OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23202 archived items

Recent Submissions

Item
Miejsce religii i sacrum w życiu mieszkających w Polsce staroobrzędowców
(Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2009) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Religia stanowiła podstawę staroobrzędowej tożsamości od samego początku tego ruchu. PO reformach w rosyjskiej Cerkwi Prawosławnej w roku 1652, niektórzy wierni nie zaakceptowali zmian wprowadzonych przez nowego Patriarchę Nikona. Ze względu na swoje przywiązanie do dawnych rytuałów i wierzeń byli karani i prześladowani przez władze cerkiewne i państwowe. Staroobrzędowcy uciekali z Rosji do innych krajów, najczęściej wybierając Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Żyjąc wśród katolików próbowali zachować swoją religię, z powodu której wyemigrowali. Starowiercy żyli w izolowanych leśnych wspólnotach, więc ich kontakty z nie-staroobrzędowym otoczeniem były ograniczone. W XX wieku, a szczególnie po II Wojnie Światowej, ich wspólnoty doświadczyły ekonomicznych i cywilizacyjnych zmian, a dotychczasowy stabilny system tradycji, religii i wierzeń uległ zachwianiu. Choć religia była wciąż najważniejszym komponentem staroobrzędowej tożsamości, sfera sacrum została ograniczona do czasu i miejsca nabożeństw, budynku świątyni i terytorium dookoła niej, a także do cmentarza. Wiele z dotychczasowych obyczajów zostało zapomnianych, a religia podlega procesowi prywatyzacji i sekularyzacji. Religia funkcjonuje jednak w nowym, ograniczonym wymiarze, a stan ten może zostać zachowany w sprzyjających okolicznościach przez wiele lat.
Item
Прошлое и отношение к истории общины на примере избранных высказываний старообрядцев, проживающих в Польше
(Wydawnictwo Wyższej Szkoły Języków Obcych w Świeciu, 2014) Głuszkowski, Michał
Staroobrzędowcy, którzy osiedlili się w Polsce wkrótce po rozłamie w rosyjskiej Cerkwi w XVII wieku, przez wieki zachowywali swoją religię, kulturę i język. Praktycznie do początków XX w. żyli w izolacji. Poważne społeczno-kulturowe zmiany stały się udziałem wspólnoty dopiero po II wojnie światowej. Historia i przeszłość zawsze stanowiły ważny element tożsamości grupowej starowierców i ich pamięci społecznej. Nawet w obliczu dokonującej się na naszych oczach zmiany językowej i kulturowej, staroobrzędowcy nie tracą zainteresowania swoją przeszłością, co zostało przedstawione na przykładzie fragmentów wybranych wywiadów. Najpopularniejszymi motywami powtarzającymi się w narracjach były: geneza ruchu staroobrzędowego, relacje z polskimi sąsiadami, okres II wojny światowej, czasy PRLu, szacunek dla starszych członków wspólnoty oraz nostalgia. Autor dokonuje próby analizy roli historii w pamięci społecznej staroobrzędowców w Polsce.
Item
Социальная память общины проживающих в Польше старообрядцев и ее «имплантаты»
(Институт истории СО РАН, 2013) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Podstawą teoretyczną artykułu jest założenie M. Halbwachsa o istnieniu pamięci społecznej. Analizie zostały poddane elementy składowe pamięci społeczne i ich relacje z elementami składowymi tożsamości społeczno-kulturowej. Próbę podsumowania stanowi odniesienie sytuacji społeczno-kulturowej staroobrzędowców do teorii M. Golki nt. implantów pamięci społecznej i prób jej odtwarzania przez badaną społeczność