Internal vs external migration in post-Soviet space. CARIM-East Research Report.
Abstract
Od lat 90-tych XX w. Mołdawia, dawna republika ZSRR, polegała na emigracji jako głównym wentylu dla zbyt dużej podaży pracy. Migranckie transfery pieniężne z zagranicy były siłą napędową wzrostu gospodarczego. Emigranci zarobkowi stanowią blisko jedną czwartą mołdawskiej siły roboczej. Gospodarka ta jest jedną z najbardziej uzależnionych od migranckich transferów pieniężnych. Choć ten ubogi w zasoby kraj wykazywał tendencje rozwojowe w ostatnich latach, nie były one tak silne jak u jego sąsiadów. Nie udało się w tym czasie stworzyć miejsc pracy, które mogłyby zrównoważyć ograniczenie zatrudnienia w sektorach, które były spuścizną gospodarki ZSRR. Model rozwoju gospodarczego Mołdawii w latach dwutysięcznych może więc być określony jako zależny od transferów i nie zwiększający zatrudnienia. Formuła ta nie może być rozpatrywana w długofalowej perspektywie. Aby stworzyć warunki do bardziej zrównoważonego wzrostu, Mołdawia będzie musiała w najbliższej przyszłości zwiększyć swój lokalny zasób czynników produkcji. Możliwość osiągnięcia tego celu mają szansę stworzyć inwestycje w edukację i kształcenie zorientowane na kwalifikacje potrzebne na rynku pracy. W efekcie emigracja z Mołdowy mogłaby się jednak zintensyfikować. W artykule rozważane są szanse, które ma Mołdawia jako mała, otwarta gospodarka z mobilną siłą roboczą, aby wykształcić w sobie zdolność do zmiany obecnego modelu rozwoju.The paper addresses the distinctiveness of migration flows in the post-Soviet space east of the European Union: the Commonwealth of Independent States (CIS) and Georgia. Population mobility within this region is hypothesized to differ from extra-regional population movements due to the common institutional past of these states, all of which were once the USSR republics. Within the framework of the migration systems theory, the paper offers a quantitative analysis of the scale and mechanics of cross-border population mobility in the region. By means of island analysis, it examines the intensity and distinctiveness of intra-regional migration flows relative to those between the region and third countries. Next, an econometric gravity model has been applied to identify the main drivers of migration flows in the region. The resultant findings show that the distinctiveness of the intra-regional migration processes is questionable or at best rather weak as mobility of people from and to the CIS region is relatively high. Thus, it is argued that the existence of the ‘post-Soviet migration system’ should not be treated axiomatically. The region is increasingly integrated into the international division of labour through trade and capital mobility and the cross-border mobility of people also reflects this globalization trend.