Znaczenie Polaków w instytucjach i organach Unii Europejskiej wraz z bilansem zatrudnienia. Refleksje po dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej
Abstract
Niniejszy artykuł ma na celu analizę znaczenia reprezentantów Polski w instytucjach, organach i innych jednostkach organizacyjnych Unii Europejskiej w ciągu minionych dziesięciu lat członkostwa w UE. Ocenie podlegać będzie stan zatrudnienia oraz sposób reprezentacji z uwzględnieniem charakteru ośrodka władzy. Zastosowano komparatystykę w ujęciu ilościowym oraz metodę analizy decyzyjnej. Badanie prowadzono w ujęciu procesowym, które zakłada, że Unia stanowi całość, w ramach której poszukuje się celów obserwowanych procesów i zjawisk. Perspektywa procesów wprowadza, obok statycznego opisu, również analizę elementów dynamicznych. Analizą objęto instytucje uczestniczące w procesie decyzyjnym UE ze szczególnym uwzględnieniem możliwości koordynacji, i współdziałanie osób w nich zatrudnionych. Jest to odmienne podejście od prezentowanego w dostępnej literaturze przedmiotu, w której dominuje ujęcie normatywne, a analizą obejmuje się elementy stałe procesu decyzyjnego. W ich wyniku uzyskuje się deskrypcję badanej rzeczywistości. W ujęciu procesowym bada się czynniki warunkujące przyjmowane rozstrzygnięcia niezależnie od doboru drogi legislacyjnej. Przedmiotem badania jest analiza członkostwa Polski w Unii Europejskiej w wymiarze operacyjnym. Udzielone zostaną odpowiedzi na następujące pytania. W jakim zakresie Polska reprezentacja w instytucjach unijnych zaznajomiła się z regułami tzw. gry europejskiej? W jaki sposób wzmacniała i wykorzystywała swój potencjał? Czy potrafiła budować sojusze i prowadzić skuteczne negocjacje? Jaka w efekcie jest skuteczność i skala wpływu Polski w Unii? W badaniu istotne są dwa czynniki: sposób powoływania i zatrudniania Polaków w instytucjach, organach i innych jednostkach organizacyjnych Unii Europejskiej, oraz skala wpływu badanej polskiej reprezentacji w instytucjach unijnych. Rozpatrując pierwszy z nich należy rozróżniać ciała kolegialne, których skład zależy od procesu wyborczego oraz osoby fizyczne świadczące pracę na umowę. Poprzez proces wyborczy rozumie się powołanie członków instytucji i organów UE. Może ono przebiegać w drodze wyborów powszechnych, jak w przypadku eurodeputowanych Parlamentu Europejskiego, albo poprzez zawarcie umownego konsensusu między przedstawicielami państw członkowskich co do zgłoszonych kandydatur. Natomiast dla grupy pracowników świadczących pracę na umowę w instytucjach i organach UE rekrutację organizuje specjalna jednostka – EPSO . Ponadto istnieje grupa osób, które są zatrudnione w krajach macierzystych i zostały oddelegowane do pracy w instytucjach unijnych. Drugim czynnikiem determinującym oddziaływanie Polaków na unijny proces decyzyjny jest skala wpływu badanej polskiej reprezentacji. Skala wpływu jest mierzona przy użyciu koncepcji kręgów władzy zgodnie z metodą analizy decyzyjnej. Ocenie podlega ilość piastowanych wysokich stanowisk politycznych, stan zatrudnienia, a także uczestnictwo Polaków w procesie decyzyjnym poprzez inne formy partycypacji w pracy instytucji i organów UE. Autorka stawia hipotezę, że skala wpływu polskiej reprezentacji w UE rośnie wraz ze wzrostem stanu zatrudnienia Polaków w instytucjach i organach UE oraz obejmowaniem stanowisk politycznych. Natomiast efekty osiągnięcia wysokiej skali wpływu mogą przełożyć się na skuteczność realizacji zakładanych celów i osiągania polskiego interesu w UE, jeżeli zostaną wykorzystane formalne i nieformalne powiązania interpersonalne występujące pomiędzy uczestnikami znajdującymi się w różnych kręgach władzy.
Description
Keywords
Citation
Witkowska M., Znaczenie Polaków w instytucjach i organach Unii Europejskiej wraz z bilansem zatrudnienia. Refleksje po dekadzie członkostwa Polski w Unii Europejskiej, w: Bilans polskiego członkostwa w Unii Europejskiej, Warszawa 2015, s. 97-149