OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23297 archived items

Recent Submissions

Item
Preferencje wobec wartości a poczucie jakości życia współczesnych rodziców
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Muchacka-Cymerman, Agnieszka; Katedra Psychologii, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Problematyka wartości w procesie wychowania dzieci jest w pedagogice wciąż aktualna. Dlatego w części teoretycznej skoncentrowano się na różnych wyjaśnieniach istoty pojęcia wartości i ich klasyfikacjach. Zwrócono też uwagę na wielowymiarowość pojęcia jakość życia oraz przedstawiono niektóre wyniki badań związanych z jakością życia i ich związkiem z wychowaniem do wartości. W niniejszym tekście przedstawiono wyniki własnych badań nad współzależnością między poczuciem jakości życia a preferencjami współczesnych rodziców wobec wartości. W szczególności ukazano preferencje wobec wartości rodziców o niskim i o wysokim poczuciu jakości życia.
Item
Rodzina a rozwój języka dziecka w młodszym wieku szkolnym
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Kiełb-Starczewska, Ewa; Instytut Filologii Obcych, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
W artykule niniejszym zwraca się uwagę na współczesne czynniki środowiska rodzinnego, mogące wywierać wpływ na rozwój języka dziecka. Dotyczą one poziomu wykształcenia rodziców, atmosfery współżycia rodzinnego i związanej z nimi opieki świadomej lub nawykowej, odnoszącej się do rozwoju intelektualnego dziecka. Mówiąc o czynnikach środowiska rodzinnego zwraca się uwagę na zarówno materialne, jak też kulturalno-społeczne warunki życia rodzinnego. Na plan pierwszy wysuwani są przede wszystkim sami rodzice lub prawni opiekunowie dziecka, ponieważ niewątpliwie te osoby stanowią w kręgu domowo-rodzinnym najbardziej istotny czynnik środowiskowy w rozwoju języka dziecka. Nie pomijam również zdolności percepcyjnych samego dziecka, aktywności psychicznej dziecka, jego rozwoju psychicznego i motorycznego. Mówiąc o predyspozycjach dziecka mam na myśli jego rozwój fizyczny, emocjonalny, społeczny i poznawczy. Akcentuję także związek języka dziecka z jego rozwojem poznawczym, co rzutuje na efekty tegoż rozwoju w poszczególnych etapach wiekowych. Na uwagę w słownictwie dziecka zasługują także różnice gwarowe, wiek, położenie geograficzne, przynależność do klasy społecznej, wzorce językowe wyniesione z środowiska rodzinnego oraz możliwość trudności w uczeniu się. Możliwości rozwojowe słownictwa dziecka: rozumienie, zapamiętywanie oraz umiejętność zastosowania poznanego słownictwa zdecydują o prognozie skuteczności przyszłej nauki. Z całości wypływają wnioski końcowe i uogólnienia wskazujące na konieczność refleksji rodziców pragnących wspierania pracy wychowawczej na rozwojem intelektualnym ich dzieci. Wynikają także potrzeby dla dalszych naukowych poszukiwań w zakresie powyższej problematyki.
Item
Rodzina jako przestrzeń rozwijania umiejętności społecznych dziecka
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Piecuch, Ewelina; Uniwersytet Wrocławski Instytut Pedagogiki
Dzieciństwo według psychologii rozwojowej to okres, w czasie którego kształtuje się dziecko, zarówno jego osobowość, jak i całe ciało. Wszystkie czynniki oddziałujące na nie od samego początku jego istnienia mają zasadniczy wpływ na kształtowanie się młodego człowieka. Wszelkie braki doskwierające dziecku w okresie wieku przedszkolnego odbijają się szerokim echem w dalszych okresach rozwoju życia jednostki. Niedostatki emocjonalne powodują zaburzenia na tym podłożu, podobnie jak przesadna opieka niesie wraz z sobą poważne konsekwencje. Najważniejszą rolę odgrywają w tym procesie rodzice dziecka (opiekunowie), bliższe oraz dalsze środowisko rodzinne, rówieśnicze oraz instytucje oświatowe wspierające rodziców w wychowaniu wraz z nauczycielami. To, w jaki sposób dokonuje się proces wychowania, decyduje o całym istnieniu młodego człowieka. Aktywność dzieci w procesie wychowania jest ogromnie ważna. Rodzice powinni dążyć do stwarzania takich sytuacji wychowawczych, w których dzieci mogą być czynne w zdobywaniu informacji o otaczającym je świecie przyrodniczym i społecznym. Ich gotowość poznawcza winna być zaspokajana sytuacjami dla nich atrakcyjnymi. Dzieci w środowisku rodzinnym mogą odczuwać bezinteresowną radość z poznawania nowych osób, spraw i zjawisk. Taki sposób pierwszych kontaktów społecznych połączonych z nauką wywołuje pozytywne nastawienia do świata społecznego. Powoduje, iż dziecko będzie poszukiwać ciekawych dla niego wiadomości. Naturalnie też będzie kształtował się jego podmiotowy stosunek do samego siebie, innych ludzi i kultury, w której żyje.
