OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23651 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Thumbnail Image
Item
Jakość życia rodzinnego małżonków posiadających dzieci i małżeństw bezdzietnych z wyboru
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Roszkowska, Agnieszka; Uniwersytet Bielsko-Bialski, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Instytut Pedagogiki
Cel. Współcześnie obserwujemy liczne przemiany, którym podlega instytucja małżeństwa i rodziny (Kwak, 2012; Strawińska, 2019; Szymczak, 2022). Badacze, którzy oceniają kondycję współczesnych małżeństw i rodzin, podzielili się zasadniczo na przeciwstawne fronty. Jedni uważają, że obecnie mamy do czynienia z kryzysem małżeństwa i rodziny czy wręcz zanikiem tych instytucji, natomiast inni mówią jedynie o nieuniknionym procesie ich przemian. Systematycznie spada liczba osób, które zawierają związek małżeński, wzrasta natomiast liczba par rozwodzących się czy decydujących się na wybór alternatywnej formy życia, takiej jak kohabitacja czy życie w pojedynkę. Urodzenie dziecka jest kwestią świadomego wyboru, a nie obowiązku, co przyczynia się do wzrostu zjawiska odsuwania w czasie decyzji prokreacyjnych albo też całkowitej rezygnacji z potomstwa. Ciekawe zatem wydaje się w tym kontekście ustalenie wzajemnych oddziaływań pomiędzy motywacją do pozostania bezdzietnym a korzyściami i kosztami z posiadania dzieci u osób zawierających małżeństwo, a także określenie różnic w jakości związków pomiędzy małżeństwami posiadającymi potomstwo i małżeństwami bezdzietnymi z wyboru. Badania mają na celu dokonanie psychologicznej charakterystyki małżeństw bezdzietnych z wyboru przy równoczesnej próbie ich porównania z małżeństwami posiadającymi potomstwo. Analiza relacji pomiędzy małżeństwami posiadającymi potomstwo i małżeństwami bezdzietnymi z wyboru pozwoli na ocenę jakości związków tworzonych przez nie w wymiarach komunikacji małżeńskiej i stylów rozwiązywania konfliktów. Metody i materiały. Ankieta (przygotowana w dwóch wersjach – dla małżeństw z potomstwem oraz małżeństw bezdzietnych z wyboru), Kwestionariusz Dobranego Małżeństwa (KDM-2) M. Plopy, Kwestionariusz Komunikacji Małżeńskiej (KKM) M. Plopy. Wyniki i wnioski. Przeprowadzone badania wykazały istotne różnice.
Thumbnail Image
Item
Rodzina i ulica jako środowisko wychowawcze
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Stankiewicz, Adam; Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki
Wprowadzenie. Czas i uwagę, jaką poświęcają rodzice i osoby najbliższe adolescentowi, decyduje o kształtowaniu się jego postaw społecznych, które w przyszłości będą rzutowały na prezentowane w dorosłym życiu postawy. W momencie braku wzorców do naśladowania młody człowiek poszukuje akceptacji i odnajduje swoje miejsce w grupie rówieśniczej, która może wpływać na niego w sposób destrukcyjny. Cel. Celem artykułu jest wskazanie pozytywnego oddziaływania, jakie na młodego człowieka ma wychowanie w wyrozumiałej, a jednocześnie wymagającej i wspierającej się, pełnej rodzinie. Wyraźny jest wpływ takiego rodzaju środowiska rodzinnego i podejmowanych w nim decyzji oraz korzyści dla społeczeństwa z prezentowanych postaw, w przeciwieństwie do pozostawania pod naciskiem grup rówieśniczych, które wielokrotnie oddziałują destrukcyjnie na stan obecny, jak i losy dziecka w przyszłości. Czynnikami działającymi negatywnie na młodego człowieka są w tym przypadku brak prawidłowej komunikacji z rodzicami, niezrozumienie oraz wchodzenie w konflikt z prawem. Metody i materiały. W przyjętej metodologii pracy zastosowano merytoryczną analizę treści materiałów i tekstów źródłowych. Wnioski. W artykule wykazano, że prawidłowy rozwój wzorców i postaw młodej osoby następuje poprzez wychowywanie się w pełnej rodzinie, która stanowi oparcie i motywuje adolescenta do podejmowania działań zgodnych z normami społecznymi. Dziecko w głównej mierze uczy się poprzez obserwację osób z najbliższego otoczenia, a przede wszystkim – naśladowanie zachowania rodziców. Następstwem wychowania się w zharmonizowanej rodzinie jest przekonanie, że w życiu dorosłym osoba z tzw. dobrego domu będzie wyrażała swoją postawą i zachowaniem prawidłowe wzorce społeczne. Odmiennie przedstawia się sytuacja młodego człowieka pozostającego pod silnym wpływem grupy rówieśniczej. Przebywanie pod naciskiem takich grup wpływa destrukcyjnie na adolescenta i jego kontakty z rodziną, przez co traci on źródło prawidłowych wzorców, następstwem czego jest bezpowrotna utrata możliwości prawidłowego rozwoju.
