OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22976 archived items

Recent Submissions

Item
Rocznik diecezji płockiej 2021. Struktura personalno-administracyjna
(Płocki Instytut Wydawniczy, 2022) Kućko, Wojciech; Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Rocznik diecezji płockiej 2021 wpisuje się w długą historię rubryceli i schematyzmów, które przeszły do diecezji polskich z praktyki Kościoła powszechnego. Najstarsze tego typu dokumenty na ziemiach polskich pojawiły się już w XVI w. Od połowy XVIII w. rubrycele, czyli kalendarze liturgiczne, zawierają dodatki, będące zaczątkami schematyzmów diecezjalnych, zapisywano w nich bowiem skład kapituł katedralnych, kolegiackich oraz zmarłych kapłanów danej diecezji. Następnie, w końcu XVIII w., zaczęto dodawać wykazy urzędów kościelnych, spisy parafii i klasztorów oraz katalogi duchowieństwa. W XIX w. bardzo rzadko zdarzały się druki schematyzmów jako odrębnych wydawnictw poza rubrycelami. Warto dodać, że językiem tych publikacji była łacina, dopiero po 1918 r. zaczęto wydawać je w języku polskim. Zawsze książki te opracowywane były auctoritate et mandato ordynariusza, miały więc charakter urzędowy. W Roku św. Stanisława Kostki została przeprowadzona kolejna reforma struktury dekanalnej diecezji, będąca jednym z owoców 43. Synodu Płockiego. Zgodnie z dekretem biskupa płockiego Piotra Libery z dn. 15 sierpnia 2018 r. od dn. 1 września 2018 r. 249 parafii diecezji funkcjonuje w ramach 28 dekanatów. Utworzono wówczas cztery nowe dekanaty: mławski wschodni, mławski zachodni, płoński południowy i płoński północny, jak również dokonano korekty sześciu innych dekanatów. Ważnymi motywami podjęcia prac nad aktualnym Rocznikiem był również nowy podział administracyjny diecezji oraz liczne zmiany, choćby w nazwach ulic, jak również inne administracyjne korekty nazw miejscowości, przeprowadzone w Polsce w ostatnich latach.
Item
Co po gruźlikach? Współczesny tekst sanatoryjny
(SKN Uroboros, 2018-10) Szulc-Woźniak, Agata; Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Gruźlica, choroba zbierająca śmiertelne żniwo w XIX i XX-wiecznej Europie była czymś więcej niż epidemią. Zawłaszczana przez kulturę i mitologizowana, w narracji romantycznej stała się wyrazem buntu przeciw przyziemności. Uznawano ją za siłę fatalną, przyczynę twórczego natchnienia, powód młodej śmierci „wybrańców bogów”. Z metodami leczenia tuberkulozy wiąże się powstawanie pod koniec XIX wieku sanatoriów. Uzdrowiska, nie tylko jako przestrzeń zdrowienia, ale i integracji ówczesnych środowisk artystycznych, stały się jednym z ważnych miejsc dla literatury przełomu wieków (i nieco późniejszej). Artykuł inspirowany jest stworzoną przez Jensa Herltha kategorią „tekstu sanatoryjnego”, pozwalającą wyodrębnić grupę dzieł powstałych od roku 1860 do lat pięćdziesiątych XX wieku i podejmujących temat uzdrowiska, „w którym odbywa się specyficznie nowoczesne doświadczenie choroby i śmierci” (Herlth 2013). W tym kontekście warto rozważyć, czy można mówić o ponowoczesnej, a może popkulturowej kontynuacji toposu sanatoryjego. W referacie zastanowię się więc nad gruźliczą „spuścizną”, odwołując się do Sanato Marcina Szczygielskiego (2014). Zbadam pozostałości po gruźlicy jako romantycznym fantazmacie, chorobie niegdyś modnej, uwznioślonej i uwznioślającej. Zastanowię się również nad tym, jak we współczesnej kulturze popularnej funkcjonuje topos sanatorium – w dawnej literaturze pełniący rolę mikrokosmosu społecznych relacji, specyficznej przestrzeni zdrowienia-niezdrowienia, metafory izolacji i odosobnienia (Herlth).
