Bezpieczeństwo ekologiczne

Wyligała, Helena

Bezpieczeństwo ekologiczne

Abstract

Pojęcie bezpieczeństwa ekologicznego (środowiskowego) definiowane jest na różne sposoby. Dotyczy ochrony i promowania bezpiecznych warunków zewnętrznych, wpływających na życie, rozwój i przetrwanie człowieka. Do ugruntowania pojęcia bezpieczeństwa ekologicznego w wymiarze międzynarodowym przyczyniły się takie koncepcje, jak zrównoważony rozwój i bezpieczeństwo człowieka (Human Security). Z perspektywy studiów nad bezpieczeństwem było ono rozwijane zarówno w ramach szkoły kopenhaskiej, jak i studiów krytycznych czy feministycznych. W praktyce bezpieczeństwo środowiskowe jako sektor bezpieczeństwa narodowego realizowane jest w wymiarze zewnętrznym i wewnętrznym. Specyfika bezpieczeństwa ekologicznego znajduje swój wyraz w różnych poziomach jego analizy: globalnym, narodowym, lokalnym i jednostkowym, jak też w ujęciu przedmiotowym i podmiotowym. W tekście uwypuklone zostały współzależności między kwestiami środowiskowymi a wojną, pokojem, sprawiedliwością, dobrostanem ludzi i zmianami klimatu. Prowadzenie polityki bezpieczeństwa polegającej na reagowaniu na złożone zagrożenia ekologiczne wymaga zasobów i wysokiej sprawności organizacyjnej państwa na różnych szczeblach zarządzania. Specyficzne uwarunkowania bezpieczeństwa ekologicznego, a zwłaszcza kompleksowa natura zagrożeń, nie ułatwiają podejmowania decyzji co do doboru środków i kierunków kształtowania polityki bezpieczeństwa.

The concept of environmental (ecological) security is defined in various ways. It refers to the protection and promotion of safe external conditions affecting human life, growth and survival. To consolidate the concept of environmental security internationally contributed such ideas as sustainable development and human security. From a security studies perspective, it has been developed within both the Copenhagen School and critical or feminist studies. In practice, environmental security as a sector of national security is implemented in both external and internal way. The specificity of environmental security finds expression in the different levels of its analysis: global, national, local and individual, as well as in terms of its subject and object dimensions. The text highlights the interdependencies between environmental issues and war, peace, justice, human well-being and climate change. Conducting a security policy involving responses to complex environmental threats requires resources and a high degree of organisational efficiency of the state at different levels of governance. The specific circumstances of environmental security, and especially the complex nature of the threats, do not facilitate decision-making as to the the selection of measures and directions for shaping security policy.

Keywords

environmental security ecological security climate security environmetal threats human security

bezpieczeństwo ekologiczne bezpieczeństwo środowiskowe bezpieczeństwo klimatyczne zagrożenia ekologiczne bezpieczeństwo człowieka

Citation

Wyligala Helena. (2023). Bezpieczeństwo ekologiczne. W: T. W. Grabowski (red.), Bezpieczeństwo publiczne (Seria: Słowniki Społeczne, ss. 55-74). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Ignatianum w Krakowie. https://doi.org/10.35765/slowniki.384

URI

https://open.icm.edu.pl/handle/123456789/23751

Belongs to collection

Rozdziały z Prac Zbiorowych / Books Chapters

Full item record