Thumbnail Image
Item
Zarządzanie wiedzą osobistą jako funkcja rodziny
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Podgórny Marek; Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki
Wprowadzenie. Artykuł jest próbą spojrzenia na problematykę zarządzania wiedzą osobistą z perspektywy funkcji rodziny i procesów edukacyjnych w niej zachodzących. Przemiany polityczne, społeczne i gospodarcze drugiej połowy XX wieku podkreśliły rolę wiedzy w rozwoju osobistym i zawodowym jednostek. W konsekwencji uznano ją za najcenniejszy kapitał prowadzący do wzrostu gospodarczego, a tym samym pozwalający na szybkie sprostanie nowym wyzwaniom. Obecnie problematyka wiedzy i procesów związanych z jej pozyskiwaniem i przetwarzaniem zachowuje wciąż aktualność. Warunkiem rozwoju wiedzy oraz zapewnienia jej wysokiej jakości i aktualności jest upowszechnienie postawy dbałości o nią nie tylko wśród dorosłych, lecz także wśród uczących się dzieci i młodzieży. Zadaniem instytucji edukacyjnych staje się wspieranie klientów w przejmowaniu odpowiedzialności za własną (osobistą) wiedzę, co szczególnie podkreśla koncepcja zarządzania wiedzą osobistą. Cel. Celem artykułu jest szczegółowa analiza wybranych aspektów koncepcji wiedzy osobistej i zarządzania nią w kontekście procesów edukacyjnych zachodzących w rodzinie oraz współczesnych funkcji rodziny. Metody i materiały. Artykuł ma charakter przeglądowy, a przedmiotem analiz były opracowania (prace koncepcyjne i raporty z badań) dotyczące współczesnych koncepcji wiedzy i procesów jej przetwarzania w ramach zarządzania wiedzą. Szczególną uwagę zwrócono na koncepcje wiedzy osobistej i jej możliwą obecność w procesach edukacyjnych zachodzących w rodzinie. Wyniki. Wyniki analiz pokazują, że w kontekście funkcji rodziny zarządzanie wiedzą osobistą to coś więcej niż tylko inaczej nazwane uczenie się czy nawet samokształcenie. Zarządzanie wiedzą osobistą (ang. personal knowledge management, PKM) obejmuje procesy pozyskiwania, organizowania, analizowania oraz wykorzystywania informacji, które mają wpływ na codzienne życie. W przypadku dzieci umiejętności te rozwijają się w sposób naturalny poprzez interakcję z otoczeniem, w szczególności z członkami rodziny. Uczenie się przez dzieci zarządzania wiedzą osobistą w życiu rodzinnym jest kluczowym elementem kształtowania ich przyszłych umiejętności organizacyjnych, komunikacyjnych i społecznych. Proces ten wpływa nie tylko na rozwój poznawczy, lecz także na relacje międzyludzkie oraz na umiejętność adaptacji do zmieniających się warunków życiowych. Osoby, które wcześnie uczą się zarządzać swoją wiedzą, lepiej radzą sobie w sytuacjach wymagających analizy informacji i podejmowania decyzji. Poprzez naśladowanie rodziców dzieci przyswajają podstawowe strategie, takie jak planowanie, organizowanie czasu czy zarządzanie zadaniami. W kontekście stwierdzonego, niskiego zainteresowania nauczycieli wiedzą osobistą uczniów rola rodziny w tym zakresie wydaje się nie do przecenienia.
