OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23068 archived items

Recent Submissions

Item
Wdrażanie funduszy strukturalnych w sektor ochrony zdrowia w Polsce w latach 2007-2013
(Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, 2016) Sikora-Gaca, Małgorzata; Gabryszak, Renata; Politechnika Koszalińska
Celem niniejszego artykułu była weryfikacja projektów z obszaru ochrony zdrowia, które zostały zakwalifikowane do dofinansowania z funduszy strukturalnych w latach 2007-2013. Przedmiotem badania objęto 1473 przedsięwzięcia zakontraktowane do realizacji w latach 2007-2013 w 16 województwach. Przeprowadzona analiza wykazała, że w województwie mazowieckim i wielkopolskim zrealizowano największą liczbę projektów w skali kraju, natomiast województwie zachodniopomorskim wartość dotacji na jednego mieszkańca regionu była najwyższa. Zweryfikowano, że w latach 2007-2013 w obszarze ochrony zdrowia w Polsce zakontraktowano do realizacji 1473 inwestycje, których wartość ogółem oszacowano na 7,36 mld zł, z czego kwota dotacji przyznanych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Europejskiego Funduszu Społecznego wyniosła 4,88 mld zł.
Item
Państwo-religia. Instytucje państwowe i obywatele wobec religii w Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku. Tom I
(Kaliskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2014) Durka, Jarosław; Mierzwa, Janusz; Smoliński, Aleksander; Razyhrayev, Oleh; Kramar, Jurij; Sula, Dorota; Wróblewska, Urszula; Marcoń, Witold; Werra, Zbigniew; Handke, Waldemar; Wąsowicz, Jarosław; Orłowska, Marzena; Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli "WOM" w Częstochowie; Uniwersytet Jagielloński; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu; Wschodnioeuropejski Uniwersytet Narodowy imienia Łesi Ukrainki w Łucku; Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy; Uniwersytet w Białymstoku; Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie; Politechnika Koszalińska; Instytut im. gen. Stefana "Grota" Roweckiego w Lesznie; Archiwum Salezjańskie Inspektorii Pilskiej; Uniwersytet Warszawski
Systemy państwowe w państwach Europy Środkowo-Wschodniej w XX wieku ulegały zmianom. W ciągu jednego stulecia w poszczególnych krajach obserwujemy zarówno okresy demokracji, jak i autorytaryzmu i totalitaryzmu. Dynamicznie zmieniająca się sytuacja polityczna wymuszała na obywatelach ustosunkowanie się do ważnych zagadnień, związanych ze świadomością religijną i postawą wobec Kościołów. Dla wielu ludzi był to czas wyboru między możliwością zaistnienia w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej a wiernością wobec tradycyjnych wartości religijnych. Tom "Państwo-religia" ma na celu ukazanie tych zróżnicowanych zachowań, zarówno w odniesieniu do obywateli, jak i instytucji państwowych mających często zadanie kształtowania nowych, pożądanych przez władze postaw.
Item
Polska w Europie 1989-2014. 25 lat po przemianach – niektóre płaszczyzny przeobrażeń społeczno-kulturalnych
(Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, 2014) Knopek, Jacek; Sikora-Gaca, Małgorzata; Magierek, Dariusz; Politechnika Koszalińska
Przeobrażenia społeczno-kulturalne są następstwem każdej transformacji systemowej, gdyż zmiany polityczno-ustrojowe implikują daleko idące przekształcenia w różnych dziedzinach życia człowieka. Szczególnie narażone na różnego typu przemiany jest społeczeństwo, gdyż to ono je wymusza w pierwszej fazie tranzycji, a następnie staje się odbiorcą zmian normatywnych, gospodarczych, mieszkaniowych, edukacyjnych i innych. Spośród funkcjonującej w procesie transformacji triady polityka – gospodarka – społeczeństwo, to ono właśnie jest najsłabszym ogniwem. O ile polityka rozwijana jest zgodnie z inicjatywami podejmowanymi przez konkretne elity, a gospodarka potrafi napędzać się koniunkturalnie, o tyle społeczeństwo zależne jest w dużej mierze od instytucji państwa. Stąd też funkcjonalność jego organów, odpowiednie wdrożenie do nowej formacji społeczno-ekonomicznej, zaadoptowanie do systemu politycznego nowych wzorców, norm i wartości jest gwarantem ugruntowania przemian, ale także i zrozumienia dla kontynuowanych działań transformacyjnych. Podjęte w niniejszym tomie kwestie odnoszą się do newralgicznych problemów związanych z polskimi aspektami transformacji społeczno-kulturalnej ostatniego ćwierćwiecza. Wśród nich obecność swą zaznaczyła ewolucja terminu