OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23397 archived items

Recent Submissions

Item
Transformational Leadership According to Competitiveness of Small Enterprises
(The University of Applied Sciences Upper Austria, 2016) Gorzelany - Dziadkowiec, Magdalena; Firlej, Krzysztof; UEK w Krakowie
As it is clear from the analyzed organizations, management needs to acknowledge potential areas of change in their behavior. To a lesser extent, they should use the power and leader-ship based on authority, which is built over a long period of time. The style of management based on issuing orders should give way to motivation to action. Management should monitor the work of subordinates, inspire them to action and encourage to change. Following towards collaborative decision-making, although it is more expensive and increases the time it takes to make a decision, it liberates the potential of the team. It encourages to submit ideas, helps to identify predispositions, needs and aspirations of workers and recognized their value. Following managers towards transformational leadership encourages the manager to indivi-dualized perception of a subordinate through the prism of his/ her needs and values, meet the needs and expectations of the employee, create the desired attitudes and behavior, in-crease activity, the integration of individual and company objectives .
Item
Potencjał i możliwości innowacyjne polskich regionów
(Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Staszica w Pile, 2015) Firlej, Krzysztof; Firlej, Krzysztof Adam; ; Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
W artykule zaprezentowano ocenę potencjału i możliwości innowacyjnych regionów w Polsce. Problematyka innowacyjności regionów została zasygnalizowana w ujęciu teoretycznym i praktycznym, jako determinująca konkurencyjność gospodarki regionalnej. W artykule dokonano diagnozy poziomu innowacyjności województw w Polsce i procesów zachodzących w otoczeniu przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, które warunkują ich za-chowania. Zależność ta znajduje odzwierciedlenie w realizacji celów strategicznych i opera-cyjnych przedsiębiorstw, co ma istotne znaczenie w rozwoju regionów. Przeprowadzone ba-dania zostały wykonane na podstawie badania danych źródłowych, analizy i krytyki piśmiennictwa, a jako narzędzie badawcze zastosowane zostały kwestionariusze ankietowe. Stwierdzono, że podejmowane procesy innowacyjne wzmacniają konkurencyjność gospodarki regionalnej i przyczyniają się do pozycjonowania przedsiębiorstw na rynku lokalnym, regionalnym i krajowym, chociaż zjawisko to dotyczy wybranej grupy województw. Jednoznacznie można mówić o przyczynianiu się procesów zachodzących w otoczeniu w pozycjonowaniu przedsiębiorstw spożywczych zarówno na rynku lokalnym, regionalnym i krajowym. Wyniki przeprowadzonych badań potwierdziły, że: województwo mazowieckie przoduje wśród województw w Polsce zakresie potencjału innowacyjnego, istnieje wysoki stopień zależności pomiędzy po-ziomem innowacyjności gospodarki regionalnej i oddziaływania na jej konkurencyjność, wy-stępuje istotny wpływ procesów gospodarczych i stopień ich oddziaływania na funkcjonowanie przedsiębiorstw przemysłu spożywczego. Słowa kluczowe: innowacyjność, rozwój, regiony, procesy gospodarcze, funkcjonowanie przedsiębiorstw
Item
Zarządzanie i przedsiębiorczość w rozwoju biznesu
(Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, 2012) Firlej, Krzysztof; Gorzelany - Dziadkowiec, Magdalena; Kozień, Ewa; Misiołek, Krzysztof; Machaczka, Józef; Fudaliński, Janusz; Bober, Tomasz; Smutek, Halina; Firlej, Krzysztof; Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
