Źródła separatyzmu w Afryce na południe od Sahary. Studium jednego przypadku
Loading...
Zrodla_separatyzmu_w_Afryce.pdf (319.37 KB)
Authors
Date
2006
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
ASPRA-JR
Abstract
Afryka postkolonialna była, jest i będzie targana konfliktami o naturze separatystycznej. Najsłynniejsze już próby secesji w Afryce to przypadki Katangi (w latach 1960–1963) oraz Biafry (w latach 1967–1970). Wojna w Erytrei (w latach 1961–1991) to jedyny jak dotąd afrykański konflikt separatystyczny, który skończył się ustanowieniem nowego państwa (1993 rok). Charakter separatystyczny mają również dwa krwawe konflikty w Sudanie Południowym (w latach 1961–1972 i 1983–2005). Od 1975 roku aż do dzisiaj Etiopia zmaga się ze zbrojnym separatyzmem w Ogadenie. Irredentystyczna idea budowy Wielkiej Somalii, tj. zjednoczenia w jednym państwie wszystkich Somalów, leżała u podłoża wojny, jaką w Ogadenie stoczyły ze sobą Etiopia i Somalia w latach 1977–1978. W 1981 roku wybuchł konflikt w północnej Somalii, która w 1991 roku ogłosiła niepodległość jako Somaliland. Choć krajowi temu brakuje uznania międzynarodowego, Somaliland posiada wszelkie inne atrybuty państwa, w przeciwieństwie do pozostającej od lat w stanie upadku Republiki Somalii. To tylko niektóre z, często już historycznych, przykładów zbrojnego separatyzmu na kontynencie afrykańskim – te najbardziej krwawe czy długotrwałe. Zbrojny separatyzm obecny jest jednak współcześnie w wielu innych miejscach Afryki. Prawie każde położone na południe od Sahary państwo tego kontynentu posiada potencjalne warunki do rozwoju separatyzmu. Przebieg niemal wszystkich granic w Afryce został arbitralnie ustanowiony przez mocarstwa kolonialne jeszcze w XIX wieku. Większość granic dzieli jakiś lud na nominalnych obywateli różnych organizmów państwowych. Z drugiej strony w granicach jednego państwa zamieszkuje niejednokrotnie wiele ludów o odmiennym pochodzeniu etnicznym oraz różnej kulturze i wierzeniach. Wieloetniczność i różnorodność kulturowa nie są same w sobie przyczynami dążeń separatystycznych, choć zwykle stanowią dla nich bardzo ważne podłoże.
Description
Keywords
separatyzm separatystyczny secesja secesjonistyczny secesjonizm irredentyzm irredentystyczny Afryka Afryka Subsaharyjska Kazamans Casamance Erytrea Somaliland Puntland Sudan Południowy Biafra Katanga Ogaden Anjouan Ndzuwani Kabinda Caprivi Senegal Gwinea Bissau Gambia Ambazonia Bioko Oromia Azawad separacjonizm separatyzm w Afryce Wielka Somalia Mwali Moheli konflikt separatystyczny wojna secesyjna secesjonizm w Afryce secesje w Afryce
Citation
Trzciński, Krzysztof. 2006. "Źródła separatyzmu w Afryce na południe od Sahary. Studium jednego przypadku." In Dylematy państwowości, edited by Krzysztof Trzciński, 95-131. Warszawa: ASPRA-JR.