OPEN :: Home

Recent Submissions

Item

Podwójna czasowość narracyjna reportażu ponowoczesnego. Tochman - Szczygieł - Hugo-Bader i absolutna teraźniejszość

(Towarzystwo Studiów Dziennikarskich, 2013) Zimnoch, Mateusz; International Association for Literary Journalism Studies; Jagiellonian University; Uniwersytet Jagielloński

The aim of herein paper is to point out a narratology as an inspiring source of inspiration for studies on the literary reportage. Following the most important debates of last decades—especially those on philosophy of historical writing—it tries to prove that studies on narrative may have a great impact on the nonfiction studies despite the fact that rarely have they been practiced together so far. Even more, because its critics’ observations (for example, Frank Ankersmit’s or Dominick LaCapra’s) however they may be adequate toward the historical writing they’re not so obvious in terms of literary journalism. The authorial concept of the double temporality basing on the Dasein onthology by Martin Heidegger distinguishes two fundamental levels of the text: 1) narrative of perception and 2) narrative of reconfiguration. The first one focuses on the narrative character of human cognition whilst the second one emphasizes the ability to bind and shape the ready-made narratives (in Hayden White’s terms). It is as important to contrast the narrator with a character acting within a text which solves the problem of differentiation between the referential character of empirical cognition and witness-mediated cognition, which was not as strongly divided among previous studies. All of those levels: 1) narrative perception vs. narrative reconfiguration and 2) empirical cognition vs. witness-mediated cognition are clearly visible, inter alia, among literary journalism by Wojciech Tochman. Two of his reportages: "Bóg zapłać" ("God bless you") and "Wściekły pies" ("Rabid dog"), make an expressive narrative opposition that is a great textual basis for proving the adequacy of the proposed methodological solutions. Arrangements assembled among the foregoing view, apart from picturing the literary specificity of the reportage, make an interesting starting point for cultural studies on that very genre. Their main goal, however, is to prove that analyses based on the double temporality concept of narrative may be inspiring and the narratology itself—appreciated mostly among studies on historical writing by now—is equally relevant for the literary journalism studies.

Item

Ekspresja impresywna? "Zrób sobie raj" Mariusza Szczygła - studia genologiczne

(Towarzystwo Studiów Dziennikarskich, 2012) Zimnoch, Mateusz; Uniwersytet Jagielloński; International Association for Literary Journalism Studies

Genologia nie potrafi utrzymać ciężaru funkcji typologicznej w odniesieniu do istotnej części literatury współczesnej. Postępująca hybrydyzacja form, przemieszanie dyskursów i konwergencja kultur ujawniające się w wielu tekstach powodują, że aparat terminologiczny, jakim dysponuje ta dziedzina, może pełnić jedynie funkcję opisową, lub – jeśli to uzasadnione – być kontekstem intertekstualnym, istotnym z punktu widzenia struktury konkretnego dzieła. Książka Mariusza Szczygła Zrób sobie raj to przykład utworu, wobec którego terminologia genologiczna traci swoją moc porządkującą. Potencjalne gatunki, do których mogłaby ona być przyporządkowana, to reportaż, esej i formy intymne. We wszystkich jednak przypadkach okazuje się, że nieścisłości występujące między abstrakcyjną matrycą gatunkową, a samą książką, są na tyle istotne, iż proste przyporządkowanie byłoby nadużyciem. Główne cechy dyskwalifikujące omawiany utwór jako reportaż to: 1. Niewielki poziom aktualności opisywanych zdarzeń, 2. Charakterystyczny dobór tematyki, 3. Specyficzne, mało reportażowe traktowanie rzeczywistości, 4. Ekspresywna funkcja literackiej transformacji zdarzeń. Cechy niepozwalające na przyporządkowanie go do kategorii eseju, to przewaga sfery informacyjnej nad refleksyjną. Do grupy form intymnych nie można go natomiast zaliczyć z powodu braku bezpośredniej koncentracji na sobie autora, realizującej się dopiero na wyższych poziomach dzieła. Bogate elementy wszystkich trzech gatunków i jednoczesna niemożność podjęcia decyzji o takiej, a nie innej przynależności, każe stworzyć dla książki Szczygła ponadgatunkową strukturę, którą określić można mianem hybrydy. Jej specyfiką, obok łączenia cech wymienionych gatunków i grup gatunków, jest przemieszanie funkcji komunikacyjnych. Fragmenty dzieła, reprezentujące bardzo określone gatunki literackie, występują w wielu wariantach funkcyjnych, odpowiadających funkcjom macierzystym gatunków składowych. Tendencja ta ujawnia się w wielu miejscach, potwierdzając zasadność proponowanego modelu, który z kolei – pełniąc funkcję opisową raczej, aniżeli typologiczną – ugruntowuje tezę mówiącą o zasadniczej zmianie funkcji genologii literackiej w odniesieniu do literatury współczesnej.

OPEN Repository

23002 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Browse by

Date

Author

Affiliation

Subject

Publisher

License