Uwaga! Pozycje dodane do repozytorium OPEN między 21 września a 6 października zostaną opublikowane na stronie repozytorium po tym terminie.
OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23002 archived items

Recent Submissions

Item
Matka Polka Pandemiczna - życie codzienne współczesnych matek w czasie pandemii
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2021) Lewicka, Monika; Katedra Badań nad Edukacją Estetyczną, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Cel. Celem artykułu jest ukazanie macierzyństwa w trudnej, kryzysowej sytuacji, w której znalazły się kobiety-matki na skutek pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2. Celem jest również zwrócenie uwagi na konieczność rekonstrukcji codzienności, której musiały dokonać matki, aby poradzić sobie w obliczu nowych trudności: połączeniem życia rodzinnego z pracą zawodową i wsparciem dzieci w edukacji. Artykuł pokazuje również zagrożenia i wyzwania dla macierzyństwa wobec pandemicznej rzeczywistości. Materiał i metody. W ramach prac nad tekstem posłużono się metodą badawczą desk research. Przeanalizowano dane zastane (raporty, informacje dostępne na blogach, rezultaty badawcze) dotyczące problematyki zawartej w tytule. Wyniki. Po refleksji na temat kwestii opieki nad dziećmi można dojść do wniosku, że sytuacja związana z pandemią niejako wymusiła rekonstrukcję dotychczasowego życia, w tym ról i zadań matek. Do obowiązków opiekuńczych pracujących matek dołączyły kolejne, dotyczące edukowania dzieci. Pojawiła się nowa kategoria określana jako pandemiczna rzeczywistość, w której istotną rolę zaczęła odgrywać Matka Polka Pandemiczna, zwana też Matką Pandemiczną Wielozadaniową. Gwałtowne zmiany spowodowały, że część kobiet musiała zrezygnować z obowiązków zawodowych albo próbować łączyć je z często całodobowym macierzyństwem. Wycofanie się matek z pracy nie zawsze było spowodowane zachorowaniem, lecz często koniecznością zajęcia się dziećmi. Na podstawie dostępnych raportów warto zauważyć, że w trakcie pandemii 10% Polek straciło pracę, ponadto kobiety częściej niż mężczyźni wykonywały pracę zdalnie, a jednocześnie zajmowały się dziećmi. Pandemia nie zmieniła podziału obowiązków domowych. Panie doświadczały również pogorszenia samopoczucia psychicznego, labilności emocjonalnej, irytacji i podenerwowania. Wnioski. Pandemia odcisnęła swoje piętno na wielu obszarach życia społecznego, sytuacji gospodarczej i rynku pracy. W dużym stopniu wpłynęła również na rodzinę – w sposób szczególnie dotkliwy na matki, które musiały w nowej, trudnej i niepewnej sytuacji, w niezwykle szybkim tempie dokonać rekonstrukcji życia codziennego. Warto odwołać się do dobrych praktyk – bardzo cenne okazało się zaoferowanie rodzinom bezpłatnych konsultacji psychologicznych. Dobrym rozwiązaniem może być również elastyczność co do miejsca i czasu świadczenia pracy.
Item
Pandemia COVID-19 a realizacja funkcji opiekuńczo-wychowawczej w wiejskich rodzinach wielodzietnych – wybrane problemy
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2021) Klementowska, Aneta; Zakład Mediów i Technologii Informacyjnych, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Zielonogórski
Wprowadzenie. Artykuł ma charakter teoretyczno-empiryczny. Poruszono w nim kwestie związane z realizacją funkcji opiekuńczo-wychowawczej w wiejskich rodzinach wielodzietnych w czasie pandemii COVID-19. W oparciu o literaturę przedmiotu oraz dokumenty prawne scharakteryzowano rodzinę, rodzinę wielodzietną, oraz przedstawiono funkcje rodziny. Zaprezentowano również wyniki badań przeprowadzonych w 2021 roku wśród rodziców z wiejskich rodzin wielodzietnych. Cel. Celem badań było ustalenie opinii rodziców z wiejskich rodzin wielodzietnych na temat problemów w zakresie realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej w czasie pandemii COVID-19. Metody. W badaniach wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego, technikę wywiadu według dyspozycji do rozmowy. Wyniki. Z przeprowadzonej analizy wynika, że w trakcie stanu epidemicznego diagnozowane rodziny borykały się z problemami: finansowymi, organizacyjnymi, edukacyjnymi, wychowawczymi, zdrowotnymi, komunikacyjnymi. Wnioski. Należy: a) zgłosić (zarówno w szkołach, poradniach, jak i innych lokalnych instytucjach pomocowych) potrzebę zorganizowania wsparcia psychologicznego, zdrowotnego, edukacyjnego dla dzieci i/lub pozostałych członków wiejskich rodzin wielodzietnych – jednak ważne jest, aby wszelkie formy pomocy usytuowane były w pobliżu miejsca ich zamieszkania; b) apelować do odpowiednich organów (władz i decydentów) o przywrócenie niezbędnych połączeń komunikacyjnych, które bez wątpienia ułatwią mieszkańcom w miarę normalne funkcjonowanie w tych trudnych czasach.
