Zjednoczenie Polskich Uchodźców w Niemczech wobec emigracji solidarnościowej w latach 1981-1989
Loading...
ZPU wobec emigracji solidarnościowej.pdf (5.84 MB)
Authors
Date
2013
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Abstract
Działalność ZPU w RFN niewątpliwie przez pierwsze dziesięciolecia funkcjonowania przynosiła społeczności uchodźców znaczące korzyści. Otrzymywali oni bowiem pomoc prawną, pomoc w znalezieniu pracy oraz mogli uczestniczyć w wielu przedsięwzięciach prowadzonych przez ogniska i okręgi tej organizacji. Jednak organizacja ze wszech miar potrzebna uchodźcom polskim w wyniku zaniedbań finansowych jej członków, tarć w centrali ZPU oraz walk politycznych między działaczami różnych stronnictw emigracyjnych w RFN, doprowadzona została do upadku. Proces ten z pewnością opóźniła emigracja solidarnościowa, dzięki której terenowe struktury ZPU zostały zasilone przez nowych członków, wykazujących wysoki poziom aktywności. Centrala ZPU jednak właściwie już wówczas przestała działać. Niektóre okręgi i ogniska, nie mogąc liczyć na wsparcie centrali ZPU, prowadziły własną politykę. Intensywnie starały się pozyskać nowych członków z pośród emigracji solidarnościowej. W wyniku ciągłych spięć i destrukcyjnej polityki władz naczelnych ZPU przybywający do RFN nowi uchodźcy zakładali na własną rękę ogniska organizacji. Doskonałym przykładem takiej samodzielności było ognisko w Dortmundzie, które na tle innych ognisk i okręgów mocno wyróżniło się w swojej działalności. Kwestie organizacyjne były tylko częścią problemów, z którymi borykało się środowisko ZPU. Zmieniające się od 1985 r. przepisy prawa niemieckiego, które znosiły status uchodźcy, ograniczały czasowo pobyt tolerowany i likwidowały obozy uchodźcze, powodowały też większe trudności z otrzymaniem azylu i pozostaniem na terenie RFN. Ogniska ZPU starały się pomóc tym uchodźcom polskim, którym kończyła się wiza i którym od 1 maja 1987 r. groziła deportacji do PRL. W tym zakresie polityka rządu RFN, który przestał uznawać pobyt tolerowany, była nieugięta. Na nic zdały się zabiegi ognisk ZPU, które też, co należy dobitnie podkreślić, nie miały już takiego wpływu na władze niemieckie jak miało to miejsce we wcześniejszych latach. Polityka RFN nie była wymierzona tylko w uchodźców polskich, odnosiła się również do obywateli innych krajów demokracji ludowej, mieszkających na terenie RFN i Berlina Zachodniego. Ministrowie spraw wewnętrznych krajów związkowych wspólnie doszli do wniosku, że sytuacja w Polsce znacznie się poprawiła, a specjalne traktowa- nie obywateli polskich straciło swoje uzasadnienie. Polacy przybywający do RFN mogli otrzymać wizę na 3 miesiące z możliwością przedłużenia o rok pod warunkiem ograniczonego prawa pobytu lub podjęcia starań o azyl polityczny. Mimo starań zdarzało się, że często go nie przyznawano. Organizacja niestety w tej sytuacji nie mogła pomóc. Działacze ZPU na różnych szczeblach organizacji angażowali się w obronę emigrantów polskich, którym groziła deportacja. Wielu aktywistów ZPU podzieliło los nowej emigracji lat osiemdziesiątych i wróciło do Polski po 1989 r. W rezultacie decyzje władz niemieckich dotyczące uchodźców spowodowały, iż. dalsze funkcjonowanie organizacji takich jak ZPU nie miało większego sensu. Wraz z końcem historii RFN i upadkiem bloku wschodniego zakończyła się również działalność ZPU.
Description
Keywords
Frendl Solidarność Walcząca Solidarność KPN Załuski Folka Hueckling Uhlmann Prochnow Gorbaczow emigrant Adamski Szlezwik-Holsztyn Litwiniak Petlicki Buczkowski Prusiński Berlin Hamburg Łukasz Wolak Judkowiak Wybacz Matuszewicz Czosnkowski Kwiatkowski Czempik Rudnicki Rada Kaczmarczyk Londyn Zgoda ZPwN SPK Koniak Jędrzejewski Suchenek-Suchecki Gołebiewski Melcher Radosz Ruebenbauer Beyer Feldt Imiela Janczur Dziewulak Karłowicz Hemmerling Szwabowicz Mikiciuk ZPUW Kowalski obozy Arłamowski Hadrysiewicz Żelazny Roman Velbert Kolonia Dortmund Hamburg Monachium V Okręg Berlin Zachodni Niemcy RFN Zjednoczenie Bolesław Zawalicz-Mowiński Zawalicz-Mowiński Kazimierz Odrobny uchodźcy ZPU
Citation
Ł. Wolak, Zjednoczenie Polskich Uchodźców w Niemczech wobec emigracji solidarnościowej w latach 1981-1989, [w:] Świat wobec Solidarności 1980-1989, pod red. Pawła Jaworskiego i Łukasza Kamińskiego, wyd. IPN, Warszawa 2013, s. 703-717