OPEN Repository

Welcome to OPEN - the Repository of Open Scientific Publications, run by the Interdisciplinary Centre for Mathematical and Computational Modelling, University of Warsaw, previously operating as the CeON Repository. The Repository enables Polish researchers from all fields to openly share their articles, books, conference materials, reports, doctoral theses, and other scientific texts.

Publications in the Repository are indexed by the most important search engines and aggregators and downloaded by users worldwide. We invite you to create an account, deposit your publications, and use the resources of the Repository.

24000 archived items

Recent Submissions

Item
The evolution of understanding of fatherhood. Attempt at synthesis
(Institute of Management and Social Affairs University of the National Education Commission, Krakow, Poland, 2024-12) Pochopień, Robert; Pontifical University of John Paul II in Krakow, Poland
Th e word “evolution” comes from Latin “evolvere” – “to develop” – that is, to reveal or demonstrate hidden possibilities. Th e aim is to capture the process of changes which occur over time. Th e modern term “evolution” simply means change. Th is article attempts to synthesize the evolution of the concept of “fatherhood”. It considers the historical context, mentions selected thinkers who have dealt with this subject and outlines the position of the Catholic Church expressed by the last two popes. Th e article refers to the traditional approach to gender and indicates contemporary attempts to defi ne fatherhood. It calls for substantial support for fathers in their educational activities, also in the pedagogical aspect, which is extremely important. Fathers need support and encouragement to actively participate in the raising their children. Both theoretical (scientifi c) and pragmatic (practical) guidelines, which consider contemporary scientifi c achievements and the cultural context, need to be considered.
Item
Etnoteorie wychowania w perspektywie koncepcji współczynnika humanistycznego Floriana Znanieckiego
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Pyszczek, Grzegorz; Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, Instytut Filozofii i Socjologii
Cel. Treścią artykułu jest etnoteoria wychowania oraz pokazanie, jak uwzględnienie współczynnika humanistycznego może wpłynąć na jej badanie. Koncepcja etnoteorii wychowania wyrosła na bazie badań niszy rozwojowej Sary Harkness i Charlesa Supera. Twierdzili oni, że obok czynników fizycznych, społecznych i kulturowych ważnym elementem środowiska wychowawczego dziecka są poglądy jego opiekunów na temat wychowania. Badania tych naukowców zainicjowały cały szereg badań nad etnoteoriami wychowania w różnych częściach świata. Pokazano podstawowe cechy charakteryzujące etnoteorię wychowania. Po pierwsze, dotyczy ona szeroko rozumianej sfery wychowania. Po drugie, jest traktowana jako coś oczywistego i bezdyskusyjnego. Po trzecie zaś, jest podzielana nie tylko przez poszczególne jednostki, lecz także przez całą społeczność, w której ramach funkcjonują opiekunowie. Wskazano na kontekst teoretyczny, w którym pojawiło się to zagadnienie. Były nimi z jednej strony badania typu etnograficznego, z drugiej zaś – różnego typu badania myślenia potocznego. Metody i materiały. W pracy wykorzystano koncepcje niszy rozwojowej i etnokultury wychowania S. Harkness i C. Supera, a także koncepcję współczynnika humanistycznego Floriana Znanieckiego. Wyniki i wnioski. Starano się pokazać fundamentalną rolę koncepcji współczynnika humanistycznego F. Znanieckiego w badaniach społecznych i kulturowych. Wskazano możliwości pogłębienia badań nad etnoteoriami wychowania poprzez odwołanie się do tej koncepcji. Chodziłoby tu o rekonstrukcję wewnętrznej struktury środowiska wyznającego pewnego typu etnoteorię, a także o ukazanie postaw tego typu środowiska wobec innych elementów wychowawczych.
Item
Instarodzicielstwo, czyli media społecznościowe jako przestrzeń rozwoju kompetencji rodzicielskich
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Mironiuk, Alicja; Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych, Instytut Pedagogiki