Powstające nowe struktury przedsiębiorstw i budowane przez nie strategie oraz nowoczesne podejście innowacyjne przyczynia się do stworzenia modelu, który warunkuje osiąganie przewagi konkurencyjnej i wypracowywania optymalnych dochodów. W niniejszej pracy podjęta zostanie próba skonstruowania biznesowego modelu holistycznego w obszarze funkcjonujących przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce. Model biznesowy powinien z założenia być zespołem działań przedsiębiorstwa, zastosowania optymalnych metod i wykorzystania zasobów w celu zapewnienia dla niego zysku oraz wymiernych korzyści osiąganych przez klienta. Przedsiębiorstwa powinny umiejętnie adaptować wytyczone koncepcje strategiczne w aspekcie ograniczeń natury technologicznej, budując nowoczesny poziom wartości wzmacniający optymalne wykorzystanie posiadanych zasobów i kapitał ludzki, równocześnie zapewniając sobie ich odnowę. Przemysł spożywczy – jest działem gospodarki, który zajmuje się wytwarzaniem produktów i półproduktów przeznaczonych do spożycia takich jak mięsne, mleczne czyli nabiałowe, pieczywo, cukiernicze, napoje alkoholowe i bezalkoholowe i wiele innych. W skład tego przemysłu wchodzą takie przedsiębiorstwa, jak: rzeźnie, zakłady przetwórstwa rybnego i mięsnego, mleczarnie, piekarnie, cukrownie, gorzelnie, browary, młyny, wytwórnie soków i przetwórstwo owocowo-warzywne, zakłady cukiernicze oraz tytoniowe. Każdy z tych zakładów w swej strategii może zamieścić próbę skonstruowania struktury modelu biznesu, która powinna składać się z trzech obszarów grupujących jego elementy i cechy, uwzględniającego także oddziaływanie otoczenia. W każdym przypadku będzie to przedstawienie komercyjnego pomysłu na biznes, którego w istocie głównym celem będzie generowanie i zapewnienie dochodów przedsiębiorstwa, a uzyskiwanie rentowności będzie pochodną synergicznego sprzężenia elementów modelu z oddziaływaniem otoczenia. Gospodarka rynkowa wraz ze swoimi nieprzewidywalnymi mechanizmami wymusza konieczność adaptacji i reorientacji strategii funkcjonowania przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, co niewątpliwie wymaga zmian modeli biznesowych. W przemyśle spożywczym niezwykle przydatne może okazać się wprowadzenie modeli biznesowych opartych na innowacjach. Są one tym efektywniejsze, im bardziej radykalne są wprowadzane innowacje. Przewagę konkurencyjną zatem osiągną te organizacje, które będą kierowały się podejściem holistycznym i będą wprowadzały zmiany w przekroju całej działalności biznesowej. W Katedrze Strategii Zarządzania i Rozwoju Organizacji podjęliśmy zadanie analizy i oceny jak powstające nowe struktury przedsiębiorstw, budowane przez nie strategie oraz innowacje wpływają na rozwój przedsiębiorstw sektora spożywczego. W związku z identyfikacją kluczowych obszarów praca będzie składała się z następujących części: 1. Model biznesu dla polskich przedsiębiorstw przemysłu spożywczego, implementacja w praktyce i uwarunkowania wdrażania 2. Innowacje jako determinanta zmian w zarządzaniu przedsiębiorstwem (na przykładzie przedsiębiorstw cukierniczo – piekarniczych) 3. Strategia rozwoju poprzez internacjonalizację w branży owocowo – warzywnej 4. Wpływ przekształceń strukturalnych na poziom innowacyjności jednostek organizacyjnych sektora agrobiznesu 5. Wykorzystanie koncepcji good governance w sektorze spółek agrobiznesu GPW 6. Procesy konsolidacyjne przemysłu piwowarskiego w sektorze agrobiznesu w ujęciu globalnym
Item
Przemysł spożywczy – makrootoczenie, inwestycje, ekspansja zagraniczna
(Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, 2015) Firlej, Krzysztof; Szczepaniak, Iwona; Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowy Instytut Badawczy
