OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23110 archived items

Recent Submissions

Item
Zagadnienie stosunku rozumu i wiary w encyklice Fides et ratio
(Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum, 2017) Orbik, Zbigniew; Silesian University of Technology
Celem niniejszego tekstu jest próba zrozumienia, głównie na podstawie myśli zawartych w encyklice Fides et ratio (Wiara i rozum) wzajemnego sto-sunku wiary i rozumu w ujęciu Jana Pawła II. Jest to najprawdopodobniej „najbardziej filozoficzna” z encyklik Papieża Polaka. Dla filozofa jest ona inte-resująca głównie z tego powodu (nie jest to jednak powód jedyny!), że próbuje łączyć dwa pojęcia, które w tradycji filozoficznej, przynajmniej nowożytnej, zwykle były ze sobą konfrontowane. Zanim jednak poczynimy pewne uwagi nad treścią wspomnianego dzieła w interesującym nas temacie dokonajmy krótkiej analizy jego kluczowych terminów: wiary i rozumu.
Item
Wychowanie seksualne młodzieży w świetle XIX-wiecznych poradników parenetycznych
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2015) Szubert, Mateusz; Instytut Polonistyki i Kulturoznawstwa, Uniwersytet Opolski
Celem artykułu jest opis przemian obyczajów w kulturze XIX wieku. Analiza traktatów moralizatorskich i poradników wychowawczych, rozumianych jako ważne teksty kultury, pozwala prześledzić proces zmian zachodzących w tzw. pedagogice płciowej. Przełom XVIII i XIX wieku odczytać można jako wyraźny wzrost zainteresowań ludzką seksualnością na poziomie narracji parenetycznych. Dyskurs moralny sprzężony zostaje wówczas z dyskursem higienicznym. Z perspektywy historii kultury na szczególną uwagę zasługuje wzmożona popularność kategorii wstydu, rozumianego jako regulatora więzi społecznych (w tym rodzinnych). Przemiany intymności w kulturze XIX wieku to ważne i ciekawe świadectwo kształtowania się podwójnej moralności (jawnej i ukrytej) oraz funkcjonowania sprzecznych tendencji do tabuizowania i wypowiadania jednocześnie doświadczeń seksualnych. Strach przed społeczną dezaprobatą skutecznie organizował rytm życia codziennego. Skandalu i towarzyskiej kompromitacji obawiano się niemal na równi z utratą zdrowia czy groźbą nagłej śmierci. Druga połowa XIX wieku to właśnie okres gwałtownego wzrostu popularności poradników wychowawczych i towarzyskich. Wszelkie afekty i zachowania spontaniczne zaczynają uchodzić za niestosowne, w życiu społecznym zwyciężają bowiem mechanizmy i tendencje (samo)dyscyplinujące. Zwyczaje towarzyskie zostają poddane silnej presji otoczenia, eliminując tym samym z ich pejzażu indywidualne gesty i skłonności. Kultura XIX wieku stanowi niezwykle ciekawy rezerwuar wzorców małżeńskich i rodzicielskich. Edukacja dzieci i młodzieży ukierunkowana jest na naukę umiejętności odgrywania pożądanych ról społecznych: cnotliwych panien z dobrych domów czy, już mniej restrykcyjnie, wzorowych kawalerów, kandydatów na idealnych mężów i ojców. Teatralizacja życia codziennego w kulturze XIX wieku osiągnęła swoje apogeum. Jednocześnie trzeba podkreślić, że wciąż obowiązywało olbrzymie zróżnicowanie społeczne (stanowe); zasady dobrego wychowania, okazywanie kurtuazji w codziennych kontaktach dotyczyły tylko grup uprzywilejowanych, od pozostałych bowiem nikt nie oczekiwał znajomości etykiet
Item
Obraz dziecka u rodziców pochodzących z rodzin rozbitych i niepełnych
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2017) Marmola, Małgorzata; Wańczyk-Welc, Anna; Zakład Psychologii, Wydział Pedagogiczny, Uniwersytet Rzeszowski
