OPEN :: Home

Recent Submissions

Item

Kulturowy potencjał wychowania w rodzinie na styku kultur – orientacje rodziców i dzieci

(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Szerląg, Alicja; Uniwersytet Wrocławski, Instytut Pedagogiki

Odmienność kulturowa jest czynnikiem istotnie stratyfikującym funkcjonowanie rodziny w obrębie jej samej, jak i poza nią, zwłaszcza w wymiarze społecznym. Owa odmienność generuje w konsekwencji specyficzny dla niej kulturowy system, konceptualizowany przez tzw. kulturowy kanon dziedziczony w ramach międzygeneracyjnej transmisji. Istotne są przy tym: zakres owego przekazu, kulturowy typ rodziny, przestrzenie doświadczania odmienności kulturowej oraz style radzenia sobie z odmiennością na stykach kultur, wyznaczane przez takie czynniki, jak historyczność i czas. Składają się one z kolei na wypracowanie strategii radzenia sobie z ową odmiennością, z tzw. kulturowym dualizmem, która jest pokoleniowo zróżnicowany, ewoluuje bowiem od kulturowego konsensusu ku międzykulturowej orientacji. U jej podstaw lokuje się przy tym specyficzna aksjologia pogranicza kulturowego. Strategię tę postrzegać można zatem jako kapitał społeczny, tak w odniesieniu do odmiennych kulturowo jednostek, jak i odmiennych kulturowo wspólnot, funkcjonujących w granicach wielokulturowego społeczeństwa.

Item

Żony XIX-wiecznych zesłańców jako organizatorki życia rodzinnego na Syberii

(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Jędrychowska, Barbara; Uniwersytet Wrocławski, Instytut Pedagogiki

XIX-wieczne zesłania na Syberię należały do jednych z bardziej bolesnych doświadczeń Polaków tamtej epoki i wpisały się na stałe w polską historię. Za sprawą przede wszystkim literatury romantycznej, a potem także malarstwa, życie zauralskich wygnańców przez długi czas ukazywano jedynie w kontekście martyrologicznym. Dopiero polscy sybiracy, powracający po wielu latach do kraju, sami zaczęli zmieniać ten obraz. W publikowanych jeszcze w XIX wieku ich świadectwach (pamiętnikach, wspomnieniach, dziennikach, listach), znaleźć można interesujące opisy nie tylko codziennych zmagań z trudną rzeczywistością zsyłki, ale również funkcjonowania w wymiarze wspólnoty zesłańczej oraz rodzinnej. Ponieważ prawo rosyjskie zezwalało, aby skazanym na Syberię towarzyszyły żony, niektóre z nich dobrowolnie podążały na katorgę lub osiedlenie wraz z mężem. Większość z nich decydowała się na zabranie ze sobą dzieci. Z chwilą znalezienia się za Uralem podlegały one takim samym rygorom, jak skazani – mogły powrócić do kraju jedynie po odbyciu przez małżonka kary zesłania lub kiedy on zmarł. Troszczyły się, aby życie rodzinne na wygnaniu niewiele odbiegało od tego na wolności: prowadziły gospodarstwo, wychowywały dzieci, zajmowały się ich kształceniem osobiście lub organizowały tzw. komplety. Przygotowywały w swoich domach święta kościelne i obchody świąt narodowych, koncerty i teatrzyki dziecięce. Ich rezygnacja z wygodnego życia w kraju i decyzja o syberyjskiej tułaczce u boku męża wpisywały się w romantyczny wizerunek polskiej kobiety–patriotki, ale jednocześnie były wyrazem miłości i poświęcenia na rzecz rodziny.

OPEN Repository

23002 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Browse by

Date

Author

Affiliation

Subject

Publisher

License