Przemysł spożywczy jest głównym – obok rolnictwa – członem gospodarki żywnościowej, inaczej zwanej sektorem rolno-spożywczym. Przemysł ten uznawany jest za ogniwo łańcucha żywnościowego, które integruje pozostałe ogniwa tego łańcucha, tj. rolnictwo, skup i handel produktami rolnymi oraz handel żywnością. Pozycja przemysłu spożywczego w łańcuchu żywnościowym wynika z jego funkcji, którą jest przetwarzanie produktów rolnych w celu nadania im przydatności konsumpcyjnej lub handlowej, a tym samym zwiększenia ich użyteczności dla końcowego konsumenta. Specyfika produktów żywnościowych powoduje, że są one absolutnie niezbędne dla konsumentów i w coraz większym stopniu są zdolne zaspokajać rosnące wymagania konsumentów. Przemysł spożywczy w Polsce należy do najważniejszych działów gospodarki. Ma on znaczący udział w gospodarce narodowej, m.in. w wartości dodanej brutto, liczbie przedsiębiorstw, zatrudnieniu czy produkcji sprzedanej. Sektor ten w produkcji zużywa najwyższej jakości surowce, poziom technologiczny samego przetwórstwa uznać można za jeden z nowocześniejszych, a polska żywność cieszy się coraz większym zainteresowaniem na świecie. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej (UE) pozwoliło jej zająć miejsce wśród niewielu państw Wspólnoty, które są eksporterami netto żywności. Wyniki handlu zagranicznego (rosnący eksport i nadwyżka w handlu zagranicznym) pozycjonują polski przemysł spożywczy wśród najbardziej liczących się producentów żywności na arenie międzynarodowej. Dynamiczny rozwój przemysłu spożywczego w Polsce, zapoczątkowany jeszcze w okresie transformacji systemowej i w okresie przedakcesyjnym, kontynuowany jest do dzisiaj. Przemysł spożywczy od wielu lat wyróżnia się także zdolnością dostosowywania się do zmieniających się uwarunkowań o charakterze rynkowym, makroekonomicznym, a także globalnym. Jest to efekt oddziaływania wielu czynników, wśród których na szczególne podkreślenie zasługuje: szybka odbudowa gospodarki rynkowej i mechanizmów konkurencji, tworząca podstawy rozwoju rynku krajowego, wzrostu eksportu i napływu inwestycji zagranicznych, przemian strukturalnych oraz modernizacji potencjału produkcyjnego tego sektora; integracja z Unią Europejską, skutkująca uzyskaniem swobodnego dostępu do dużego i zamożnego rynku europejskiego, wymuszająca jednocześnie dostosowanie firm do działania na tym rynku. Są to czynniki, które w dalszym ciągu mają wpływ na funkcjonowanie polskiej gospodarki żywnościowej i które równocześnie włączają ją w procesy o charakterze globalnym. Tworzą one zarówno nowe szanse, jak i wyzwania dla całego sektora żywnościowego. Dotychczas wzmacniały one ten sektor i ujawniły przewagi konkurencyjne polskich producentów żywności nie tylko na rynku europejskim, ale także na rynkach światowych. Są one dobrą podstawą do kontynuowania tendencji rozwojowych przemysłu spożywczego. Równocześnie jednak procesy globalizacji tworzą nowe ograniczenia wzrostu tego sektora, które skutkować mogą osłabieniem dynamiki rozwoju krajowego rynku żywności i nasileniem konkurencji zewnętrznej. Niniejsza monografia stanowi próbę wieloaspektowego spojrzenia na zagadnienie rozwoju przemysłu spożywczego w Polsce, uwzględniającego jego usytuowanie w konkurencyjnym otoczeniu. Prezentuje poglądy pracowników naukowych z kilku ośrodków badawczych na temat uwarunkowań rozwoju sektora żywnościowego w Polsce oraz potencjału rozwoju i międzynarodowej konkurencyjności polskiego przemysłu spożywczego. Podstawę rozważań w tej publikacji stanowią procesy globalizacji i integracji gospodarczej, które determinują obecne zmiany ekonomiczne. Zaprezentowane prace odnoszą się do: źródeł i przebiegu procesów globalizacji oraz ich wpływu na rolnictwo i cały sektor żywnościowy (prof. dr hab. A. Kowalski, IERiGŻ-PIB); zarządzania globalnymi łańcuchami wartości (GVC) w sektorze rolno–spożywczym oraz wpływu tego zarządzania na politykę żywnościową Polski (dr hab. R. Grochowska, prof. IERiGŻ-PIB); skali globalizacji w poszczególnych ogniwach łańcucha żywnościowego oraz historii jego ewolucji (dr hab. P. Chechelski, prof. IERiGŻ-PIB); wsparcia przemian w sektorze żywnościowym za pomocą środków publicznych, w tym wpływu poszczególnych instrumentów Wspólnej Polityki Rolnej (WPR) na przekształcenia w rolnictwie i przemyśle spożywczym (dr M. Wigier, IERiGŻ-PIB); znaczenia obrotów handlowych produktami rolno-spożywczymi