OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

22976 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Thumbnail Image
Item
Typy przełączania kodów w społeczności polskich emigrantów na Syberii – mieszkańców wsi Wierszyna koło Irkucka
(Uniwersytet Opolski, PWSZ w Raciborzu, 2015) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wieś Wierszyna w pobliżu Irkucka zostałą założona przez polskich dobrowolnych osadników na początku XX w. Przybysze z różnych regionów Małopolski przynieśli ze sobą polską kulturę, religię rzymsko-katolicką, a także mieszankę gwar małpolskich, która do dziś przetrwała w obcym otoczeniu. Ich polszczyzna zmieniała się pod wpływem języka rosyjskiego i obecnie w ich gwarze jest wiele zapożyczeń i kalk. Szczególnym zjawiskiem, jakie można zaobserwować w mowie wierszynian, jest przełączanie kodów. W zgromadzonym materiale wyróżnione zostały trzy typy przełączania i mieszania kodów: wtrącenia, alternacja i kongruentna leksykalizacja. Autor przedstawia ich przykłady oraz próbuje scharakteryzować przełączanie kodów jako zjawisko lingwistyczne i społeczne.
Thumbnail Image
Item
Typy przełączania kodu w rosyjsko-polskiej dwujęzyczności staroobrzędowców regionu suwalsko-augustowskiego
(Komitet Słowianoznawstwa, 2010) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
First Old Believer settlements in Poland were founded in the 17th century, after the schism in the Russian Orthodox Church. The migrants preserved their religion, language (Russian dialect from Pskov-Novgorod-Velikiye Luki region) and culture through ages in foreign surroundings. Simultaneously they achieved Polish language, but up till the beginning of the 20th century and the revival of Polish statehood, not all of them were bilingual. It was the time of creating the state of diglossia in the Old Believers’ language situation, i.e. hierarchical relation between the languages being used by them, with certain domains of use for each language. After the Second World War serious language changes were underway and the dialect was under strong influence of Polish language. There are all kinds of interference in the Old Believers’ dialect, especially lexical, phonetic and syntactic. Contemporaneously we can observe the phenomenon of code-switching in their speech. Although scholars’ interest to code-switching is as old as the theory of language contact, the universal methodological approach has not been discovered yet. This article is basing on P. Muysken’s typology, differentiating insertional code-switching, alternational code-switching and congruent lexicalization. The examples of each type are analysed and compared with other typologies. There are a lot of doubtful cases of code-switching in bilingualism of the group of our interest, which do not suit precisely any of the types or can be classified as more than one of them, what is typical for structurally related systems. However, the questionable situations can not be omitted in the analysis, while they constitute inseparable phenomena of the speech of Polish Old Believers.
Thumbnail Image
Item
Язык молодого поколения старообрядцев деревень Габове Гронды и Бур
(Komitet Słowianoznawstwa, 2006) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Статья посвящена двуязычию молодых старообрядцев - жителей д. Габове Гронды и Бур около г. Августув в северо-восточной Польше. В их говоре наблюдаются польские вставки, заимствования, кальки. Явление интерференции в их речи во многом зависит от социологических и психологических факторов.
Thumbnail Image
Item
Miejsce religii i sacrum w życiu mieszkających w Polsce staroobrzędowców
(Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2009) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Religia stanowiła podstawę staroobrzędowej tożsamości od samego początku tego ruchu. PO reformach w rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w roku 1652, niektórzy wierni nie zaakceptowali zmian wprowadzonych przez nowego Patriarchę Nikona. Ze względu na swoje przywiązanie do dawnych rytuałów i wierzeń byli karani i prześladowani przez władze cerkiewne i państwowe. Staroobrzędowcy uciekali z Rosji do innych krajów, najczęściej wybierając Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Żyjąc wśród katolików próbowali zachować swoją religię, z powodu której wyemigrowali. Starowiercy żyli w izolowanych leśnych wspólnotach, więc ich kontakty z nie-staroobrzędowym otoczeniem były ograniczone. W XX wieku, a szczególnie po II Wojnie Światowej, ich wspólnoty doświadczyły ekonomicznych i cywilizacyjnych zmian, a dotychczasowy stabilny system tradycji, religii i wierzeń uległ zachwianiu. Choć religia była wciąż najważniejszym komponentem staroobrzędowej tożsamości, sfera sacrum została ograniczona do czasu i miejsca nabożeństw, budynku świątyni i terytorium dookoła niej, a także do cmentarza. Wiele z dotychczasowych obyczajów zostało zapomnianych, a religia podlega procesowi prywatyzacji i sekularyzacji. Religia funkcjonuje jednak w nowym, ograniczonym wymiarze, a stan ten może zostać zachowany w sprzyjających okolicznościach przez wiele lat.
Thumbnail Image
Item
Język mniejszości jako czynnik podtrzymania tożsamości grupowej u polskich staroobrzędowców w regionie suwalsko-augustowskim
(Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2008) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
In this text the connections between the group identity and its language are described. The identity is here understood as self-determination of group members, their common history, religion, language, sense of integrity and tradition belonging to all the individuals in the group. The self-conscious of bilingual group’s members can affect their language behaviour and the level of competence in each of their languages. The language itself, can be a kind of marker emphasising the differences between the group members and the outer world. Depending on the situation and conditions, this fact may be underlined or disguised. The language can be a strong factor supporting the group identity. On the other hand, the sense of bond with tradition and minority’s values, influence the language structure and act a role of an important non-structural factor, which can strengthen or reduce total amount of language interference. Thus, the influence and connections between the group’s identity and its language, are mutual.

Browse by

Selected filters:
Author: Głuszkowski, Michał Affiliation: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Reset filters