Item
Popularyzacja wiedzy na temat specyfiki rozwojowej okresu adolescencji w środowisku rodzinnym
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2021) Peret-Drążewska, Paulina; Zakład Socjopedagogicznych Problemów Młodzieży, Wydział Studiów Edukacyjnych, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wprowadzenie. Okres adolescencji to czas zmian dokonujących się w wielu wymiarach życia młodego człowieka. Jedną z nich są przeobrażenia w funkcjonowaniu w środowisku rodzinnym, czego wynikiem jest konieczność ponownej refleksji nad relacjami rodzic – nastolatek. Zadanie to stoi głównie po stronie osób dorosłych. Istotna wydaje się zatem znajomość psychospołecznych mechanizmów oraz zadań rozwojowych okresu adolescencji. Cel. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na konieczność popularyzacji wiedzy na temat specyfiki rozwojowej okresu adolescencji w środowisku rodzinnym. Materiały i metody. W pracy przedstawiono rozważania teoretyczne oscylujące wokół psychospołecznej charakterystyki okresu młodości oraz dokonano analizy potrzeby popularyzacji wiedzy na temat specyfiki rozwojowej okresu adolescencji w środowisku rodzinnym. Wyniki. Podkreślona w artykule potrzeba świadomości wagi niniejszej problematyki wśród pedagogów może stanowić przyczynek do dalszych eksploracji naukowo-badawczych oraz działań praktycznych zmierzających do rozwoju relacji pomiędzy nastolatkami a rodzicami.
Item
Wartość w rodzinie czy rodzina jako wartość ? - w perspektywie pracy socjalnej
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2021) Głódź, Natalia; Wydział Nauk o Edukacji, Uniwersytet w Białymstoku,
Wprowadzenie. Rodzina od wieków stanowiła podstawę życia społecznego. Obecnie, nie tylko jej konstrukt, ale także samo postrzeganie jej jako wartości w życiu społecznym, uległo przeobrażeniom. Szczególnie ma to miejsce w obszarze beneficjentów pracy socjalnej, czyli rodzin doświadczających różnych problemów i dysfunkcji. Cel. Celem artykułu jest ukazanie postrzegania wartości rodziny, przy uwzględnieniu obszaru działań pomocy społecznej. Materiały i metody. Materiał teoretyczny zakresu wartości rodziny został uzupełniony badaniami jakościowymi. Przeprowadzone zostały one na grupie 20 pracowników socjalnych. W pracy zastosowano następujące narzędzia: scenariusz wywiadu pogłębionego. Wyniki. Rodzina jest specyficznym obszarem działań pracy socjalnej. Rodziny korzystające z pomocy, według pracowników socjalnych, często nie dostrzegają wartości w jednostce, którą współtworzą. Według badanych, wartość istnieje sama w sobie i ma wpływ na wsparcie wewnątrzrodzinne oraz procesy zmagania się z problemem. Wnioski. Jednostka rodziny powinna być dodatkowo wspierana przez pracę socjalną w aspekcie postrzegania swojej wartości.
Item
Norma wzajemności w środowisku rodzinnym. Relacje dzieci z rodzicami w kontekście wzajemności
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2021) Guzy-Steinke, Halina; Katedra Pedagogiki Społecznej, Wydział Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Wprowadzenie. W artykule przedstawiono normę wzajemności w kontekście nauk społecznych: filozofii, socjologii, psychologii, pedagogiki, a także religii. Nauki te opisują wzajemność jako normę moralną równoznaczną z przyjmowaniem powinności wobec innych ludzi. Mechanizm jej działania wraz z powstawaniem zobowiązań przyczynia się do tworzenia więzi międzyludzkich, poczucia obowiązku, ale również poczucia winy. Specyficzną sytuację wymiany wzajemnej tworzy rodzina. Podstawą więzi są w niej uczucia moralne, które generują poczucie obowiązku i mobilizują do ponoszenia wyrzeczeń podczas jego realizacji. „Odwzajemniona dobrowolność” jest podstawą spoistości rodziny. Cel. Celem artykułu jest przedstawienie relacji wzajemności w rodzinie. Badania nad wychowaniem do wzajemności w rodzinie prowadzono w 2012 roku i one stały się pretekstem do zrobienia wywiadów na temat rodzinnych relacji wzajemności. Materiały i metody. Przedstawiono wyniki badań przeprowadzonych metodą sondażu diagnostycznego, na potrzeby artykułu były to wywiady ustrukturyzowane. Wyniki. Podejście do wzajemności w rodzinie to problem bardzo złożony, zależny w dużej mierze od wieku respondentów, czyli dystansu do własnych wspomnień, relacji między rodzicami a dziećmi czy rodzeństwem. Badania sondażowe wskazują, że na relacje wzajemności oddziałuje sytuacja materialna rodziny. Płaszczyzna wzajemnych związków w rodzinie to trudny temat, przywołujący bolesne wspomnienia, to źródło niepewności z powodu wielu niewyjaśnionych sytuacji. To często przyczyna poczucia winy, które pojawia się w wyniku zaniechanych obowiązków i powinności.