w handlu zagranicznym Polski ogółem, a w efekcie oceny konkurencyjności i roli sektora żywnościowego w gospodarce narodowej (dr I. Szczepaniak, IERiGŻ-PIB); rozwoju polskiego przemysłu spożywczego oraz wynikających stąd zmian pozycji polskich producentów żywności w Unii Europejskiej (mgr M. Bułkowska, dr inż. R. Mroczek, mgr M. Tereszczuk, IERiGŻ- -PIB); działalności inwestycyjnej polskich przedsiębiorstw przemysłu spożywczego za granicą w kontekście jednej z teorii etapowego procesu internacjonalizacji, tj. modelu uppsalskiego (dr Ł. Ambroziak, IERiGŻ-PIB); poziomu otwartości procesów innowacyjnych w polskim przemyśle spożywczym na tle pozostałych branż niskiej techniki (dr hab. M. Juchniewicz, prof. UWM); stanu wdrożenia i utrzymywania obligatoryjnych i nieobligatoryjnych systemów zapewnienia i zarządzania bezpieczeństwem i jakością w przedsiębiorstwach przemysłu spożywczego w Polsce (dr G. Morkis, IERiGŻ-PIB, prof. dr hab. T. Sikora, UEK); restrukturyzacji polskiego przemysłu cukrowniczego i będących jej efektem przemian tego sektora (dr inż. P. Szajner, mgr A. Judzińska, IERiGŻ-PIB); identyfi kacji czynników sukcesu polskiego przemysłu piekarniczo-cukierniczego stymulujących i hamujących funkcjonowanie oraz rozwój przedsiębiorstw (dr M. Gorzelany-Dziadkowiec, UEK); analizy strategicznej polskiego przemysłu owocowo-warzywnego i oceny możliwości funkcjonowania i rozwoju producentów i przetwórców owoców i warzyw oraz badania sytuacji strategicznej w zakresie przetwórstwa (dr E. Kozień, UEK); strategii konkurencji stosowanych w polskim przemyśle mięsnym, oceny i przewidywania przyszłych stanów wybranych elementów przedsiębiorstw i ich otoczenia w celu określenia zdolności do przetrwania i rozwoju (dr K. Misiołek, UEK); upadłości przedsiębiorstw przemysłu spożywczego w Polsce, jakie miały miejsce w latach 2009-2013, przy wykorzystaniu cech identyfikowalności według teorii ekonomicznych – teorii zawodności rynku oraz teorii zasobowej (dr hab. K. Firlej, prof. UEK, mgr M. Szymański, UEK).
Item
Procesy restrukturyzacji handlu w Polsce na tle tendencji światowych
(2012) Firlej, Krzysztof; Rydz, Agnieszka; Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
W artykule dokonano analizy i oceny procesów restrukturyzacji handlu w Polsce z uwzględnieniem przemian, jakie dokonały się na rynku światowym w tym sektorze. Zaprezentowane zostały kierunki zmian w handlu detalicznym zachodzące na rynku amerykańskim oraz europejskim, gdzie podkreślono rolę dużych, międzynarodowych koncernów handlowych, jako prekursorów restrukturyzacji i globalizacji. Szczególną uwagę poświęcono sieci Wal-Mart, która od początku swojej działalności wyznacza kierunki rozwoju handlu, warunki konkurowania oraz kształtuje preferencje nabywców w skali globalnej. Następnie scharakteryzowano prze-miany, jakie dokonały się w polskim handlu detalicznym i hurtowym na przestrzeni ostatnich dwóch dekad pod wpływem inwestycji i strategii międzynarodowych koncernów. Współczesne tendencje rozwojowe w polskim handlu detalicznym wyznaczane przez duże sieci handlowe, zmierzają obecnie w kierunku: nowych formatów sklepów, lokalizacji na rynkach dotąd niedostępnych (małe miasta, osiedla, wsie), innowacyjnych systemów franczyzowych, różnorodnej oferty asortymentowej, niskiej polityki cenowej oraz promocji produktów marki własnej. W ostatniej części opracowania na podstawie badań empirycznych dokonano oceny działań polskich i zagranicznych sieci handlowych w opinii klientów i właścicieli sklepów detalicznych funkcjonujących w ramach powiązań franczyzowych z firmą Carrefour Polska i Lewiatan Holding S. A. Proces głębokiej restrukturyzacji gospodarki zapoczątkowany w latach dziewięćdziesiątych sprawił, że struktura podmiotowa handlu w Polsce nie różni się od tego, który funkcjonuje w Unii Europejskiej, a rozwiązania wypracowane przez międzynarodowe koncerny handlowe z powodzeniem są adaptowane na rynku krajowym.