patriotyzm, gdyż tę kategorię w warunkach III RP należało kształtować wręcz jako wyzwanie dla zainicjowanych przemian. Materiał ten rozpoczyna niniejszą część studiów. Innym istotnym elementem stało się bezpieczeństwo, rozpatrywane w kategoriach społecznych, co znalazło uwypuklenie w artykule drugim. Na tło współczesnych procesów migracyjnych, które towarzyszyły Polakom szczególnie od XVIII w., uwagę zwrócono w kolejnym studium. Następne materiały odnoszą się do problematyki nowych mediów, organizacji pozarządowych oraz zmiany nastawienia instytucji państwowych do podstawowych praw i obowiązków człowieka i obywatela. Instytucje te i instrumenty należało tworzyć w nowych warunkach bądź budować je na nowo. Dalsze artykuły zwracają uwagę na rolę rodziny, reformę emerytalną oraz projekty edukacyjne realizowane w placówkach szkolnych i pozaszkolnych. Kwestie te szczególnie silnie oddziaływały na społeczeństwo w procesie przemian. Tom niniejszy kończą dwa teksty poświęcone problemom kultury polskiej i polonijnej poza granicami kraju. Przedstawiona w niniejszym tomie problematyka zwraca uwagę na te aspekty polskiej transformacji systemowej, które dotyczą nas samych, czyli osób, które w niej uczestniczyły, nierzadko tworzyły jej instrumenty oraz kształtowały nowe oblicze państwa polskiego.
Item
Polska w Europie 1989-2014. 25 lat po przemianach – różne oblicza zmian regionalnych i lokalnych
(Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, 2014) Knopek, Jacek; Sikora-Gaca, Małgorzata; Magierek, Dariusz; Politechnika Koszalińska
Regiony w Europie zaczęły kształtować się wcześniej, aniżeli powstały na kontynencie państwa. Decydowały o tym fakcie głównie warunki geograficzno-przyrodnicze oraz ekonomiczno-surowcowe, które przełożyły się z kolei na historyczny proces tworzenia społeczności lokalnych i regionalnych. Zamieszkiwanie na wydzielonym terenie, często ograniczonym rzekami, jeziorami czy górami decydowało o uformowaniu się pewnych szczególnych cech. Ich udziałem było wytworzenie wspólnych podstaw gospodarowania i utrzymania, dalej postaw aksjologicznych popartych przeżyciami i wierzeniami całej populacji. Wraz z tym tworzyła się lokalna i regionalna historia, ugruntowywano katalog problemów, który stawał się wyznacznikiem do przetrwania takiej zbiorowości, tworzono budowle mówiące o jej bogactwie bądź o przywiązaniu do konkretnych wartości. Kolejne formacje społeczno-ekonomiczne, które zmieniały oblicze Europy wspierały rozwój regionalny bądź chciały ograniczyć rolę regionów na rzecz budowy silnych państw narodowych, kierowanych centralnie. Niemniej jednak przez kolejne dziesięciolecia regiony stały się ważnym ogniwem decydującym o europejskim obliczu, stąd ich ważna rola instytucjonalna w strukturach Unii Europejskiej. Treści te spowodowały, że regionalizacja i regionalizm nabrały nowego znaczenia w warunkach polskich po 1989 r., co wpłynęło na powstanie niniejszej części opracowania. Część tę rozpoczyna materiał poświęcony 25-leciu polskiej samorządności widziany poprzez pryzmat zmian zawartych w ordynacjach wyborczych. W dalszej kolejności wskazano na europejską i polską politykę regionalną. Z elementem tym związane są następne artykuły odnoszące się do euroregionów oraz województwa zachodniopomorskiego, które stało się kolejnym europejskim regionem. Od średniowiecza na terenie Pomorza Zachodniego budowano nie tylko społeczności lokalne i regionalne, ale na skutek procesów politycznych doszło do powstania tam ośrodków władzy państwowej Księstwa Zachodniopomorskiego. Stolicą tego podmiotu był Szczecin, ale władza księcia rozciągała się po obu stronach Odry. Po kilkusetletniej jego działalności uległo ono rozczłonkowaniu w latach wojny 30-letniej w 1. połowie XVII w., jednakże pozostałości po tamtym podmiocie polityczno-ustrojowym występują do współczesności. Stąd potrzeba odnowienia więzi nie tylko społecznych między poszczególnymi społecznościami, ale i zadbania o jego zabytki, wspólne dziedzictwo Odry i Bałtyku oraz inne. Część niniejszą kończą dwa materiały odnoszące się do pilskiej społeczności lokalnej i regionalnej, która w pierwszym okresie transformacji posiadała rangę województwa, po czym została włączona do Wielkopolski. Główną myślą przewodnią niniejszej części stało się przedstawienie polskich zmian lokalnych i regionalnych w ostatnim ćwierćwieczu z zaznaczającym się wpływem województwa zachodniopomorskiego.