Artykuł prezentuje badania dotyczące obrazu dziecka u rodziców pochodzących z rodzin rozbitych i niepełnych. Założeniem teoretycznym, przyjętym w badaniach, jest proces transmisji międzypokoleniowej, który powoduje, że „[...] doświadczenia wyniesione z rodziny pochodzenia wywierają niezatarty wpływ na całe życie człowieka”. Wzmacniają rodzinę lub stanowią dla niej zagrożenie i, jak określa to Mieczysław Radochoński, tworzą jej tożsamość „[...] od odległej, ale zawsze własnej przeszłości, do tajemnej przyszłości”. W tym kontekście młodsze pokolenie może korzystać z zasobów rodziny pochodzenia. W ujęciu systemowym doświadczenia zbierane w rodzinie pochodzenia mogą być przekazywane dalej w procesie transmisji w postaci wiedzy, gotowych wzorów zachowań, wartości czy systemu oczekiwań. W oparciu o tę wiedzę można przypuszczać, że określony sposób postrzegania własnego dziecka przez młodych rodziców będzie wiązał się z ich rodziną pochodzenia. Założenie to stanowi centrum prowadzonych rozważań i stanowi punkt wyjścia badań własnych. Do zbadania obrazu własnego dziecka przez rodziców wykorzystano test przymiotnikowy ACL H. Gough’a i A. Heilbrun’a, w niestandardowym zastosowaniu (Moje dziecko jest...., Chciałbym, aby moje dziecko było....)
Item
W okowach gry, czyli relacje rodzinne w perspektywie koncepcji Trójkąta Dramatycznego Stephena Karpmana
(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2017) Pierzchała, Anna; Instytut Pedagogiki, Wydział Pedagogiczny, Akademia im. J. Długosza w Częstochowie
Analiza transakcyjna wskazuje sześć sposobów, w jakie ludzie mogą wchodzić ze sobą w relacje, określając je mianem „sposobów strukturalizacji czasu”. Wymienić wśród nich można: wycofanie, rytuały, aktywności, rozrywki, gry transakcyjne oraz intymność. Sposoby te ułożyć można na kontinuum zaangażowania, ale także zysków, jakie z danej formy kontaktu czerpiemy. Zyski te przybierają charakter psychologiczny i wynikają z jednej z podstawowych potrzeb życiowych – potrzeby kontaktu z drugim człowiekiem. W niniejszym artykule założenia te odniesione zostały do relacji na gruncie rodzinnym. Autorka wskazała na znaczenie wszystkich form kontaktu w rodzinie, szczególnie koncentrując się na grach transakcyjnych i intymności. Te pierwsze zostały określone jako patologiczne, gdyż są nieszczere i opierają się na manipulacji. Intymność, w rozumieniu analizy transakcyjnej, jest natomiast najbardziej otwartym i zaangażowanym kontaktem z drugim człowiekiem. To ona jest podstawą zdrowych relacji w systemie rodzinnym
Item
Jaka jest religijność Amerykanów?
(2010-06-30) Nowakowski, Piotr Tomasz; Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Religijność Amerykanów jest bardzo stabilna i dość zaskakująca w różnorodności swych przekonań i praktyk – wynika z Baylor Religion Survey, najbardziej rozległych badań, które kiedykolwiek przeprowadzono na gruncie amerykańskiego religioznawstwa. Zostały one omówione w książce pt. What Americans Really Believe: New Findings from the Baylor Surveys of Religion (Baylor University Press, Waco 2008) autorstwa Rodneya Starka, uznanego profesora nauk społecznych pracującego w Uniwersytecie Baylor, oraz jego 18 współpracowników. W badaniach uczestniczyło 1648 dorosłych respondentów wybranych losowo z obszaru całego kraju; odnieśli się oni do ponad 350 punktów zawartych w kwestionariuszu stworzonym przez Institute for Studies of Religion (ISR). Badania przeprowadził Instytut Gallupa jesienią 2007 roku. Uzyskane dane ujęto w czterech częściach książki: „Congregations” (Wyznania), „Beliefs and Practices” (Wierzenia i praktyki), „Atheism and Irreligion” (Ateizm i niereligijność) oraz „The Public Square” (Przestrzeń publiczna).