OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22947 archived items

Recent Submissions

Item
Rodzina jako międzypokoleniowa płaszczyzna transmisji wartości
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2013) Jezierska-Wiejak, Elżbieta; Uniwersytet Wrocławski Instytut Pedagogiki
Rodzina, która stanowi w życiu dziecka pierwsze i naturalne środowisko wychowawcze,uczy je określonych zachowań, norm postępowania, wartości. Rodzice, jako pierwsi wychowawcy, mają ogromny wpływ na kształtowanie się ocen, przekonań i postaw moralnych i nastawień społecznych dzieci oraz przygotowują je do pełnienia różnorodnych ról społecznych i podejmowaniu coraz bardziej odpowiedzialnych zadań. Mechanizmem, który pozwala na ciągłość pokoleniową jest międzypokoleniowa transmisja wartości, czyli proces polegający na przekazywaniu wartości, ważnych dla rodziców, poprzez specyficzny kontakt ze swoimi dziećmi. Czym jest rodzina? Jak rozumieć można wartości? Czy jest możliwa i na ile transmisja wartości w rodzinie? Te pytania od zawsze budzą zainteresowanie poznawcze socjologów, psychologów i pedagogów, a także „zwykłych” uczestników życia społecznego.
Item
The challenges of transmitting family values in multi-cultural contexts
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Hyjer Dyk, Patricia; University of Kentucky, Lexington, USA
Across time and cultures, the institution of the family remains resilient. Although the family is but one component of a complex social system, it remains the setting in which a child’s first social development occurs. Yet the family is situated in a sociocultural environment with numerous socialization agents complementing and vying for influence as to the values that the next generation of citizens should adopt. This conceptual paper will articulate competing elements within the social system that contend for the socialization role. Ongoing scholarly inquiry will need to gauge the relative importance of these factors for supporting or challenging the parents’ transmittal of their family values to the next generation. To aid in this endeavour, a systems model provides a lens that can be employed by scholars to understand family processes in multi-cultural contexts and is useful in historical analyses of the transmission of family values.
Item
Międzygeneracyjna transmisja wartości w rodzinach polskich w Drugiej Rzeczypospolitej w kontekście ideologii wychowawczej państwa w latach 1918–1939
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Samsel, Agata; Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet w Białymstoku
Międzypokoleniowy przekaz wartości jest niezbędnym warunkiem zachowania ciągłości kultury, a tym samym gwarantem przetrwania grupy. Wprowadzanie w świat wartości jest nieodłącznym elementem wychowania młodego pokolenia. Najstarszym i najważniejszym środowiskiem wychowawczym jest rodzina, gdzie w sposób naturalny kształtuje się osobowość dziecka i kreuje jego tożsamość. Wskutek międzygeneracyjnej transmisji wartości dziecko przyswaja wiedzę, która jest sumą doświadczeń wielu minionych pokoleń. Oprócz nabywania umiejętności odróżniania dobra od zła i uczenia się podstawowych zasad oraz norm, regulujących stosunki międzyludzkie, dziecko przyswaja szereg elementów, składających się na kulturę – język, historię, tradycję, wierzenia, symbole religijne i narodowe, obyczaje i zwyczaje. W międzywojniu, w społeczeństwie polskim, funkcjonował system wartości oparty na kanonie ukształtowanym w okresie zaborów. Ogromne znaczenie przypisywano tym wartościom, które sprzyjają zachowaniu własnej odrębności kulturowej i narodowej. Naczelne miejsce w hierarchii wartości zajmowały: ojczyzna, rodzina, religia katolicka, historia kraju, tradycja, symbole narodowe. Wśród wysoko cenionych i pożądanych cech moralnych znajdowały się: patriotyzm, odwaga, gotowość do ponoszenia ofiar i poświęceń, pracowitość, obowiązkowość, sprawiedliwość i uczciwość. Mimo dużego rozwarstwienia społecznego w II Rzeczypospolitej daje się zauważyć zbieżność wartości, będących przedmiotem międzypokoleniowego przekazu w rodzinach polskich, bez względu na ich status społeczny, majątek czy wykształcenie. Charakterystyczna dla dwudziestolecia międzywojennego była również zgodność systemu wartości deklarowanego i realizowanego w rodzinie, z tym który propagował Kościół, jak również tym, który wdrażały państwowe instytucje oświatowo-wychowawcze. Efektem tego było jednolite wychowanie młodego pokolenia, z jasno określonymi i spójnymi celami wychowawczymi, konsekwentnie realizowanymi przez współpracujące ze sobą, najważniejsze środowiska wychowawcze.
Item
Preferencje wobec wartości a poczucie jakości życia współczesnych rodziców
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Muchacka-Cymerman, Agnieszka; Katedra Psychologii, Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Problematyka wartości w procesie wychowania dzieci jest w pedagogice wciąż aktualna. Dlatego w części teoretycznej skoncentrowano się na różnych wyjaśnieniach istoty pojęcia wartości i ich klasyfikacjach. Zwrócono też uwagę na wielowymiarowość pojęcia jakość życia oraz przedstawiono niektóre wyniki badań związanych z jakością życia i ich związkiem z wychowaniem do wartości. W niniejszym tekście przedstawiono wyniki własnych badań nad współzależnością między poczuciem jakości życia a preferencjami współczesnych rodziców wobec wartości. W szczególności ukazano preferencje wobec wartości rodziców o niskim i o wysokim poczuciu jakości życia.
Item
Rozpoznanie u dziecka wady letalnej jako sytuacja zagrożenia i rozwoju wartości dla jego rodziców
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2016) Jarzębińska, Aneta; Katedra Pedagogiki Społecznej Uniwersytetu Szczecińskiego,
W artykule analizuję sytuację, w jaką wchodzą rodzice po tym, jak u ich dziecka zostaje rozpoznana wada letalna. Odnoszę się przy tym do rodziców dzieci z rzadką aberracją chromosomów – Zespołem Edwardsa. Na początek rozpatruję sytuację rodziców w kontekście zagrożeń, jakie choroba potomstwa niesie dla cenionych przez nich wartości. Przeprowadzona analiza pokazała, że wraz z utratą wartości, jaką jest zdrowie dziecka w rodzicach wyzwala się wiele negatywnych emocji podobnych do tych, które następują po śmierci bliskiej osoby. Niektórzy rodzice czują się niepełnowartościowi, ponieważ poczęli dziecko w biologicznym sensie wadliwe a także wskutek pejoratywnego postrzegania chorego dziecka przez otoczenie społeczne. Rodzice nie są również w stanie planować przyszłości, ponieważ wiedzą, że każdy dzień życia ich dziecka może być ostatnim. Zarazem w artykule pokazałam, że poczęcie dziecka z Zespołem Edwardsa, przy spełnieniu pewnych warunków, może być szansą zrewidowania dotychczasowego systemu wartości a także wzrostu osobowego każdego z rodziców z osobna, ich małżeństwa i rodziny.