OPEN :: Home

Recent Submissions

Item

Na Syberię i z Syberii. Motyw wygnania i repatriacji w polskiej literaturze. Wybrane przykłady

(Fundacja Otaczaj Blaskiem, 2024-04-15) Ciborowska, Blanka

This essay offers an attempt to analyze the history of Poles deported to Siberia by Russians during tsarist and Soviet times. The starting point of the author’s reflections are selected examples of Polish belles-lettres and diaries from the 19th and 20th centuries, including both classical and lesser-known writings. Siberia was considered as a collective trauma for Poles, which influences them not only in Russia but also beyond the Russian borders. The thesis captures the issues of exile and repatriation in a panoramic manner, analyzing among over the impact of deportations on Polish national identity and the picture of Russia in Poles’ imagination; the issues of discrepancies in the perspective and perception of their meaning in Polish history; the problem of historical, cultural and geographical views of definitions of Siberia; coverage of Siberia’s space, Polish-Russian relationships and both personal and national experiences by the authors of different epochs; and the impact of Siberian trauma on the further lives of its victims.

Item

Żony XIX-wiecznych zesłańców jako organizatorki życia rodzinnego na Syberii

(Zakład Historii Edukacji Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wydział Nauk Humanistycznych i Społecznych Karkonoskiej Państwowej Szkoły Wyższej, 2014) Jędrychowska, Barbara; Uniwersytet Wrocławski, Instytut Pedagogiki

XIX-wieczne zesłania na Syberię należały do jednych z bardziej bolesnych doświadczeń Polaków tamtej epoki i wpisały się na stałe w polską historię. Za sprawą przede wszystkim literatury romantycznej, a potem także malarstwa, życie zauralskich wygnańców przez długi czas ukazywano jedynie w kontekście martyrologicznym. Dopiero polscy sybiracy, powracający po wielu latach do kraju, sami zaczęli zmieniać ten obraz. W publikowanych jeszcze w XIX wieku ich świadectwach (pamiętnikach, wspomnieniach, dziennikach, listach), znaleźć można interesujące opisy nie tylko codziennych zmagań z trudną rzeczywistością zsyłki, ale również funkcjonowania w wymiarze wspólnoty zesłańczej oraz rodzinnej. Ponieważ prawo rosyjskie zezwalało, aby skazanym na Syberię towarzyszyły żony, niektóre z nich dobrowolnie podążały na katorgę lub osiedlenie wraz z mężem. Większość z nich decydowała się na zabranie ze sobą dzieci. Z chwilą znalezienia się za Uralem podlegały one takim samym rygorom, jak skazani – mogły powrócić do kraju jedynie po odbyciu przez małżonka kary zesłania lub kiedy on zmarł. Troszczyły się, aby życie rodzinne na wygnaniu niewiele odbiegało od tego na wolności: prowadziły gospodarstwo, wychowywały dzieci, zajmowały się ich kształceniem osobiście lub organizowały tzw. komplety. Przygotowywały w swoich domach święta kościelne i obchody świąt narodowych, koncerty i teatrzyki dziecięce. Ich rezygnacja z wygodnego życia w kraju i decyzja o syberyjskiej tułaczce u boku męża wpisywały się w romantyczny wizerunek polskiej kobiety–patriotki, ale jednocześnie były wyrazem miłości i poświęcenia na rzecz rodziny.

Item

Czy Sahara i Syberia wyludniają się? Zmiany zaludnienia w obszarach o niesprzyjających do życia warunkach środowiska przyrodniczego

(Polskie Towarzystwo Geograficzne, 2016) Wites, Tomasz; Zakład Geografii Regionalnej Świata, Wydział Geografii i Studiów Regionalnych, Uniwersytet Warszawski

This paper concerns depopulation issues with respect to the Sahara and Siberia. The author has pointed out factors triggering population changes in areas where environmental conditions are adverse to life. These factors have led to an increase and decrease of the population number. The chief goal of this study was to answer the question posed in the title of this paper, i.e. whether the Sahara and Siberia are affected by depopulation. The conclusions presented herein do not represent a complete answer to the issues; they refer merely to a few aspects of this complicated matter. The synthetic study contributes to comparative studies about regions.

Item

Doświadczenie wywózki i życia na zesłaniu w relacjach Polaków wywiezionych z Kresów w latach 1940–1941

(Biuro Analiz Sejmowych, 2013-06) Kość-Ryżko, Katarzyna; Instytut Archeologii i Etnologii PAN

Item

Typy przełączania kodów w społeczności polskich emigrantów na Syberii – mieszkańców wsi Wierszyna koło Irkucka

(Uniwersytet Opolski, PWSZ w Raciborzu, 2015) Głuszkowski, Michał; Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wieś Wierszyna w pobliżu Irkucka zostałą założona przez polskich dobrowolnych osadników na początku XX w. Przybysze z różnych regionów Małopolski przynieśli ze sobą polską kulturę, religię rzymsko-katolicką, a także mieszankę gwar małpolskich, która do dziś przetrwała w obcym otoczeniu. Ich polszczyzna zmieniała się pod wpływem języka rosyjskiego i obecnie w ich gwarze jest wiele zapożyczeń i kalk. Szczególnym zjawiskiem, jakie można zaobserwować w mowie wierszynian, jest przełączanie kodów. W zgromadzonym materiale wyróżnione zostały trzy typy przełączania i mieszania kodów: wtrącenia, alternacja i kongruentna leksykalizacja. Autor przedstawia ich przykłady oraz próbuje scharakteryzować przełączanie kodów jako zjawisko lingwistyczne i społeczne.

OPEN Repository

23391 archived items

Institutional Communities

Recent Submissions

Browse by

Date

Author

Affiliation

Subject

Publisher

License