OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23202 archived items

Recent Submissions

Item
Utopia „perspektywy zdolności” Marthy Nussbaum
(Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2020) Szumlewicz, Katarzyna; Uniwersytet Warszawski
Esej jest poświęcony perspektywie zdolności Marthy Nussbaum. Jest to złożona wizja etyki społecznej, którą badam jako utopijną teorię wy­chowania. Ma ona trzy fundamenty filozoficzne. Pierwszym jest filozofia moralna Immanuela Kanta, według której każda jednostka powinna być trak­towana jako cel sam w sobie. Drugim – postulat Karola Marksa, by wyzwolić ludzkie potencjały, zduszone przez alienację. Trzeci stanowi koncepcja praw kobiet i mniejszości, jaką prezentuje w swoich dziełach John Stuart Mill. Jednak refleksja Nussbaum wykracza daleko poza teorie powstałe w XVIII i XIX wieku, odnosząc się do współczesnego świata i wyrażając dzisiejsze postulaty emancypacyjne. Przedstawia ona listę dziesięciu podstawowych „zdolności” jednostek, których realizację powinno umożliwić sprawiedliwe społeczeństwo. Są to: życie, zdrowie, integralność fizyczna, rozum praktycz­ny, afiliacja, kontrola nad środowiskiem, zmysły, zabawa i wyobraźnia, a tak­że bliskość z naturą. W integralności cielesnej chodzi o prawa reprodukcyjne oraz o dostosowanie środowiska do potrzeb osób z niepełnosprawnościa­mi. Edukacja i wychowanie mają usuwać przeszkody w realizacji wszystkich zdolności. Wyobraźnia i logiczne myślenie rozwijają umiejętność postawie­nia się w sytuacji kogoś innego, a więc przeciwdziałają dyskryminacji. Ce­lem sprawiedliwego społeczeństwa jest emancypacja wszystkich ludzi, co wymaga określonych ekonomicznych reguł. Stawia ona na kulturę humani­styczną, która byłaby dostępna dla wszystkich, uświadamiając ludziom bo­gactwo ich potencjałów.