Item
Rola i znaczenie filmu w popularyzacji historii a kształtowanie społecznej świadomości historycznej
(Towarzystwo Doktorantów UJ, 2016) Piotrowska, Monika; Uniwersytet Jagielloński
One has to ask the question about the presentation of history on the screen and the self-consciousness of the viewers, as well as the significance of this audiovisual historical experience. How therefore historical representations popularize history, and how they affect social historical consciousness and collective memory? It is a very complex issue. In this paper, I would like to outline some thoughts on this issue, which is extremely topical and absorbs attention of film critics and historians. The reality, also historical, is constituted in the context of specific social regulations. A film as a historical account through its universality has undoubtedly a broader range of influence than historiographic works. That’s why film is being promoted to the rank of a metaphor as a function of historical source. Can film be or not be a historical source, and therefore a means of popularizing history? A visual image offers wide possibilities of popularizing history. It gives us a lot both as a cultural text and a historical testimony related to a specific social context, in which such a text was created. The narration in a film takes two faces: a chronicle narrative and a historical narrative. In fact, film is a kind of metaphor of historical reality, and at the same time a certain myth associated with the collective memory. Consequently, it can be considered a document or a source of anthropological knowledge. Cinema comprehensively affects the shaping of historical consciousness of the audience, and thus the social collective memory. A syndrome associated with perceiving a historical film is based on not being able to tell the difference between historical truth and its more or less fair film representation, which is always a certain imitation of the past. Films that somehow violate what is widely accepted and cause social controversies are often undesirable, being considered as destroyers of social historical consciousness order. Visualization of a particular historical situation by filmmakers is usually similar with the society’s image of the particular historical situation, characteristic of a given community. In this way, film can also become a tool for research on the audience’s mentality, because it acts as a medium for transfer or consolidation of a particular historical experience.
Item
Polski wiek XX. Tom IV
(Bellona i Muzeum Historii Polski, 2010) Persak, Krzysztof; Machcewicz, Paweł; Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk
Na pozycję składają się artykuły o dwóch ostatnich dekadach PRL-u. Okres ten rozpoczął się gierkowskim „nowym otwarciem” i trwającą 5 lat prosperity, napędzaną kredytami z Zachodu, i szeroko zakrojonymi inwestycjami. Szybki rozwój nie był jednak w stanie wyleczyć wad centralnie sterowanej gospodarki i wkrótce kraj popadł w kolejny po roku 70. kryzys, który skończył się odejściem ekipy Gierka i powstaniem „Solidarności” latem 80. roku. Powstanie pierwszej siły politycznej niezależnej od PZPR nie mogło poprawić sytuacji gospodarczej, a ostatecznie nadzieje na zbudowanie „socjalizmu z ludzka twarzą” przekreślił stan wojenny wprowadzony 13 grudnia 1981 r. Następne 8 lat to okres stagnacji podminowany coraz śmielszą działalnością „Solidarności” i stopniowym rozkładem partii komunistycznej. Wreszcie nadszedł rok 1989, zmiana systemu, wprowadzenie gospodarki rynkowej i odwrócenie sojuszy.
Item
Polski wiek XX. Tom III
(Bellona i Muzeum Historii Polski, 2010) Persak, Krzysztof; Machcewicz, Paweł; Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk
Trzeci tom serii "Polski wiek XX" jest poświęcony historii PRL do grudnia 1970 i Polsce lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Postanowienia konferencji jałtańskiej zdecydowały o włączeniu Polski do bloku sowieckiego. Nowe władze z jednej strony dążyły do zniszczenia silnej w Polsce opozycji, z drugiej zaś prowadziły politykę zmierzającą do trwałego oparcia ustroju gospodarczego i społecznego na pryncypiach przyjętych w Związku Sowieckim. Eseje zamieszczone w tym tomie poświęcone zostały różnym aspektom polskiemu stalinizmu, gomułkowskiej „małej stabilizacji” oraz wybuchom społecznego protestu w latach 1956, 1968 i 1970.