geography, ecology, architecture, urban planning, as well as social sciences. The article presents current research problems in landscape science from the position of geography and the selected directions of its implementation. It points out the great educational significance of landscape geography and shows the landscape in the system of social responsibility of science. It emphasises an integrative role of landscape research in interdisciplinary and theoretical-application dimensions.
Description
Keywords
Citation
Myga-Piątek U. (2023). Integracyjna rola badań krajobrazowych w geografii. Od idei naukowej do wdrożeń społeczno-gospodarczych. Czasopismo Geograficzne, 94(4): 697–730. https://doi.org/10.12657/czageo-94-28