Dyskurs szaleńca – Nimfomanka Larsa von Triera
Loading...
08. Misiarz-Filipek Dyskurs szaleńca – Nimfomanka Larsa von Triera.pdf (774.94 KB)
Authors
Date
2017
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Towarzystwo Doktorantów UJ
Abstract
Literatura według Jacques’a Lacana stanowi model mówienia, jest zatem podstawową formą, dzięki której pacjent może identyfikować się z obrazem siebie we własnym mówieniu. Niebezpieczeństwo pojawia się wtedy, gdy do mówienia pacjenta dołącza głos psychoanalityka. W dziele Larsa von Triera choroba psychiczna – nimfomania, która pojawia się na pierwszym planie – jest tym, co legitymizuje działania Seligmana mające na celu usensownienie opowieści głównej bohaterki. W wyniku owego „usensownienia” opowieść Joe nabiera charakteru „dyskursu szaleńca”. Foucaultowski „dyskurs szaleńca” to mówienie, które wypadło poza ustalone ramy. Seligman, który zajmuje pozycję psychoanalityka, a także interpretatora, hermeneuty, słowem – pana dyskursu, przejmuje kontrolę nad mówieniem Joe, zawłaszcza jej opowieść – dopowiada, interpretuje, alegoryzuje. Jacques Derrida twierdzi, że historia Zachodu jest historią metonimii i metafor – w dziele von Triera systemem opresyjnym jest język, w którym dokonuje się hermeneutyczne dążenie do humanistycznej całości. Seligman wywłaszcza Joe z jej opowieści, poddaje jej mówienie nieustannej interpretacji. W efekcie czyni Joe raz jeszcze tym, czym jest ona w jego oczach. Obiektywizując jej opowieść, obiektywizuje ją samą. Gwałt dokonany na mówieniu staje się gwałtem realnym.