OPEN :: Home

Recent Submissions

Item

Zagrożenia rozwoju lokalnego w strefie pograniczy administracyjnych. Przykłady z Francji i z Polski

(Polskie Towarzystwo Geograficzne, 2016) Plit, Joanna; Plit, Florian; Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN im. Stanisława Leszczyckiego; Instytut Geografii, Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Areas close to administrative borders facing difficulties in development opportunities as similar as areas of political borders. Local governments can have different concepts of space organization, the way of managing public transport could be also different as example of frequent idea to organize mostly connection to the center (capital) region, not to other regions. The spectrum of tourist information is often confined within the borders of an administrative unit. Barriers to interpersonal relations might be just boundaries of school districts, etc. The article gives examples of the occurrence of such barriers in France and Poland. Only in few cases social and economic recovery appear close to administrative borders.

Item

Dzielnica krajobrazowa i prowincja krajobrazowa – ich miejsce w hierarchicznej regionalizacji krajobrazów kulturowych

(Polskie Towarzystwo Geograficzne, 2018) Plit, Joanna; Plit, Florian; Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN; Instytut Geografii, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Uniwersytet Jana Kochanowskiego

Celem artykułu jest wyjaśnienie miejsca dzielnic i prowincji krajobrazowych w globalnym systemie regionalizacji krajobrazów kulturowych. W hierarchii regionów kulturowych są one jednostkami średniej rangi (poziom 4 i 5 wg Plit, Plit 2016). Punkt wyjścia stanowi założenie o istotnej roli krajobrazotwórczej państw, jako jednostek politycznych. Organizują one życie gospodarcze (w tym użytkowanie ziemi) i kulturowe na swoim terenie, przekształcają sieć osadniczą. Jeśli działalność ta jest konsekwentna i długotrwała, nadają specyficzne cechy krajobrazowi kulturowemu na swoim terenie, co pozwala na powstanie państw jako regionów krajobrazu kulturowego (regiony szczebla 3). Ponieważ krajobraz kulturowy cechuje pewien konserwatyzm, znajdują w nim odzwierciedlenie także dawne podziały polityczne i autonomiczny rozwój terytoriów, co w niektórych państwach krajobrazowych pozwala na wyróżnienie jednostek regionalnych rangi dzielnic. Przykładem mogą być Wielka Brytania (Anglia, Szkocja, Walia, ewentualnie Irlandia Północna), Francja (patrz ryc. 1), Włochy, Ukraina. Jednostki rangi dzielnic mogą też powstawać na obszarach o wyraźnej odrębności plemiennej (Hausaland, Jorubaland, Iboland w Nigerii). Unifikująca rola państwa może doprowadzić do zmniejszenia różnic krajobrazowych i dawne dzielnice krajobrazowe (ranga 4) staną się prowincjami (ranga 5). Tak jest w przypadku np. krajobrazów kulturowych Polski. Jej ziemie (w obecnych granicach) wchodziły w początkach XVIII w. w skład 3 państw krajobrazowych: Polski, Prus i Czech. Co najmniej przez kilkanaście lat po II wojnie światowej jako odrębną dzielnicę krajobrazową traktować należało ziemie, które przed 1939 r. należały do Niemiec. Obecnie zróżnicowanie krajobrazu kulturowego pozwala na wyróżnienie Polski jako państwa krajobrazowego, a w jej granicach 3 dzielnic (ryc. 2): a) ziem pruskich i dawnego zaboru pruskiego, b) Polski centralnej i wschodniej (dawnego zaboru rosyjskiego), c) Galicji (dawnego zaboru austriackiego).

OPEN Repository

22936 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Browse by

Date

Author

Affiliation

Subject

Publisher

License