OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23110 archived items

Recent Submissions

Item
Comparison of selected aspects of the family – past and present
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Bočáková, Oľga; Lincényi, Marcel; Department of Political Science, Trenčín University of Alexander Dubček in Trenčín
The family is the basic cell of every society and is therefore a key element in the creation and existence of every state across the world. At the beginning of the 21st century, more than ever the institution of the family is in crisis, characterized by a particularly low interest in the state of marriage and a high divorce rate among young couples. The main negative elements acting on the existence of families in the Slovak Republic include in particular the low social and economic status of the population, the expansion of narcotic drugs and psychotropic substances, some family members moving to work elsewhere in Slovakia or abroad and also the gradual drifting apart of young families from parents and grandparents. If the crisis of social units has violated the harmony and adjourned original morality and ethics, we can look at the initial violence and many serious conflicts. In this paper we deal with the family in terms of key features. Subsequently, we analyze the harmonious family, the disharmonic family, friends and functionality. Further emphasis is on intergenerational solidarity in the social unit, which is essential to maintain and develop the company. Finally, it should be added that at present there are different views on the form of the family, including social and legislative form of homosexual social units. It should be noted that in the Slovak society the dominant view is on maintaining the traditional family.
Item
Dialog w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością – krytyczna ocena funkcjonowania w dzieciństwie w opinii niepełnosprawnych studentów
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Godawa, Grzegorz; Kutek-Składek, Katarzyna; Instytut Pracy Socjalnej, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie; Katedra Pedagogiki Ogólnej, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Dialog w rodzinie pełni niezastąpioną rolę w kształtowaniu osobowości jej członków i włączaniu ich w życie społeczeństwa. Prawidłowy rozwój dialogu jest uwarunkowany wieloma czynnikami, wśród których nie brak zagrożeń związanych z przygodnością wpisaną w życie człowieka. W rodzinie skonfrontowanej z sytuacją niepełnosprawności dziecka, system rodzinny zostaje obciążony dodatkowymi trudnościami, które wpływają na funkcjonowanie poszczególnych jej członków. Sposób postrzegania niepełnosprawności zależy między innymi od roli pełnionej w rodzinie – inaczej swe ograniczenia przeżywa niepełnosprawne dziecko, inaczej jego rodzice czy rodzeństwo. Wspólnym doświadczeniem może być zamknięcie się na siebie nawzajem, a przez to zaprzepaszczenie szansy na dialog, który w sytuacjach trudnych może stanowić czynnik wpływający na ograniczenie destrukcyjnego wpływu niepełnosprawności. Nie jest łatwo opisać doświadczenia rodziny zmagającej się z chorobą dziecka, a jeszcze trudniej określić poziom dialogiczności jej członków. Nadmiar trudnych przeżyć i związanych z nimi emocji może skutecznie uniemożliwić obiektywny przekaz. Nie zwalnia to z potrzeby prowadzenia takich badań. Wydaje się, że rację bytu mają również badania wykonane w czasie, w którym nastąpiło twórcze przystosowanie do niepełnosprawności. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku studentów z niepełnosprawnością, którzy, zmagając się z własnymi ograniczeniami i utrudnieniami zewnętrznymi, podejmują studia. Podjęte badania pozwalają na zaprezentowanie sposobu postrzegania roli dialogu w rodzinie, w okresie dzieciństwa i dorastania. Odległość czasowa stwarza możliwość zatarcia niektórych faktów, ale jednocześnie daje szansę na uświadomienie własnych przeżyć i uporządkowanie ich, co warunkuje podjęcie analiz. Zostaną one umiejscowione w kontekście pedagogicznym, pozwalającym na podjęcie próby określenia postulatów dotyczących kształtowania właściwych więzi rodzinnych.
Item
Doświadczanie wsparcia społecznego przez dzieci wychowywane w rodzinach niepełnych
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Bochniarz, Agnieszka; Zakład Pedeutologii i Edukacji Zdrowotnej, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
Życie rodzinne współczesnego człowieka przechodzi liczne zmiany, o różnym natężeniu w różnych krajach. Zmienia się bowiem zarówno model rodziny, jak również poziom zaangażowania rodziców w proces wychowania. Dlatego też coraz częściej współczesna rodzina przypomina mozaikę tak pod względem swych kształtów, jak i funkcjonowania. Osoby samotnie wychowujące dzieci stanowią obecnie coraz większą część naszego społeczeństwa. Powodów niekompletności rodziny jest wiele: śmierć jednego rodzica, rozwód, porzucenie, czasowa nieobecność, rozdzielność zamieszkania. Niemniej, bez względu na przyczynę, samotny rodzic musi przejąć kompletną odpowiedzialność za opiekę i wychowanie swojego potomstwa, wypełniać wszystkie zadania rodzicielskie umożliwiające zabezpieczenie materialne, troszczyć się o prawidłowe więzi uczuciowe. Brak jednego z rodziców nie jest korzystny z punktu widzenia adaptacji i prawidłowego rozwoju dziecka. Pomyślne rozwiązanie wielu stresów i napięć pojawiających się w życiu dziecka z rodziny niepełnej możliwe jest jednak dzięki czynnikom pośredniczącym, które mogą uodparniać w taki sposób, że krytyczne zdarzenia nie będą przeżywane jako szkodliwe czy zagrażające dla jego funkcjonowania psychicznego, przystosowania psychospołecznego i zdrowia somatycznego. Czynniki te określone zostały mianem zasobów osobistych i środowiskowych. Stanowią one szczególny potencjał każdego człowieka, dzięki któremu może on zachować zdrowie i jakość życia. Wśród wielu zasobów pozwalających na powrót do równowagi i radzenie sobie w różnych sytuacjach życiowych wymienia się między innymi wsparcie społeczne. Dobremu samopoczuciu i radzeniu sobie w trudnych sytuacjach sprzyja bowiem obecność innych ludzi. Świadomość dziecka, że może ono liczyć na pomoc i zrozumienie ze strony nie tylko rodzica, może działać motywująco i pozwolić lepiej radzić sobie w sytuacjach trudnych.
