OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

23687 archived items

Recent Submissions

Item
Rodzaje radzenia sobie ze stresem i jakość życia rodzin posiadających dzieci z niepełnosprawnością intelektualną
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2022) Roszkowska, Agnieszka; Instytut Pedagogiki, Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała
Wprowadzenie. Pojawienie się na świecie niepełnosprawnego intelektualnie dziecka wiąże się z zachwianiem ideałów rodziców, mających określony obraz dziecka i marzących o tym, by właściwie się ono rozwijało, ukończyło szkołę i znalazło dobrą pracę. W momencie narodzin dziecka niepełnosprawnego intelektualnie opiekunowie najczęściej nie są w stanie wyobrazić sobie, jak poradzi sobie ono w życiu i jak oni poradzą sobie z obciążeniem wynikającym z deficytów dziecka. Muszą uporać się z wieloma problemami psychicznymi, a także materialnymi oraz terapeutycznymi, związanymi z zaburzeniami ich dziecka, ponieważ do codziennych czynności związanych z opieką nad nim dołączają jeszcze inne niezbędne zabiegi lecznicze czy rehabilitacyjne. Dodatkowym obciążeniem są także koszty leczenia i rehabilitacji, mogące pogarszać sytuację materialną rodziny. Pojedynczy stresor może doprowadzić do pojawienia się kolejnych i wpływać na jakość życia tych rodzin. Cel. Celem podjętych badań było określenie specyfiki funkcjonowania rodzin, w których znajdują się dzieci ze zdiagnozowaną niepełnosprawnością intelektualną (lekką, umiarkowaną), zwłaszcza określenie, czy posiadanie dziecka (w wieku 5–8 lat) z niepełnosprawnością intelektualną ma istotny wpływ na rodziców tych dzieci, głównie na obierane strategie radzenia sobie ze stresem oraz ocenę jakości życia rodziny. Materiały i metody. Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem (mini COPE w polskiej adaptacji Juczyńskiego i Ogińskiej-Bulik), Kwestionariusz do Badania Poziomu Lęku Stanu STAI (wersja X1) w polskiej adaptacji (Wrześniewski, Sosnowski, Jaworowska, Ferenc) oraz opracowana ankieta własna zawierająca pytania dotyczące płci, wieku, wykształcenia, miejsca zamieszkania, pracy zawodowej, liczby dzieci, struktury rodziny oraz subiektywnej oceny sytuacji rodzinnej i materialnej. Wyniki. Uzyskane wyniki badania sugerują, że codzienny stres związany z opieką nad chorym członkiem rodziny uodparnia rodziców na różne przeciwności losu, lecz także odbiera siły do działania, a u części osób powoduje przygnębienie, lęk i wpływa na relacje z innymi i ocenę jakości życia.
Item
Rodzina jako przestrzeń wychowania intelektualnego dzieci w młodszym wieku szkolnym – doniesienia z badań
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2022) Kochanowska, Ewa; Instytut Pedagogiki, Wydział Humanistyczno-Społeczny, Akademia Techniczno- Humanistyczna w Bielsku-Białej
Wprowadzenie. Rodzina, pomimo wielu przemian dokonujących się w niej i wokół niej, jest ważną przestrzenią, w której zachodzi proces intelektualnego wychowania dziecka. Od sposobu rozumienia przez rodziców istoty tego wychowania oraz swojej roli w tym procesie zależy jego efektywność w kontekście wyzwań stojących przed człowiekiem we współczesnej wielowymiarowej i dynamicznej rzeczywistości. Cel. Celem artykułu jest ukazanie, na podstawie przeprowadzonych badań jakościowych, różnych sposobów konceptualizacji pojęcia wychowanie intelektualne przez rodziców dzieci w młodszym wieku szkolnym oraz przedstawienie deklarowanych przez nich działań podejmowanych wobec swojego potomstwa w zakresie tego wychowania. Materiały i metody. W artykule zaprezentowano wyniki badań jakościowych osadzonych w paradygmacie interpretatywnym, przeprowadzonych za pomocą metody indywidualnego wywiadu otwartego. Badaniami objęto rodziców dzieci w młodszym wieku szkolnym. Wyniki. Na podstawie analizy materiału badawczego wyodrębniono kilka kategorii odpowiedzi, które ze względu na zakres i treść można usytuować na kontinuum: od przekazywania potomstwu wiedzy i wartości przez rodziców po wdrażanie dzieci do edukacji całożyciowej, stwarzanie możliwości podejmowania działań poznawczych, pielęgnowanie i wzmacnianie naturalnej ciekawości dzieci, zachęcanie ich do prezentowania własnych przekonań oraz inspirowanie do dialogu. Wnioski. W świetle uzyskanych wyników badań zasadne wydaje się zainteresowanie rodziców przez nauczycieli wczesnej edukacji zagadnieniem wychowania intelektualnego dzieci poprzez jego uwzględnienie w programach szeroko rozumianej pedagogizacji.
Item
Trajektorie rodzinne jako istotny element kształtowania strategii radzenia sobie w kryzysie na przykładzie województwa śląskiego
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2022) Nowalska-Kapuścik, Dorota; Instytut Socjologii, Wydział Nauk Społecznych, Uniwersytet Śląski w Katowicach
