OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22976 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Thumbnail Image
Item
Mowa ciała: od jawnej do ukrytej
(Uniwersytet Warszawski, Katedra Arabistyki i Islamistyki, 2016) Machut-Mendecka, Ewa; Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
Świat arabski jest żywiołowy, jego mieszkańcy nie żałują gestów, ruchów i mimiki, przy pomocy których zwracają się nieustannie do otoczenia i rozmówców, dając upust emocjom. To zachowanie wynika z postawy niepohamowanej ekstrawersji jako sposobu komunikacji interpersonalnej: „Na wszelkie bodźce ekstrawertycy reagują żywo, emocjonalnie, spontanicznie. Łatwo podejmują się działań, chętnie poświęcają uwagę innym, w pierwszym odruchu nie stwarzają barier w kontakcie, potrzebują stałej stymulacji zewnętrznej” .
Thumbnail Image
Item
„Czy możemy poprawiać i kształtować nasze ciała poprzez sport?” – ciało a sport w kulturze muzułmańskiej
(Uniwersytet Warszawski, Katedra Arabistyki i Islamistyki, 2016) Pachniak, Katarzyna; Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
Islam reguluje i normuje każdą sferę życia, zatem również dla wszelkiej aktywności związanej z szeroko rozumianym sportem muzułmanie starali się, i nadal starają, znaleźć podstawy w religii. Szukają ich poprzez odwołania do świętych tekstów i tradycji, jednak, jak w wielu innych dziedzinach, współczesność przyniosła nowe wyzwania, z którymi muzułmańscy alimowie muszą się uporać, choć próżno by szukać bezpośrednich odpowiedzi na nie w świętych tekstach. Na przykład, czy dozwolone jest uprawianie sportu przez kobiety, które wyrywa on z ich dotychczasowej przestrzeni, zarezerwowanej wyłącznie dla nich i umieszcza w przestrzeni publicznej? Jak ma się to do nakazów i zakazów dotyczących oddzielenia płci, przyzwoitości, zakrywania ciała itd.? O ile islam średniowieczny odnosił się życzliwie do aktywności fizycznej mężczyzn, przywołując tutaj najwyższe autorytety, o tyle uprawianie sportu przez kobiety od samego początku było problematyczne ze względu na wyżej wspomniane restrykcje. Jak w tym wszystkim potraktować ciało, które podczas uprawiania sportu jest traktowane często w sposób niestandardowy, dotyczy to gestów, ruchów, ale także stroju, a te kwestie podlegają w islamie licznym ograniczeniom. Jak odnieść się do tego, że większość dyscyplin sportowych zmienia budowę ciała, wpływa na nie w taki bądź inny sposób, czy nie jest to niedozwolona ludzka ingerencja w to, co zaplanował wszechwiedzący Bóg? A co z kolei ze sportami ekstremalnymi, niosącymi spory element ryzyka?
Thumbnail Image
Item
Ciało w kulturze muzułmańskiej
(Uniwersytet Warszawski, Katedra Arabistyki i Islamistyki, 2016) Pachniak, Katarzyna; Nowaczek-Walczak, Magdalena; Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
Praca została podzielona na cztery umowne części, omawiające różne aspekty cielesności, chociaż większość artykułów trudno zamknąć w ramkach określonych kategorii. W pierwszej, zatytułowanej „Ciało w procesie komunikacji”, autorki omawiają różne aspekty tego zjawiska. E. Machut-Mendecka opowiada o mowie ciała, wskazuje na różnice między mową ciała w kulturze muzułmańskiej i zachodniej. Jak się okazuje, mowa ciała, jak każdy język, jest czytelna i zrozumiała w obrębie swojej kultury, w kontakcie z inną wymaga weryfikacji, przekładu, innego odczytania kodów kulturowych. Autorka odwołuje się też do przykładów ze współczesnej literatury, pięknie opisujących mowę ciała w różnych sytuacjach. Zupełnie inne, bo językoznawcze podejście znajdujemy w artykule M. Zawrotnej, która analizuje nazwy intymnych części ciała w dialekcie kairskim. Ciekawa analiza językoznawcza wyraźnie pokazuje jak religia i obyczaje determinują słownictwo intymne. Kolejne dwie prace dotyczą Iranu: S. Surdykowska opowiada o roli bólu i cierpienia w kształtowaniu empatii w kulturze Iranu. Artykuł dotyka różnych dziedzin: psychologii, neurobiologii społecznej, orientalistyki. Pokazuje na historyczne źródła kultu cierpienia w szyickiej kulturze Iranu, wskazując, jak znaczący wpływ wywarł on na zachowania współczesnych Irańczyków. Z kolei M. Rodziewicz opisuje pojęcie twarzy w kulturze Iranu. Jak się okazuje, jest to złożona kwestia, z którą wiąże się wiele dodatkowych problemów. Dział „Ciało w ruchu” rozpoczyna artykuł K. Pachniak o stosunku ciała i sportu w kulturze muzułmańskiej. Wychodząc od podejścia do sportu w klasycznym islamie na podstawie świętych tekstów oraz różnego rodzaju piśmiennictwa, autorka przedstawia stosunek islamu do sportu współcześnie, dotykając takich kwestii jak uprawianie sportu przez kobiety, sportowy strój itd. Z kolei praca A. Cieślewskiej przenosi czytelnika do Azji