Item
Dziecko wychowywane w rodzinie zastępczej
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Wosik-Kawala, Danuta; Zakład Teorii Wychowania, Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
W sytuacji gdy rodzina nie wywiązuje się należycie wobec dziecka z pełnienia zadań opiekuńczych i wychowawczych, a udzielone jej wsparcie nie skutkuje poprawą sytuacji, wówczas może ono zostać umieszczone w pieczy zastępczej. Sytuacja taka niejednokrotnie prowadzi do funkcjonowania dziecka w dwóch rodzinach: biologicznej oraz zastępczej. W myśl obowiązującej w Polsce Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z 20 września 2012 r. piecza zastępcza staje się uzupełnieniem pieczy rodzicielskiej, a nie jej zastąpieniem. Niniejszy artykuł stanowi próbę ukazania złożoności problematyki dotyczącej wychowania dziecka w dwóch rodzinach. Szczególną uwagę poświęcono trudnej sytuacji dziecka, które okresowo, na mocy decyzji sądu, zostało skierowane do pieczy zastępczej i funkcjonuje w nowej, niespokrewnionej rodzinie, a jednocześnie utrzymuje kontakty ze swoimi rodzicami biologicznymi, z którymi dodatkowo łączy je więź prawna. Taka sytuacja rodzi wiele przeżywanych przez dziecko trudności, rozterek, problemy z identyfikacją i przynależnością do rodziny zastępczej czy biologicznej. Tymczasowość opieki zastępczej, jej subsydiarny charakter, powoduje, że obecnie celem rodzin zastępczych nie jest nawiązanie z dzieckiem więzi analogicznych do tych wynikających ze stosunku rodzic: biologiczny – dziecko lecz wparcie, pomoc w opiece i wychowaniu dziecka. W artykule zwrócono także uwagę na wynikające z tego faktu zagrożenia dla prawidłowego funkcjonowania dziecka.
Item
Międzypokoleniowy dialog wspólnie zamieszkujących dorosłych dzieci i ich rodziców– perspektywa społeczno-ekonomiczna
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Wieteska, Magda; Instytut Pedagogiki, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych Uniwersytet Wrocławski
Jedno z zadań rozwojowych, narzuconych przez wczesną dorosłość, to autonomia wyrażająca się poprzez zamieszkiwanie poza rodzinnym domem. Funkcja ta coraz częściej bywa przesuwana w czasie, a zjawisko jej odraczania jest coraz bardziej powszechne wśród młodych dorosłych. Wydłużenie okresu moratorium potwierdzają badania rzeczywistości społecznej: już ponad 40% trzydziestolatków pozostaje na utrzymaniu rodziców. Młodzi dorośli nie podejmują zadań życiowych, zgodnych z perspektywami postrzegania dorosłości w kategoriach naukowych: nie wyprowadzają się z rodzinnego domu, nie podejmują pracy zawodowej albo też rezygnują z niej ze względu na niesatysfakcjonujące zarobki. Za czynniki sprzyjające takim wyborom podaje się zarówno niedojrzałość psychiczno-emocjonalną młodych ludzi, jak i warunki ekonomiczne, które utrudniają start w dorosłość. Przyzwolenie na powrót do dzieciństwa ludzi biologicznie dorosłych obejmuje także rodzinę pochodzenia. Rodzice „niedorosłych dorosłych” nie tylko nie rozstają się ze swoimi dziećmi, nadal zamieszkując z nimi w jednym domu, ale również coraz częściej przejmują na siebie koszty ich utrzymania, uzasadniając konieczność wspólnej egzystencji warunkami społeczno-gospodarczymi, które uniemożliwiają finansową autonomię młodego pokolenia. Ale „gniazdownictwo” bywa też wyborem samych młodych. Sfrustrowani brakiem pracy i perspektyw rezygnują z marzeń o samodzielności, godząc się na rolę „niedorosłych dorosłych”. W artykule przedstawiam powody odraczania dorosłości, ujęte we wnioskach z badań przeprowadzonych z młodymi dorosłymi zamieszkującymi wspólnie z rodzicami.