Archiwa społeczne. Modele współpracy z państwem
Loading...
Archiwa spoleczne. Modele wspolpracy z panstwem.pdf (6.62 MB)
Date
2015
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Fundacja Ośrodka KARTA
Abstract
Publikację otwiera wstęp autorstwa Katarzyny Ziętal z Ośrodka KARTA zawierający analizę sytuacji archiwistyki społecznej na świecie, przykłady dobrych praktyk wspierania AS-ów oraz opis obecnej sytuacji polskich archiwów społecznych i wskazania kierunków rozwoju dziedziny, z naciskiem na współpracę z archiwistyką państwową. Następnie zamieszczone są teksty referatów prelegentów konferencji. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, Władysław Stępniak opisuje ideę narodowego zasobu archiwalnego, obecny stan prawny przepisów odnoszących się do zasobu niepaństwowego oraz kierunek zmian umożliwiający wspieranie archiwów społecznych. Joanna Newman, konsultantka ds. dokumentacji i archiwów z Nowej Zelandii wskazuje czynniki wzmacniające trwałość archiwów społecznych oraz działalność departamentu ds. archiwów społecznych funkcjonującego w ramach struktur archiwistyki państwowej. Julianne Nyhan, adiunkt na Wydziale Informatologii w University College London opisała sytuację archiwów społecznych w Wielkiej Brytanii, gdzie pojęcie AS jest dobrze zakorzenione, prowadzone są szerokie badania nad tą dziedziną oraz działa grupa rzecznicza archiwistyki społecznej. Stefano Vitali, szef Agencji Nadzoru Archiwów Regionu Emilia Romagna w Bolonii opisał działalność agencji odpowiedzialnych za kontakt z niepaństwowymi dysponentami i wytwórcami materiałów archiwalnych oraz sposoby wspierania niezależnych instytucji archiwalnych przez państwo. Cornelia Wenzel, kierowniczka archiwum w Fundacji Archiwum Niemieckiego Ruchu Kobiecego scharakteryzowała niemieckie tzw. "wolne archiwa", wywodzące się z ruchów protestu roku 1968 oraz działające sieci tych organizacji. Anna Kurpiel, koordynatorka projektów historyczno-edukacyjnych w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego w swoim tekście wpisuje archiwistykę społeczną w szerszy nurt tzw. historii publicznej, opisując, także w oparciu o własne prace etnograficzne, rolę tego nurtu i dyskusję nad nim w Polsce.
Description
Konferencja pokazała, że nie ma jednego dobrego, sprawdzonego modelu współpracy między archiwami społecznymi a państwem, natomiast istnieje lub istniało wiele dobrych praktyk w zakresie polityki archiwów państwowych w stosunku do podmiotów tworzących niepaństwowy zasób archiwalny, programów dotacyjnych, samoorganizowania się czy sieciowania archiwów społecznych, które to mogą stanowić dla Polski punkt odniesienia.
Publikacja ukazuje się w kluczowym dla polskiej archiwistyki społecznej momencie dzięki zmianom prawnym w ustawie archiwalnej oraz działaniom Ośrodka KARTA na rzecz stabilizacji sytuacji AS-ów. Konferencja i jej efekty przyczynią się do budowania polskiego modelu archiwistyki społecznej. Model ten, na co wskazuje Katarzyna Ziętal w tekście wstępnym, warto budować w oparciu o program rozwoju narodowego zasobu archiwalnego, którego elementem będzie dotacja dla archiwów organizacji pozarządowych oraz rejestr narodowego zasobu archiwalnego. Archiwa społeczne w postulowanym przez KARTĘ modelu, to organizacje niezależne, niewłączane w państwowe struktury instytucjonalne, korzystające ze wsparcia państwa, dzięki któremu profesjonalizują się i standaryzują swoje działania oraz podejmują działania sieciujące.
Keywords
Citation
Archiwa społeczne. Modele współpracy z państwem. Katarzyna Ziętal (red.). Warszawa: Ośrodek KARTA, 2015