Cel. Media społecznościowe stają się coraz ważniejszą przestrzenią aktywności we współczesnych społeczeństwach informacyjnych. Zjawisko to doskonale ilustruje ewolucja Instagrama – od formy wizualnego, spontanicznego „pamiętnika” online i medium rozrywki, po przestrzeń organizowania kampanii politycznych czy emancypacji grup mniejszościowych. Z perspektywy pedagogicznej szczególne zainteresowanie budzą treści publikowane przez rodziców, a także te do nich skierowane. Należą do nich, przykładowo, aktywność instamatek i sharenting. Celem artykułu jest zaprezentowanie analizy instagramowych kont, które zostały wybrane losowo (przez wyszukiwanie hasła #wychowanie), pod kątem publikowanych na nich treści dotyczących wychowania oraz odpowiedź na pytania: Jak wychowanie postrzegają internetowi twórcy? Jakie treści pedagogiczne (wychowawcze) mogą wyszukać na Instagramie rodzice? Metody i materiały. W badaniu przyjęto perspektywę desk research (analizę danych zastanych – w tym przypadku postów opublikowanych na Instagramie). Posty na kontach wyłonionych w wyszukiwarce Instagrama przeanalizowano w oparciu o metodę analizy treści. Wyniki. Treści analizowanych postów prezentują rodzicielstwo jako złożone doświadczenie. Instagramowa narracja o wychowaniu dobrze wpisuje się w aktualny dyskurs pedagogiczny. Posty na kontach parentingowych dotyczą przede wszystkim rozumienia emocji i konstruktywnej pracy z nimi – dziecka, rodzica, a także rodzica w relacji z dzieckiem. Inny popularny temat to wspieranie komunikacji rodziców i dzieci, a także poszukiwanie alternatywy dla wychowania bez kar i nagród (co nie jest tożsame z wychowaniem bez stawiania jakichkolwiek granic). Wśród publikowanych postów znalazły się przykłady sharentingu i liczne treści reklamowe.
Item
Nowatorskie koncepcje wychowania popularyzowane w galicyjskich czasopismach kobiecych z przełomu XIX i XX wieku
(Wydawnictwo Naukowe EDUsfera, 2024) Dolata, Elżbieta; Uniwersytet Rzeszowski, Instytut Pedagogiki
Cel. Na przełomie XIX i XX wieku w całej Europie popularne stały się idee „nowego wychowania”. Jego propagatorzy przekonywali o konieczności zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków życia, prawidłowej pielęgnacji oraz stosowania metod wychowawczych zapewniających im wszechstronny rozwój. Podkreślali również ogromne znaczenie rozwoju indywidualnych predyspozycji każdego dziecka. Niniejsze opracowanie ma na celu zobrazowanie przenikania koncepcji „nowego wychowania” na teren Galicji poprzez popularyzowanie nowatorskich treści w prasie kobiecej z przełomu XIX i XX wieku. Poprzez analizę treści artykułów publikowanych na łamach czasopism kobiecych ukazujących się w tym czasie w Galicji podjęto próbę syntetycznego ukazania najistotniejszych wątków dotyczących wychowania dzieci i młodzieży zgodnie z ideą „nowego wychowania”. Artykuł może stanowić materiał porównawczy do sytuacji w innych zaborach. Metody i materiały. Zastosowano analizę jakościową treści i przegląd literatury przedmiotu. Podstawowym źródłem badawczym są artykuły zamieszczone w wybranych czasopismach kobiecych ukazujących się w Galicji na przełomie XIX i XX wieku. Uwzględniono czasopisma, które były wydawane najdłużej (kilka lat). Wnioski. Galicyjska prasa kobieca na przełomie XIX i XX wieku dość często podejmowała zagadnienie wychowania dzieci. Wśród publikowanych treści znajdowały się koncepcje „nowego wychowania”. Artykuły miały najczęściej formę porad i wskazówek dla matek. Autorzy tekstów przekonywali o konieczności zapewnienia dzieciom odpowiednich warunków do życia i zdrowia oraz wszechstronnego rozwoju. Pisano o znaczeniu pielęgnacji niemowląt oraz udzielano porad, jak zapewnić harmonijny rozwój dziecka we wszystkich sferach. Zaczęto zwracać uwagę na indywidualizm dziecka. Treści tekstów publikowanych w prasie kobiecej świadczą o przenikaniu na teren Galicji postępowych nurtów pedagogicznych.
Item
Naturalne kręgi życia i wychowania człowieka
(Instytut Badań Edukacyjnych, 2024) Skrzydlewski, Paweł; Akademia Zamojska
W artykule omówiono miejsce i rolę naturalnych kręgów ludzkiego życia i wychowania, do których zaliczono w pierwszej kolejności rodzinę, następnie zaś – społeczność lokalną (gminę), naród i państwo. Zwrócono również uwagę na funkcję religii, która jest szczytem i najwyższym wyrazem życia osobowego człowieka. Troska o prawidłową realizację wychowawczej misji owych naturalnych kręgów ma także ogromne znaczenie dla implementacji edukacji klasycznej.