Item
Rola rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na obczyźnie na przykładzie Wielkiej Brytanii (w latach 1945–1989)
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Zamecka-Zalas, Olga; Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
Artykuł dotyczy roli rodziny w wychowaniu ojczystym dziecka na obczyźnie, która polegała na wyrobieniu poczucia przynależności narodowej, wzbudzenie dumy ze swojego kraju i zapobieganiu kompleksowi niższości wobec obcych. Wychowanie ojczyste miało zaszczepić w dzieciach umiłowanie nieznanej Polski i poczucie narodowe, ale przede wszystkim otwarcie szerokich perspektyw na piękne, bogate i pełne treści duchowej życie. W artykule scharakteryzowano formy i metody wychowania ojczystego w rodzinie, takie jak m.in.: zapoznawanie dzieci z tradycjami narodowymi, zabytkami polskimi, wprowadzanie w polskie towarzystwo odpowiednie do wieku, udział w polskich uroczystościach, czy przypominanie o konieczności pielęgnowania tradycji świątecznych, które kształtują tożsamość narodową dziecka oraz o roli matki jako kapłanki domowego ogniska. Wielką rolę wychowawczą wobec dzieci na emigracji miał odegrać folklor polski w swoich rozmaitych przejawach: muzyka, śpiew, taniec, stroje, sztuka ludowa. Aby dziecko czuło się Polakiem, musiało poznać i pokochać swój kraj, musiało przede wszystkim żyć w atmosferze polskiego domu i polskich tradycji. Kultywując mowę polską, przywiązanie do tradycji, zwyczajów i obyczajów ojczystych rodzice przekazywali umiłowanie kraju swoim dzieciom zrodzonym na obcej ziemi. W artykule zwrócono uwagę na rolę współpracy pomiędzy rodzicami a szkołą języka ojczystego w wychowaniu i edukacji dzieci na obczyźnie. Na podstawie analizy artykułów zawartych w czasopismach emigracyjnych, takich jak: „Wychowanie Ojczyste” ,„Wiadomości Nauczycielskie”, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” itp. przedstawiono formy i zasady współpracy rodziców ze szkołami sobotnimi w Wielkiej Brytanii, do których uczęszczały dzieci z różnych rodzin pod względem poziomu ich życia, jaki naturalnych związków uczuciowych z ojczyzną. Celem tej współpracy miało być kształtowanie osobowości dziecka i jego wszechstronny rozwój.
Item
Zdrowie a jakość życia dziecka w domu rodzinnym, w okresie międzywojennym
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Majchrzyk-Mikuła, Joanna; Instytut Nauk Pedagogicznych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim
Podjęte w artykule rozważania mają na celu przybliżenie ważnych z punktu widze nia pedagogicznego, jak również społecznego, problemów związanych z zagrożeniami zdrowia dzieci w rodzinie. Dotyczy to zwłaszcza okresu II Rzeczypospolitej, kiedy trudna sytuacja ekonomiczna i polityczna nie sprzyjała prawidłowemu rozwojowi opieki nad najmłodszymi. W wielu przypadkach położenie materialne determinowało w znacznej mierze stosunek do problemów związanych ze zdrowiem. Niekorzystna sytuacja mieszkaniowa, nieodpowiednie pożywienie czy brak właściwego ubrania, często niedostosowanego do pory roku, stwarzały wiele zagrożeń dla zdrowia. Należy jednak pamiętać, że te niepokojące zjawiska, zachodzące w wielu rodzinach, zwłaszcza tych najbiedniejszych, były konsekwencją nie tylko zmian ekonomicznych, ale także kulturowych. Stopień wykształcenia rodziców warunkował zasób wiedzy i świadomość czynników zagrażających zdrowiu. Podobnie jak tradycjonalizm rodziny, który odgrywał bardzo duże znaczenie w kształtowaniu wielu nawyków, również i kultury zdrowotnej. Często zachowania te przenoszone były z pokolenia na po kolenie. To niewątpliwie odzwierciedlało ogólny poziom życia rodzin. Brak elementarnej wiedzy, świadomości społecznej, kultury osobistej i higieny, sprowadzały życie ich członków do wegetacji. Zaniedbywanie zdrowia dziecka w rodzinie stanowiło poważną barierę w jego rozwoju. W konsekwencji rzutowało to na dalsze jego życie. Co prawda, obowiązek opieki nad dziećmi spoczywał również na Państwie, ale podejmowane działania na rzecz podniesienia poziomu higieny zapobiegawczej, zwłaszcza przeciwko chorobom społecznym, były niewystarczające. Wszystkie te czynniki miały niewątpliwie wpływ na niezbyt dobrą jakość życia wielu ówczesnych rodzin, a zwłaszcza młodego pokolenia Polaków.