Świat nadprzyrodzony huculskich pasterzy
Loading...
czageo-90-2-04.pdf (8.73 MB)
Authors
Date
2019
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Abstract
Przedmiotem badań były współczesne wierzenia huculskich pasterzy w istoty demoniczne, ślady dawniej oddawanego kultu bóstwom sił uważanych za nadprzyrodzone (np. słońce, piorun) oraz elementom przyrody nieożywionej (np. woda, kamienie), a także zwierzętom i roślinom. Wyniki badań przedstawiono na tle piśmiennictwa z XIX i XX w. Badania prowadzono metodą wywiadu bezpośredniego na połoninach grzbietu Kukula w Czarnohorze oraz we wsi Łazeszczyna na Zakarpaciu, przy użyciu uproszczonego schematu podanego przez Barbarę Bazińską. Przedstawiony materiał pokazuje, że w pamięci starszych mieszkańców zachowało się wiele dawnych wierzeń i zwyczajów, związanych ze światem nadprzyrodzonym, opisanych szczególnie sugestywnie w dziele Stanisława Vincenza Na wysokiej połoninie i w podanym piśmiennictwie. Jednak obecnie wiedza o tym świecie ginie na naszych oczach w zetknięciu z tzw. „kulturą masową”, a współcześni pasterze przedstawiają istoty demoniczne w formie uproszczonej. Obrzędy magiczne zachowały się w formie szczątkowej, zapewne dlatego, że niektóre związane są z liturgią cerkiewną, która obecnie nabiera coraz większego znaczenia. Wybrane wierzenia znane współcześnie na Huculszczyźnie porównano z występującymi na Podhalu w latach 1948-1953 (por. Barbara Bazińska), stwierdzając w niektórych przypadkach ich podobieństwo, zgodnie z tym, co piszą w swoich pracach Urszula Janicka-Krzywda i Maciej Ząbek.
Description
Keywords
Citation
Ruszczak A., 2019, Świat nadprzyrodzony huculskich pasterzy, „Czasopismo Geograficzne”, 90(2): 21-35.