Uwaga! Pozycje dodane do repozytorium OPEN między 21 września a 6 października zostaną opublikowane na stronie repozytorium po tym terminie.
OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23002 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Thumbnail Image
Item
Dzielnica krajobrazowa i prowincja krajobrazowa – ich miejsce w hierarchicznej regionalizacji krajobrazów kulturowych
(Polskie Towarzystwo Geograficzne, 2018) Plit, Joanna; Plit, Florian; Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyckiego PAN; Instytut Geografii, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Uniwersytet Jana Kochanowskiego
Celem artykułu jest wyjaśnienie miejsca dzielnic i prowincji krajobrazowych w globalnym systemie regionalizacji krajobrazów kulturowych. W hierarchii regionów kulturowych są one jednostkami średniej rangi (poziom 4 i 5 wg Plit, Plit 2016). Punkt wyjścia stanowi założenie o istotnej roli krajobrazotwórczej państw, jako jednostek politycznych. Organizują one życie gospodarcze (w tym użytkowanie ziemi) i kulturowe na swoim terenie, przekształcają sieć osadniczą. Jeśli działalność ta jest konsekwentna i długotrwała, nadają specyficzne cechy krajobrazowi kulturowemu na swoim terenie, co pozwala na powstanie państw jako regionów krajobrazu kulturowego (regiony szczebla 3). Ponieważ krajobraz kulturowy cechuje pewien konserwatyzm, znajdują w nim odzwierciedlenie także dawne podziały polityczne i autonomiczny rozwój terytoriów, co w niektórych państwach krajobrazowych pozwala na wyróżnienie jednostek regionalnych rangi dzielnic. Przykładem mogą być Wielka Brytania (Anglia, Szkocja, Walia, ewentualnie Irlandia Północna), Francja (patrz ryc. 1), Włochy, Ukraina. Jednostki rangi dzielnic mogą też powstawać na obszarach o wyraźnej odrębności plemiennej (Hausaland, Jorubaland, Iboland w Nigerii). Unifikująca rola państwa może doprowadzić do zmniejszenia różnic krajobrazowych i dawne dzielnice krajobrazowe (ranga 4) staną się prowincjami (ranga 5). Tak jest w przypadku np. krajobrazów kulturowych Polski. Jej ziemie (w obecnych granicach) wchodziły w początkach XVIII w. w skład 3 państw krajobrazowych: Polski, Prus i Czech. Co najmniej przez kilkanaście lat po II wojnie światowej jako odrębną dzielnicę krajobrazową traktować należało ziemie, które przed 1939 r. należały do Niemiec. Obecnie zróżnicowanie krajobrazu kulturowego pozwala na wyróżnienie Polski jako państwa krajobrazowego, a w jej granicach 3 dzielnic (ryc. 2): a) ziem pruskich i dawnego zaboru pruskiego, b) Polski centralnej i wschodniej (dawnego zaboru rosyjskiego), c) Galicji (dawnego zaboru austriackiego).

Browse by

Selected filters:
License: Uznanie autorstwa 3.0 Polska Publisher: Polskie Towarzystwo Geograficzne Affiliation: Instytut Geografii, Wydział Matematyczno-Przyrodniczy, Uniwersytet Jana Kochanowskiego
Reset filters