OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22962 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Thumbnail Image
Item
Rola i znaczenie dziadków w wychowaniu dziecka
(Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu, 2018) Muniak-Biernat, Agata; Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
Celem artykułu jest ukazanie roli i znaczenia dziadków w procesie wychowania dziecka w kontekście funkcji kompensacyjnej względem ról rodzicielskich. Autorka szuka odpowiedzi na pytania: kim są i jakie znaczenie w życiu dziecka odgrywają dziadkowie oraz jak w świecie przepełnionym wiedzą pełnią funkcję inspiratorów do jej zdobywania. Mądrość życiowa cechująca osoby dojrzałe jest kluczowym determinantem w interakcjach międzypokoleniowych, gdzie cenniejsze niż więź ekonomiczna jest duchowe przywiązanie.
Thumbnail Image
Item
Dziecko wychowywane w rodzinie zastępczej
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Wosik-Kawala, Danuta; Zakład Teorii Wychowania, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
W sytuacji gdy rodzina nie wywiązuje się należycie wobec dziecka z pełnienia zadań opiekuńczych i wychowawczych, a udzielone jej wsparcie nie skutkuje poprawą sytuacji, wówczas może ono zostać umieszczone w pieczy zastępczej. Sytuacja taka niejednokrotnie prowadzi do funkcjonowania dziecka w dwóch rodzinach: biologicznej oraz zastępczej. W myśl obowiązującej w Polsce Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z 20 września 2012 r. piecza zastępcza staje się uzupełnieniem pieczy rodzicielskiej, a nie jej zastąpieniem. Niniejszy artykuł stanowi próbę ukazania złożoności problematyki dotyczącej wychowania dziecka w dwóch rodzinach. Szczególną uwagę poświęcono trudnej sytuacji dziecka, które okresowo, na mocy decyzji sądu, zostało skierowane do pieczy zastępczej i funkcjonuje w nowej, niespokrewnionej rodzinie, a jednocześnie utrzymuje kontakty ze swoimi rodzicami biologicznymi, z którymi dodatkowo łączy je więź prawna. Taka sytuacja rodzi wiele przeżywanych przez dziecko trudności, rozterek, problemy z identyfikacją i przynależnością do rodziny zastępczej czy biologicznej. Tymczasowość opieki zastępczej, jej subsydiarny charakter, powoduje, że obecnie celem rodzin zastępczych nie jest nawiązanie z dzieckiem więzi analogicznych do tych wynikających ze stosunku rodzic: biologiczny – dziecko lecz wparcie, pomoc w opiece i wychowaniu dziecka. W artykule zwrócono także uwagę na wynikające z tego faktu zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania dziecka.
Thumbnail Image
Item
Rola rodziny w kształtowaniu systemu wartości u dzieci w wieku przedszkolnym
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Pękala, Anna; Instytut Edukacji Przedszkolnej i Szkolnej, Wydział Pedagogiki, Akademia im. Jana Długosza w Częstochowie
Otoczenie dziecka, w tym przede wszystkim rodzina, jest najlepszym miejscem do prowadzenia właściwie ukierunkowanej pracy wychowawczej. Będąc podstawową komórką społeczną, cechującą się największą ciągłością i systematycznością, powinna zapewnić dziecku najlepsze warunki rozwoju. W realizowanym przez nią procesie wychowania znaczenie odgrywa nie tylko emocjonalny stosunek rodziców do dziecka, lecz również ten, który się wyraża w ich sposobie zachowania oraz umiejętności zaspokajania jego potrzeb. W rodzinie dziecko przygotowuje się do życia, uodparnia na trudności i niepowodzenia, uczy się odpowiedzialnego podejmowania obowiązków i zadań. Kształtowanie postaw moralnych jest niezwykle istotną kwestią w procesie wychowania dzieci. Wypracowanie i ukształtowanie właściwej i trwałej hierarchii wartości jest czynnikiem niezbędnym do świadomego życia i podejmowania odpowiedzialnych decyzji, dokonywania pewnych wyborów oraz przejawiania określonych zachowań. System wartości przekazywany w środowisku rodzinnym to nie tylko wzory zachowania, atmosfera domowa, styl życia, ale także oczekiwania w zakresie kształtowania stałych cech charakteru. Owe wzorce przekazywane są w postaci opinii, poglądów, wiedzy, a także uznawanych norm. Rodzina powinna wprowadzać dziecko w świat wartości kulturalnych i społecznych, w rodzinie po raz pierwszy dziecko powinno zetknąć się z pojęciami dobra i zła, rzeczy dozwolonych, pochwalanych i potępianych. Rodzice swoim zachowaniem i ocenami winni wskazać młodemu pokoleniu, co w życiu jest ważne, z czym należy się liczyć, jak należy odnosić się do ludzi. Będąc pośrednikami w zdobywaniu informacji o otaczającym świecie mogą i powinni poprzez selekcję informacji i materiałów pewne wpływy nasilić, a inne osłabić. Aby uzyskać pożądane efekty, powinni pamiętać, że konieczny jest nie tylko dobór właściwych wzorów i modeli, ale przede wszystkim przemyślany i celowy sposób ich propagowania.