Centralnej i opowiada o tańcach młodych chłopców, które stały się rozrywką dla starszych mężczyzn. Ta praktyka jest trudna do badania ze względu na braki w materiałach źródłowych, a także błędne interpretacje zawarte w obserwacjach naocznych cudzoziemców, którzy nie znając kontekstu przenosili klisze ze swojej kultury na praktykowanie tego tańca. W dziale „Ciało przedstawione” znajduje się pięć prac opartych na współczesnej literaturze muzułmańskiej, nie tylko w języku arabskim. Świadczy to dobitnie o fakcie, że ciało nie stanowi dla pisarzy i poetów tabu ― wręcz przeciwnie, wydaje się, że dzięki kostiumowi literackiemu można napisać więcej i bardziej szczerze niż pozornie pozwalałyby na to zasady religii. A. Maśko opowiada o reprezentacjach ciała męczennika we współczesnej poezji arabskiej, przytaczając wiele przykładów tych bezprzykładnie tragicznych wizji. M. Kubarek koncentruje się na ujęciu ciała kobiety we współczesnej powieści muzułmańskiej, szczególnie u Nadżiba al-Kajlaniego. A. Graczyk analizuje, w jaki sposób iracka pisarka Haifa Zangana stara się przełamać w swoich utworach tabu cielesności, pisząc o ciele upodlonym, zbrukanym i brudnym. Przedmiotem pracy B. Horvata stało się ciało ojczyzny w poezji Ahmada Fuada Nigma. Autor zalicza go do nurtu egipskiej poezji ludowej i podkreśla, że upoetycznił on zwykły język egipski, wprowadzając jako symbol ojczyzny wizerunek prostej kobiety z ludu. U. Musyl omawia podejście do ciała w twórczości piszącego w urdu Sa’adata Hasana Manto. Ciało jest gwałcone, traktowane jak narzędzie, jednak trwa poruszane wewnętrzną siłą. Ostatni dział to „Ciało upolitycznione”. Autorzy pokazują, jak ciało może stać się elementem gry politycznej, jak w jego nietykalność ingeruje oparte na religii prawo. K. Górak-Sosnowska omawia wykorzystanie kobiecego ciała, w tym przypadku nagiego, w walce ideologicznej, do czego doszło po opublikowaniu w Internecie zdjęć dwóch półnagich Arabek, i późniejszym zaangażowaniu się w sprawę ukraińskiej grupy Femen, która z założenia jest wroga wszelkim religiom, w tym szczególnie islamowi. A. Warakomska w pierwszej części swojego artykułu odwołuje się do zasad islamu dotyczących ciała, aby w drugiej części pokazać ich funkcjonowanie we współczesności na podstawie piszącej po niemiecku Turczynki z pochodzenia Nacli Kelek. G. Małachowski poświęca swoją pracę karom cielesnym stosowanym w Arabii Saudyjskiej. Podaje liczne przykłady takich orzeczeń, trudnych do zaakceptowania w kulturze zachodniej.
Thumbnail Image
Item
Flavorings in Context: Spices and Herbs in Medieval Near East
(Komitet Nauk Orientalistycznych Polskiej Akademii Nauk; Dom Wydawniczy Elipsa, 2011) Lewicka, Paulina B.; Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
Throughout history, the approach towards imported spices varied from culture to culture. In medieval and early post-medieval Europe, where spices became an exotic object of temporary desire, they were often used unskillfully and in a haphazard manner. In the Ottoman Constantinople, unlike in Europe, it was the moderate use of spices, and not overdosing them, that became a manifestation of status. As deliberate paragons of refinement, the Ottomans depreciated what they considered uncivilized ways of their Arab provincial population, heavily seasoned diet included. Indeed, to a foreign observer, the Arabic-Islamic cookery might have appeared irrationally overseasoned. But the way the medieval Arab urbanites used spices was not a result of their surrender to changeable vogue, or the need to show off.
Thumbnail Image
Item
The Doctrine of muḫammisa according to Muslim Heresiography
(Komitet Nauk Orientalistycznych Polskiej Akademii Nauk; Dom Wydawniczy Elipsa, 2011) Pachniak, Katarzyna; Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
The article presents the doctrine of muẖammisa according to Muslim heresiography. The muḫammisa is one of ġulāt groups. This term is applied to groups accused of exaggeration (ġuluww) in religion and has covered a lot of groups from the early Šī‘ī circle. Muḫammisa is a current without a specific leader, it seems to have been a group of partisans having propagated a very particular idea: the divinity of five persons from ahl al-kisā’: Muḥammad, ‘Alī, Al-Ḥasan, Al-Ḥusayn and Fāṭima. The article focuses on their doctrines as presented by the heresiographers and their relation to another group, ‘alyā’iyya, who recognised ‘Alī as God and Muḥammad as his servant.

Browse by

Selected filters:
License: Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 3.0 Polska Affiliation: Department of Arabic and Islamic Studies, Faculty of Oriental Studies, University of Warsaw
Reset filters