Szkoły typu Open-Air: eksperymenty architektoniczno-pedagogiczne szkolnictwa w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku

Abstract
The aim of the article is to present the contribution of Open-Air schools in the context of the evolu- tion of the school environment and development of modern pedagogy. The article takes into account the historical context of evolution and the historical development of pedagogical ideas. The article focuses on the connection between pedagogy and architecture – regarding school, both disciplines are inextricably linked. Pedagogy is the theoretical foundation of teaching practice, implemented in an architectural space. The quality of this space is of great importance for learning outcomes. Consciously the design and architecture of a school creates something more than a simple housing for the process of education. It can create an environment for education and could strengthen that process in a synergistic manner. In reality, we can observe almost the opposite situation, when the school space, instead of comprehensively stimulating the students, becomes a materialized symbol of the oppressive nature of the educational system. Open-Air schools of the early twentieth century seem to be still an avant-garde and a model, which should be rediscovered. They offer the oppor- tunity to develop social, emotional, and creative skills. These objectives are itemized by many as essential for education in the future.

Przedmiotem artykułu jest przedstawienie wkładu szkół typu Open-Air w ewolucję przestrzeni środowiska szkolnego i rozwój współczesnej pedagogiki. W artykule uwzględniono kontekst historyczny tej ewolucji w świetle rozwoju ówczesnej myśli około pedagogicznej. Tematyka artykułu skupia się na pograniczu pedagogiki i architektury; w szkole obie te dyscypliny są ze sobą nierozerwalnie powiązane; pedagogika jest teoretyczną podstawą praktyki nauczania realizowanej w przestrzeni architektonicznej. Jakość tej przestrzeni ma ogromne znaczenie dla efektów nauczania . Świadomie zaprojektowana architektura tworzy coś znacznie więcej niż obudowę dla toczącego się w jej ramach procesu kształcenia, tworzy środowisko edukacji mogące w synergiczny sposób te procesy wzmacniać . W rzeczywistości najczęściej obserwować można sytuacją wręcz przeciwną, kiedy to przestrzeń szkoły zamiast wszechstronnie stymulować rozwój uczniów, staje się dla nich zmaterializowanym symbolem opresyjności systemu edukacyjnego . Rola architektury szkoły w wychowaniu społeczeństwa jest szczególna, jest ona czynnikiem w życiu młodego człowieka, stwarzającym okazję do pierwszych kontaktów z kształtowaną przestrzenią i pierwszych z nią relacji. Podobne nawyki i doświadczenia powinny być więc wzorem do naśladowania, a są niestety często przykładem negatywnym . Szkoły typu Open-Air ze swoją sięgającą początku XX wieku historią, wydają się być w tym miejscu wciąż awangardowym i nadal niedoścignionym wzorem, który warto odkryć na nowo; wzorem przestrzeni szkoły dającej możliwość rozwoju społecznego, emocjonalnego i kreatywnego. Cele te są przez wielu wyszczególniane jako kluczowe dla edukacji w przyszłości .
Description
Keywords
Citation
Szpytma, C. (2015). Szkoły typu Open-Air: eksperymenty architektoniczno-pedagogiczne szkolnictwa w pierwszych dziesięcioleciach XX wieku. Problemy Wczesnej Edukacji, Issues in Early Education, 31, 23-41.
Belongs to collection