Thumbnail Image
Item
Wspieranie odporności psychicznej dzieci – wskazówki dla rodziców i opiekunów
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Piotrowska, Maja; Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki
Cel. Zagadnienie odporności psychicznej dzieci i młodzieży jest w ostatnim czasie szeroko analizowane i dyskutowane w różnych gremiach naukowych. Kondycja psychiczna najmłodszego pokolenia jawi się nam w dość ciemnych barwach. Co roku obserwujemy lawinowy wzrost zaburzeń lękowych i zachorowań na depresję. Osoby młode często mówią o doskwierających im: dużym stresie, poczuciu niepewności, braku wiary w siebie. Miniona pandemia Covid-19 znacznie pogorszyła psychospołeczne funkcjonowanie dzieci i młodzieży, doświadczyły przymusowej izolacji, poczucia osamotnienia i pustki, nadmiernego stresu, wielu strat. Badacze i specjaliści – praktycy pracujący na co dzień w gabinetach – intensywnie poszukują nowych rozwiązań, różnych sposobów wsparcia i pomocy młodemu pokoleniu. Metody i materiały. Tematyka prezentowanego artykułu dotyczy wspierania odporności psychicznej dzieci. Analizie teoretycznej poddano następujące zagadnienia: rozumienie odporności psychicznej w różnych koncepcjach naukowych – modele odporności psychicznej, czynniki ochronne i czynniki ryzyka dla zdrowego rozwoju psychicznego dziecka, charakterystyka dziecka odpornego psychicznie, znaczenie sposobu sprawowania nad nim opieki. Wyniki i wnioski. Dużo uwagi poświęcono zaakcentowaniu ogromnej roli rodziców i opiekunów w kształtowaniu i wzmacnianiu odporności psychicznej dzieci, miedzy innymi podkreślając zasadę „odporni rodzice – odporne dzieci”, wskazując na ogromny wpływ zasobów psychicznych rodziny w kształtowaniu odporności psychicznej dziecka. Ostatnią część artykułu stanowią z kolei wskazówki dla rodziców i opiekunów odnośnie do sposobów, w jakie mogą wspierać odporność u swoich dzieci.
Thumbnail Image
Item
Asystentura rodziny – wsparcie społeczne rodzin z wieloma problemami
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Zawada, Anna; Uniwersytet Bielsko-Bialski, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Instytut Pedagogiki
Wprowadzenie. Świat, w którym współcześnie żyjemy, ze względu na szybki rozwój technik informacyjnych i telekomunikacji stwarza człowiekowi bardzo dużo możliwości. Jednocześnie te szybkie zmiany dokonujące się w sferze współczesnego życia społecznego powodują nieprzejrzystość, a także niepewność sytuacji, w jakich ludziom przyszło funkcjonować. Wiele rodzin nie potrafi sobie poradzić z nowymi wyzwaniami i problemami. Niejednokrotnie taki stan rzeczy sprzyja zachowaniom ryzykownym. Szczególnie w trudnej sytuacji znajdują się rodziny niezaradne życiowo, niewydolne wychowawczo lub patologiczne. Zazwyczaj cechuje je niski poziom kultury pedagogicznej, nie są w stanie w sposób właściwy oddziaływać na rozwój, socjalizację i wychowanie swoich dzieci. Są też bezradne w wypełnianiu życiowych funkcji. Gdy poziom problemów przerasta możliwości rodziny, wówczas potrzebna jest pomoc z zewnątrz. Cel. Celem niniejszego artykułu jest próba zainicjowania dyskusji nad możliwymi działaniami podejmowanymi przez asystentów rodziny względem rodzin objętych wsparciem. W artykule scharakteryzowana została także osoba asystenta rodziny oraz jego działania i zakres zadań. To również próba zwrócenia uwagi na fakt, jak zróżnicowane w ponowoczesnym świecie są formy życia rodzinnego. Praca w tak zróżnicowanych środowiskach stanowi duże wyzwanie dla asystenta rodziny. Metody i materiały. Przegląd i krytyczna analiza literatury pedagogicznej i socjologicznej. Wyniki i wnioski. Z przeprowadzonych analiz wynika, że aktualnie asystowanie rodzinie z wieloma problemami stało się rozwiązaniem strukturalno-organizacyjnym wykorzystującym potencjał i zasoby beneficjenta. Niestandardowość zadań asystenta rodziny obliguje go natomiast do ustawicznego podnoszenia swoich kompetencji i doskonalenia metod pracy. Ważne jest też, aby realizując swoje zadania, asystent rodziny przejął na siebie rolę koordynatora działań innych służb społecznych pracujących na rzecz dzieci i rodziny.

Browse by

Selected filters:
Subject: rodzina
Reset filters