OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22945 archived items

Recent Submissions

Item
Rodzina jako międzypokoleniowa płaszczyzna transmisji wartości
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2013) Jezierska-Wiejak, Elżbieta; Uniwersytet Wrocławski Instytut Pedagogiki
Rodzina, która stanowi w życiu dziecka pierwsze i naturalne środowisko wychowawcze,uczy je określonych zachowań, norm postępowania, wartości. Rodzice, jako pierwsi wychowawcy, mają ogromny wpływ na kształtowanie się ocen, przekonań i postaw moralnych i nastawień społecznych dzieci oraz przygotowują je do pełnienia różnorodnych ról społecznych i podejmowaniu coraz bardziej odpowiedzialnych zadań. Mechanizmem, który pozwala na ciągłość pokoleniową jest międzypokoleniowa transmisja wartości, czyli proces polegający na przekazywaniu wartości, ważnych dla rodziców, poprzez specyficzny kontakt ze swoimi dziećmi. Czym jest rodzina? Jak rozumieć można wartości? Czy jest możliwa i na ile transmisja wartości w rodzinie? Te pytania od zawsze budzą zainteresowanie poznawcze socjologów, psychologów i pedagogów, a także „zwykłych” uczestników życia społecznego.
Item
The challenges of transmitting family values in multi-cultural contexts
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Hyjer Dyk, Patricia; University of Kentucky, Lexington, USA
Across time and cultures, the institution of the family remains resilient. Although the family is but one component of a complex social system, it remains the setting in which a child’s first social development occurs. Yet the family is situated in a sociocultural environment with numerous socialization agents complementing and vying for influence as to the values that the next generation of citizens should adopt. This conceptual paper will articulate competing elements within the social system that contend for the socialization role. Ongoing scholarly inquiry will need to gauge the relative importance of these factors for supporting or challenging the parents’ transmittal of their family values to the next generation. To aid in this endeavour, a systems model provides a lens that can be employed by scholars to understand family processes in multi-cultural contexts and is useful in historical analyses of the transmission of family values.
Item
Międzygeneracyjna transmisja wartości w rodzinach polskich w Drugiej Rzeczypospolitej w kontekście ideologii wychowawczej państwa w latach 1918–1939
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Samsel, Agata; Wydział Pedagogiki i Psychologii, Uniwersytet w Białymstoku
Międzypokoleniowy przekaz wartości jest niezbędnym warunkiem zachowania ciągłości kultury, a tym samym gwarantem przetrwania grupy. Wprowadzanie w świat wartości jest nieodłącznym elementem wychowania młodego pokolenia. Najstarszym i najważniejszym środowiskiem wychowawczym jest rodzina, gdzie w sposób naturalny kształtuje się osobowość dziecka i kreuje jego tożsamość. Wskutek międzygeneracyjnej transmisji wartości dziecko przyswaja wiedzę, która jest sumą doświadczeń wielu minionych pokoleń. Oprócz nabywania umiejętności odróżniania dobra od zła i uczenia się podstawowych zasad oraz norm, regulujących stosunki międzyludzkie, dziecko przyswaja szereg elementów, składających się na kulturę – język, historię, tradycję, wierzenia, symbole religijne i narodowe, obyczaje i zwyczaje. W międzywojniu, w społeczeństwie polskim, funkcjonował system wartości oparty na kanonie ukształtowanym w okresie zaborów. Ogromne znaczenie przypisywano tym wartościom, które sprzyjają zachowaniu własnej odrębności kulturowej i narodowej. Naczelne miejsce w hierarchii wartości zajmowały: ojczyzna, rodzina, religia katolicka, historia kraju, tradycja, symbole narodowe. Wśród wysoko cenionych i pożądanych cech moralnych znajdowały się: patriotyzm, odwaga, gotowość do ponoszenia ofiar i poświęceń, pracowitość, obowiązkowość, sprawiedliwość i uczciwość. Mimo dużego rozwarstwienia społecznego w II Rzeczypospolitej daje się zauważyć zbieżność wartości, będących przedmiotem międzypokoleniowego przekazu w rodzinach polskich, bez względu na ich status społeczny, majątek czy wykształcenie. Charakterystyczna dla dwudziestolecia międzywojennego była również zgodność systemu wartości deklarowanego i realizowanego w rodzinie, z tym który propagował Kościół, jak również tym, który wdrażały państwowe instytucje oświatowo-wychowawcze. Efektem tego było jednolite wychowanie młodego pokolenia, z jasno określonymi i spójnymi celami wychowawczymi, konsekwentnie realizowanymi przez współpracujące ze sobą, najważniejsze środowiska wychowawcze.
Item
Dlaczego edukacja domowa? Aksjologiczne uzasadnienia edukacji bez szkoły
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Kucharska, Anna Maria; Uniwersytet Wrocławski
Od lat 90. XX wieku Polacy na nowo odkrywają edukację domową. Kształcenie i wychowanie w rodzinie nie jest nową koncepcją – poprzedzało rozwój instytucjonalnie zorganizowanej edukacji, silnie związane było z klasą społeczną i jej potrzebami. Obecnie, choć raczej w nieuświadomiony sposób, część rodziców powraca do podobnego sposobu nauczania w środowisku rodzinnym, odchodząc jednocześnie od nauczania szkolnego ze wszystkimi jego wadami. Wzorce edukacji domowej to jednak częściej bardziej współczesne modele anglosaskie, gdzie taka forma uczenia formalnego ma wielu zwolenników. Idea edukacji domowej, jak również jej praktyczne formy realizacji są intensywnie wspierane przez sieć szkół chrześcijańskich współpracujących ze Stowarzyszeniem Edukacyjnym Integracja. Początkowo może wydawać się to paradoksem – szkoła, w dodatku niepubliczna, wspierająca nauczanie poza szkołą. Poparcie nauczania domowego spójne jest z rozumieniem dominującej roli rodziny w wychowaniu i kształceniu w szkołach chrześcijańskich. Przede wszystkim podkreślany jest pokoleniowy przekaz wartości chrześcijańskich oraz ukształtowanie na wczesnym etapie życia moralności opartej na tych wartościach. Szkoły te realizują podobną wizję wychowania i stawiają na spójność oddziaływań wychowawczych ze środowiskiem rodzinnym i kościelnym, jednak uznają rodziców za najwyższy autorytet w dziedzinie wychowania i edukacji dzieci. Zgodnie z polskimi rozwiązaniami prawnymi, dyrektor szkoły musi wyrazić zgodę na prowadzenie tego rodzaju edukacji przez konkretnych rodziców, tym samym instytucje otwarte na taką współpracę, a wręcz do nich zachęcające, są dla rodziców ogromną pomocą. W swoim artykule chciałabym wspomnieć też o kontrowersjach wokół edukacji domowej, związanych z rozwojem społecznym dziecka, socjalizacją oraz hermetycznością środowiska wychowawczego, jednak przede wszystkim interesuje mnie kwestia wartości będących centrum chrześcijańskiej edukacji domowej.