Prawda dzieła sztuki w dobie jego technicznej reprodukcji. Próba Heideggerowskiej wykładni sztuki masowej
Loading...
Rogoziecki_Robert.pdf (312.71 KB)
Authors
Date
2013
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Jagiellonian University
Abstract
The text attempts to find a way for Heidegger’s aesthetics, especially the concept of the truth of a work of art, to be applied to the analysis of the phenomenon of mass art. It takes as its point of departure Benjamin’s notion of mass art seen as art deprived of aura, i.e., art that is not situated in space and time. Merging Ben-jamin’s conceptual apparatus with Heidegger’s indicates that the notion of mass art needs major deepening. Above all, if we define high art in terms of existential truth and, in consequence, the way the work of art transcends the world in which it is rooted, then the non-auratic art will be defined by the notions of existential untruth, i.e., what will be pointed to is the way it is rooted in the world of Dasein. While the works of elite art always transcend this world, the works of mass art never do – they are worldly entities; they belong to the world (within-the-world entities). It means that the works of mass art have to be analysed primarily in terms of the ideological structures of the world in which they are rooted. This bears a number of ramifications for works of mass art, such as that they are not independent beings, but rather structural units, and also that their non-temporality is not just a result of the way they are produced and distributed, but also an effect of their origins in Dasein. Bearing in mind the structural character of the works of mass art, it seems necessary to outline a division into popular art, alternative art, and experimental art.Tekst stanowi próbę zaaplikowania estetyki Heideggerowskiej, a zwłaszcza Heideggerowskiego pojęcia prawdy dzieła sztuki, do badań nad zjawiskiem sztuki masowej. W punkcie wyjścia przyjmuje się w nim Benjaminowskie pojęcie sztuki masowej jako sztuki nieauratycznej, tj. sztuki wolnej od czasowego i przestrzennego usytuowania. Połączenie ze sobą aparatu pojęciowe-go Benjamina oraz Heideggera wskazuje na konieczność zasadniczego pogłębienia pojęcia sztuki masowej. Przede wszystkim o ile sztukę wysoką wykłada się za pomocą kategorii prawdy egzystencjalnej i co za tym idzie transcendencji dzieła sztuki względem świata, z którego ono wyrasta, o tyle sztukę nieauratyczną należało będzie wykładać w kategoriach nie-prawdy egzystencjalnej, a więc wskazywać na sposób, w jaki sztuka ta każdorazowo zakorzeniona jest w świecie Dasein. O ile dzieła sztuki elitarnej poza świat ten transcendują, o tyle dzieła sztuki masowej poza tenże świat nigdy nie wykraczają – nie są bytami światowymi, lecz wewnątrzświatowymi. Oznacza to, że dzieła sztuki masowej przede wszystkim należało będzie analizować w kategoriach ideologicznych struktur świata, z którego one wyrastają. Dla dzieł sztuki masowej niesie to ze sobą cały szereg konsekwencji, takich jak to, że żadne z nich nie jest bytem samodzielnym, ale stanowią jednostki strukturalne, oraz to, że ich czasowość wynika nie tylko ze sposobu ich produkowania i rozpowszechniania, ale z ufundowania w świecie Dasein. Z uwagi na strukturalny charakter dzieł sztuki masowej konieczne okazuje się zarysowanie podziału na sztukę popularną, alternatywną oraz sztukę eksperymentalną.
Description
Keywords
Citation
Robert Rogoziecki, Prawda dzieła sztuki w dobie jego technicznej reprodukcji. Próba Heideggerowskiej wykładni sztuki masowej, Estetyka i Krytyka, Nr 28 (1/2013), ss. 133-164