Thumbnail Image
Item
Międzygeneracyjna transmisja wartości w rodzinach polskich w Drugiej Rzeczypospolitej w kontekście ideologii wychowawczej państwa w latach 1918–1939
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Samsel, Agata; Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet w Białymstoku
Międzypokoleniowy przekaz wartości jest niezbędnym warunkiem zachowania ciągłości kultury, a tym samym gwarantem przetrwania grupy. Wprowadzanie w świat wartości jest nieodłącznym elementem wychowania młodego pokolenia. Najstarszym i najważniejszym środowiskiem wychowawczym jest rodzina, gdzie w sposób naturalny kształtuje się osobowość dziecka i kreuje jego tożsamość. Wskutek międzygeneracyjnej transmisji wartości dziecko przyswaja wiedzę, która jest sumą doświadczeń wielu minionych pokoleń. Oprócz nabywania umiejętności odróżniania dobra od zła i uczenia się podstawowych zasad oraz norm, regulujących stosunki międzyludzkie, dziecko przyswaja szereg elementów, składających się na kulturę – język, historię, tradycję, wierzenia, symbole religijne i narodowe, obyczaje i zwyczaje. W międzywojniu, w społeczeństwie polskim, funkcjonował system wartości oparty na kanonie ukształtowanym w okresie zaborów. Ogromne znaczenie przypisywano tym wartościom, które sprzyjają zachowaniu własnej odrębności kulturowej i narodowej. Naczelne miejsce w hierarchii wartości zajmowały: ojczyzna, rodzina, religia katolicka, historia kraju, tradycja, symbole narodowe. Wśród wysoko cenionych i pożądanych cech moralnych znajdowały się: patriotyzm, odwaga, gotowość do ponoszenia ofiar i poświęceń, pracowitość, obowiązkowość, sprawiedliwość i uczciwość. Mimo dużego rozwarstwienia społecznego w II Rzeczypospolitej daje się zauważyć zbieżność wartości, będących przedmiotem międzypokoleniowego przekazu w rodzinach polskich, bez względu na ich status społeczny, majątek czy wykształcenie. Charakterystyczna dla dwudziestolecia międzywojennego była również zgodność systemu wartości deklarowanego i realizowanego w rodzinie, z tym który propagował Kościół, jak również tym, który wdrażały państwowe instytucje oświatowo-wychowawcze. Efektem tego było jednolite wychowanie młodego pokolenia, z jasno określonymi i spójnymi celami wychowawczymi, konsekwentnie realizowanymi przez współpracujące ze sobą, najważniejsze środowiska wychowawcze.
Thumbnail Image
Item
Obraz matki i macierzyństwa w przekazach źródłowych z historii wychowania
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Bartkowiak, Edyta; Zakład Historii Wychowania, Uniwersytet Zielonogórski
Macierzyństwo to jedna z najważniejszych ról społecznych kobiety. Podobnie, jak rola ojca i dziecka jest określana przez potrzeby i wartości dominujące w danym społeczeństwie. Jak wiadomo, w zasadzie aż do XIX wieku przeważał w Europie model rodziny patriarchalnej, z dominującą władzą mężowską i ojcowską. Matka winna była dziecku przede wszystkim troskę, poświęcenie, oddanie, a z czasem – również miłość. Inaczej postrzegano macierzyństwo w perspektywie teoretycznej. Analiza materiałów źródłowych, sięgających czasów antycznych uświadamia, iż rola matki w procesie wychowania była różnie pojmowana na przestrzeni dziejów, a wraz z tym – zmieniały się poglądy na temat sensu macierzyństwa. Rozpatrując różne oblicza macierzyństwa w literaturze pedagogicznej, w ujęciu wertykalnym, można mówić o powolnej ewolucji idei macierzyństwa: od postrzegania macierzyństwa w kategoriach bardziej biologicznych i emocjonalnych do coraz bardziej świadomego i systemowego traktowania ideologii macierzyństwa. Obraz matki i macierzyństwa w niniejszym opracowaniu został rozpatrzony na płaszczyźnie normatywnej, przy uwzględnieniu nade wszystko teorii pedagogicznej, która znalazła swoje odzwierciedlenie w dziełach klasyków wychowania, zebranych w źródłach do historii wychowania, przedwojennych i późniejszych. Warto dodać, że zachowania macierzyńskie bywały też zaburzone, co w prezentowanym artykule zostało zanalizowane w kategoriach patologicznych wyjątków.

Browse by

2015 - 201921
Selected filters:
Subject: rodzina Subject: wychowanie Start date: 2015 End date: 2019
Reset filters