Niemieckie przedsiębiorstwa i marki w sektorze motoryzacyjnym w Polsce
Abstract
Polska na przełomie XX i XXI wieku stała się miejscem lokalizacji wielu bezpośrednich inwestycji zagranicznych w przemyśle, ze znaczącym udziałem firm produkujących części motoryzacyjne. Duże zmiany nastąpiły również na krajowym rynku samochodowym – auta upowszechniły się jako środek komunikacji indywidualnej. Istotną rolę w tych przemianach odegrały podmioty niemieckie. Celem artykułu jest analiza ich oddziaływania na polski sektor motoryzacyjny (ze szczególnym uwzględnieniem jego przestrzennego zróżnicowania), z dwojakiego punktu widzenia: a) skali i rozmieszczenia inwestycji produkcyjnych w tym sektorze, b) popularności niemieckich marek na polskim rynku samochodowym. Punktem wyjścia analizy, obok studiów literaturowych, było przygotowanie baz danych o zlokalizowanych w Polsce zakładach oraz zarejestrowanych samochodach. Ze względu na geograficzny charakter badań, podstawowymi metodami prezentacji danych oraz ich pogłębionej analizy i interpretacji były metody kartograficzne (mapa rozmieszczenia, kartogram). Badanie pozwoliło wykazać, że niemieckie firmy stanowią około 1/3 ogólnej liczby wszystkich przedsiębiorstw sektora motoryzacyjnego w Polsce, a samochody niemieckich marek około 1/3 wszystkich krajowych rejestracji samochodów. Analiza rozmieszczenia przestrzennego niemieckich inwestycji wskazuje, że znajdują się one głównie w Polsce południowo-zachodniej i zachodniej (województwa śląskie, dolnośląskie, wielkopolskie, lubuskie i zachodniopomorskie), co wynika z bliskości granicy z Niemcami, dostępności transportowej oraz siły roboczej (w tym wykwalifikowanej w przemyśle). Rejestracje niemieckich marek dominują w Polsce zachodniej i północnej, co silnie uwarunkowane jest importem samochodów używanych z Niemiec na tych obszarach.At the turn of the 21st century, Poland became a destination for the location of many foreign direct investments, with a significant share of companies producing automotive components. Major changes have also occurred in the domestic car market, with cars becoming more widespread as an individual means of transport. The article analyses an impact of German companies, which have played an important role in these transformations, on the Polish automotive sector (with particular attention to its spatial differences) from two perspectives: a) the scale and distribution of German production investments in this sector, and b) the popularity of German brands on the Polish car market. The starting point for the analysis, apart from the literature survey, was the creation of databases including both locations of entities and the cars registered. Owing to the geographical nature of the research, cartographic methods are the basic tools for data presentation, in-depth analysis and interpretation (a distribution map, cartogram). As follows from our study, German companies account for one-third of the total number of automotive enterprises in Poland and German car brands make up one-third of all domestic car registrations. An analysis of the spatial distribution of German investments shows that they are located in south-western and western Poland (the voivodeships of Silesia, Lower Silesia, Greater Poland, Lubusz and Western Pomerania), which is due to the proximity to the German border, transport accessibility and labour force (including qualified – experienced in manufacturing). Registrations of German cars dominate in western and northern Poland, which is strongly influenced by the import of used cars from Germany.
Description
Artykuł prezentuje część wyników projektu pt. „Przestrzenny wymiar (r)ewolucji na rynku samochodowym w Polsce”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki na podstawie umowy nr: 2016/23/B/HS4/00710. Założenia i wstępne wyniki badania zostały przedyskutowane w lutym 2020 r. na Wydziale Geografii Uniwersytetu w Tybindze (stypendium DAAD, zrealizowane dzięki uprzejmości prof. Sebastiana Kindera z tamtejszego ośrodka).
Keywords
Citation
Dyba W., Stryjakiewicz T. (2023). Niemieckie przedsiębiorstwa i marki w sektorze motoryzacyjnym w Polsce. Czasopismo Geograficzne 94(3): 515–532. https://doi.org/10.12657/czageo-94-21