Item
Polska w Europie 1989-2014. 25 lat po przemianach – przykładowe obszary przekształceń gospodarczych
(Wydawnictwo Politechniki Koszalińskiej, 2014) Knopek, Jacek; Sikora-Gaca, Małgorzata; Gabryszak, Renata; Politechnika Koszalińska
Rozwój gospodarczy, wolny rynek i liberalne wartości stały się w dobie kształtowania demokracji skonsolidowanych nieodłącznym atrybutem dokonujących się przemian. Niektórzy z badaczy wręcz formułują tezę mówiącą o tym, iż bez silnych i ugruntowanych podstaw gospodarki wolnorynkowej nie możliwe jest budowanie dojrzałych systemów demokratycznych. Trudno się z tak lansowaną tezą nie zgodzić, gdyż od osiąganego produktu krajowego brutto uzależniona jest stabilna gospodarka, napływ inwestycji zagranicznych, zabezpieczenie równowagi między podażą a popytem, zwiększenie zatrudnienia, a w konsekwencji większe możliwości konsumpcyjne społeczeństwa, czyli klasyczne powiększanie dóbr każdego potencjalnego wyborcy i obywatela. Budowa stabilnego otoczenia gospodarczego jest zatem podstawowym elementem kształtującym każdą transformację systemową, jeżeli podąża ona w stronę demokratycznego porządku polityczno-ustrojowego. Im więcej osób identyfikuje się z dokonywanymi przeobrażeniami tym większa istnieje szansa na ich ugruntowanie w społeczeństwie. Niniejsze opracowanie otwierają dwa teksty o charakterze ogólnym, których cechami są ogólnoświatowy kryzys gospodarczy zainicjowany załamaniem rynku nieruchomości w USA oraz przekształcenia gospodarcze w Polsce ukazane za pośrednictwem dialogu społecznego. Dalej wskazano na możliwości rozwoju polskiej gospodarki, jakie przyniósł fakt pozyskiwania funduszy unijnych na zrównoważenie dysproporcji między poszczególnymi państwami i regionami europejskimi oraz ich praktyczne wykorzystanie w gospodarce komunalnej. W następnym materiale ukazano zmiany konsumpcyjne, jakie dokonały się w ostatnim ćwierćwieczu wśród polskich gospodarstw domowych, co wywarło wpływ na zmianę popytu wewnętrznego i tym samym znaczące powiększenie budżetu narodowego. Kolejne trzy teksty odnoszą się do Górnego i Dolnego Śląska, a ich podstawowym założeniem są zmiany w polskim górnictwie węgla kamiennego oraz procesów restrukturyzacyjnych podjętych na rzecz zmiany oblicza ekonomicznego tego regionu. Część niniejszą kończy tekst w języku ukraińskim, który widzi polską transformację oczyma wschodniego sąsiada, który analizując ją chciałby wyciągnąć jak najlepsze wnioski dla własnego podmiotu, który stoi przed zasadniczą transformacją systemową, jeżeli będzie chciał podtrzymać kurs proeuropejski w swej polityce zagranicznej. Zadaniem niniejszej części było przedstawienie przykładowych przekształceń gospodarczych, jakie dokonały się w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu, gdyż to one – jak zaznaczono w pierwszym akapicie – wpływają na lepsze zrozumienie przez społeczeństwo dokonywanych przemian systemowych.