OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23068 archived items

Recent Submissions

Item
Miasta zdegradowane a procesy opustoszania
(University of Gothenburg, Gothenburg, 2015) Szmytkie, Robert; Krzysztofik, Robert; Dymitrow, Mirek; Kantor-Pietraga, Iwona; Pełka-Gościniak, Jolanta; Spórna, Tomasz; Brauer, René; Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej, Wrocław, Polska; University of Gothenburg, Sweden; School of Business, Economics and Law; Department of Economy and Society – Unit for Human Geography; Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk o Ziemi, Katedra Geografii Ekonomicznej, Sosnowiec, Polska; Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Nauk o Ziemi, Katedra Geografii Fizycznej, Sosnowiec, Polska; University of Surrey, Guildford, UK; Faculty of Arts and Social Sciences; School of Hospitality and Tourism Management
Jednym z istotniejszych elementów interakcji pomiędzy środowiskiem naturalnym, a środowiskiem antropogeograficznym jest problem destabilizacji systemów miejskich. Autorzy rozumieją tą destabilizację zarówno jako czasowo istniejące zjawiska, ale także jako przestrzenne konsekwencje ścierania się obu sfer – przyrodniczej i antropogenicznej. Interakcja ta w odniesieniu do osadnictwa, szczególnie w przeszłości, ale nie tylko odzwierciedla się między innymi procesem opustoszenia miasta. Zbadanie tego zjawiska na terytorium Polski było zasadniczym celem tego opracowania. W rozdziale tym wskazano także na relatywność miast opustoszałych względem miast zdegradowanych, wskazując, że te pierwsze stanowią specyficzny typ tych drugich. W rozdziale zaprezentowane zostały mechanizmy degradacji dawnych miast, w tym przypadku nie tylko tej prawno administracyjnej, ale także przestrzennej i społecznej. Jakkolwiek wskazane przykłady (Stara Łeba, Drohiczyn Ruska Strona, Wapno, Miedzianka) z uwagi na wielkość dawnych miast nie mają przełożenia do współczesnych zagrożeń środowiskowych, to jednak niektóre elementy negatywnych oddziaływań mogą wyjaśniać współczesne oblicza niebezpieczeństw na jakie narażone są tereny osiedleńcze.
Item
Miasta zdegradowane w Polsce jako potencjalne nowe miasta
(University of Gothenburg, Gothenburg, 2015) Szmytkie, Robert; Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Geografii Społeczno-Ekonomicznej, Wrocław, Polska
Duża liczba miast zdegradowanych, a jednocześnie coraz większa liczba miast restytuowanych stwarzają asumpt do badań nad możliwościami rozwoju sieci miast w najbliższej przyszłości. Celem rozdziału była w powyższym kontekście próba ustalenia możliwości dalszego rozwoju liczebnego sieci miast w oparciu o zmianę statusu prawno-administracyjnego dotychczasowych miast zdegradowanych. W tym celu zinwentaryzowano sieć miast zdegradowanych cechujących się wysokim wyznacznikiem trwałości czy tez posiadania tzw. miejskich wyznaczników. Stąd też biorąc pod uwagę fakt, iż miastem w Polsce z formalnego punktu widzenia jest miejscowość, która posiada prawa miejskie celem artykułu była próba nawiązania do relacyjności pomiędzy osadnictwem miejskim sformalizowanym a niesformalizowanym. Przy czym w tym ostatnim przypadku, przypomnijmy, badaniami objęto tylko pewną grupę miejscowości, które status te niegdyś utraciły. Badania nad możliwościami restytucji statusu miejskiego w rozdziale oparto na czynniku demograficznym. Stanowi on kluczowy element wyjaśnień i dokonywanych porównań. Interesującym elementem analizy było to, że w celach porównawczych zastosowano wskaźnik tzw. względnej liczby ludności, a nie wartość wyrażoną wartościami bezwzględnymi. Stąd też jako dolną względną wartość progową przyjęto 0,80. Kryterium to wynikało ze wcześniejszej analizy zaludnienia najmniejszych miast de iure. Stwierdzono w dalszej części, że kryterium to spełnia 98 miast zdegradowanych. Można przyjąć, że mają one pod tym kątem największe szanse na umiastowienie w najbliższej przyszłości. Autor w dalszej części opracowania wskazuje, że proponowane zmiany statusu administracyjnego omawianej grupy miejscowości mogą przyczynić się do wzrostu potencjału gospodarczego i aktywizacji społeczności lokalnych. Powinny także wpłynąć na lokalne układy osadnicze opierające swój rozwój na ośrodkach formalnie miejskich, co może mieć szczególne znaczenie szczególnie w słabo zurbanizowanych województwach wschodnich.