Wprowadzenie. Zasadniczo należy przyjąć, że koleje losów rodziny, a także empiria wczesnego okresu życia, nie pozostają bez wpływu na kultywowane nawyki i metody postępowania, przejawiające się w dostępnych i wyuczonych wzorach konsumpcyjnych. Odwoływanie się do doświadczeń poprzednich pokoleń jest szczególnie istotne w momencie pojawiania się problemów finansowych Cel. Celem artykułu jest próba ukazania możliwości wykorzystania teoretycznej koncepcji trajektorii do analizy interakcyjnych i biograficznych mechanizmów radzenia sobie w sytuacjach kryzysowych. W sposób szczególny zwrócono uwagę na to, w jaki sposób osoby doświadczające kryzysu opisują i wyjaśniają te zdarzenia oraz czy tworzone przez nich strategie radzenia sobie wykorzystują metody dostępne w biografii danej rodziny. Materiały i metody. Źródłem danych badawczych są wywiady przeprowadzone z dwudziestoma osobami doświadczającymi kryzysu. Wyniki. Podejmowane przez rozmówców strategie radzenia sobie w dużej mierze koncentrują się na minimalizowaniu strat, reorganizacji wydatków, poszerzaniu presumpcji i ochronie dostępnych zasobów. Wyniki badań ukazują, że doświadczanie (w trajektorii rodziny) trudności finansowych stanowi istotny element kształtujący umiejętność radzenia sobie z problemami w przyszłości.
Item
Szkoły katolickie w wychowaniu do wartości. Na podstawie założeń programów wychowawczych dwóch katolickich szkół podstawowych w Szczecinie
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2022) Żakowska, Barbara; Katedra Historii i Teorii Wychowania, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Szczeciński
Wprowadzenie. We współczesnym świecie, pełnym kontrastów, różnorodności i pluralizmu społecznego, wychowanie do wartości staje się szczególnie pożądane. Niewątpliwie fundamentalne oddziaływanie na dziecko mają aktywność i postawa rodziców. To oni są pierwszymi, naturalnymi wychowawcami swojego potomstwa, dlatego mają prawo wybrać dla swoich podopiecznych szkołę, która wesprze ich w procesie kształcenia oraz w działalności wychowawczej poprzez tworzenie takiego środowiska, które będzie zgodne z ich oczekiwaniami. Cel. Głównym celem artykułu jest analiza programów wychowawczych Katolickiej Szkoły Podstawowej im. Świętej Rodziny oraz Szkoły Podstawowej Towarzystwa Salezjańskiego w Szczecinie, ze szczególnym uwzględnieniem wychowania do wartości. Ponadto celem artykułu jest ukazanie drogi do powstania wybranych katolickich szkół podstawowych w Szczecinie. Materiały i metody. Artykuł powstał w oparciu o kwerendę źródeł, ich selekcję i opis. W efekcie zinterpretowano fakty stanowiące przedmiot badań. Ponadto podstawą była lektura literatury i opracowań. Analiza materiału źródłowego miała charakter jakościowy. Wyniki. Analiza materiału źródłowego pozwala stwierdzić, że wychowanie do wartości jest istotnym aspektem konstruowania programów wychowawczych wybranych szkół katolickich. Wnioski. Zaprezentowane wyniki badań prowadzą do wniosku, że szkolnictwo katolickie może dostarczać inspiracji w zakresie wychowania do wartości
Item
Zagrożenia medialne problemem dziecka i jego rodziny
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2022) Nowicka, Ewa; Zakład Mediów i Technologii Informacyjnych, Uniwersytet Zielonogórski
Wprowadzenie. Technologie informacyjno-komunikacyjne stały się dominującym elementem życia całej rodziny. Codzienny kontakt z nowymi mediami rozpoczyna się w pierwszych latach życia dziecka. Zmiany jakie wprowadzają technologie informacyjne do życia współczesnej rodziny posiadają charakter pozytywny, ale także negatywny. Niestety, coraz częściej obserwuje się ujemne skutki nieodpowiedniego korzystania z mediów przez samych rodziców, a przede wszystkim przez dzieci i młodzież. Cel. Opracowany artykuł ma na celu przedstawić problem zagrożeń medialnych najczęściej występujących wśród dzieci i młodzieży. Na podstawie analizy literatury przedmiotu wymienione zostały niebezpieczeństwa medialne, wynikające z nieodpowiedniego korzystania z mediów przez dzieci i młodzież. Opisane zostały również zagrożenia medialne, które mają istotny wpływ na funkcjonowanie współczesnej rodziny. W tekście zostały przywołane przykłady badań, prowadzonych na świecie i w Polsce, a poświęconych tej tematyce. W tekście podjęto się także wyjaśnienia znaczenia działań podejmowanych przez rodziców i opiekunów w zakresie zapobiegania zagrożeniom medialnym. Materiały i metody. W pracy zastosowano przegląd poglądów i założeń, wyjaśniających istotę wybranych zagrożeń medialnych takich jak: cyberprzemoc, uzależnienia od mediów i seksting. Autorka proponuje również – w ramach działań profilaktycznych – praktykowanie działań wypracowanych na gruncie edukacji medialnej