Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię

Borda, Michał

Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię

Abstract

Papież Franciszek w adhortacji apostolskiej Evangelii gaudium wzywa cały Kościół do radości, która się odnawia i udziela innym. Będzie to możliwe dzięki pojednaniu i duszpasterskiemu nawróceniu. Przemiana ta określana jest przez papieża jako misyjne przeobrażenie Kościoła, misyjne nawrócenie lub nawrócenie pastoralne . Franciszek apeluje o ewangelizacyjne otwarcie Kościoła, by nie koncentrować się na tym, co działo się dotychczas, ale poszukiwać ciągle nowych dróg dotarcia do ludzi żyjących na marginesie Kościoła czy zupełnie poza nim. Uda się to zrealizować, w ocenie papieża, dzięki nawróceniu osobistemu, które jest fundamentalne, ale również poprzez przemianę całych wspólnot, by objawił się w nich duch misyjny, apostolski i ewangelizacyjny. Mocno brzmią słowa papieża: „Zamiast postrzegać nas jako ekspertów od apokaliptycznych diagnoz albo posępnych sędziów z upodobaniem doszukujących się wszelkich niebezpieczeństw lub dewiacji, byłoby dobrze, żeby nas odbierano jako radosnych zwiastunów wzniosłych propozycji, kustoszy dobra i piękna, jaśniejących w życiu wiernym Ewangelii” . Pojednanie i nawrócenie duszpasterskie wiąże się ze zmianą mentalności i myślenia, by z ewangelizacyjnym entuzjazmem wyjść na poszukiwanie tych, w których sercach Jezus jeszcze nie zakrólował. Właśnie dlatego, z inicjatywy pasterza Kościoła sosnowieckiego ks. bp. Grzegorza Kaszaka została przygotowana niniejsza publikacja naukowa „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię”. Publikacja wpisuje się w diecezjalne obchody Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia. Opracowanie jest zbiorem kilkunastu artykułów historyków, pedagogów, psychologów i teologów (biblistów, dogmatyków, fundamentologów, katechetyków, moralistów, pastoralistów) związanych z Uniwersytetem Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, Katolickim Uniwersytetem Lubelskiem w Lublinie, Akademią „Ignatianum” w Krakowie, Wyższą Szkołą Biznesu w Dąbrowie Górniczej i Wyższym Seminarium Duchownym w Radomiu, którzy, w większości, tworzą sosnowiecki oddział Polskiego Towarzystwa Teologicznego w Krakowie. W pierwszej części zostały zamieszczone artykuły podejmujące biblijną i teologiczną problematykę nawrócenia. Troska o dojrzewanie w wierze związana jest z ciągłym nawracaniem się, by głębiej uwierzyć w Ewangelię. Zarówno Stary, jak i Nowy Testament rozumie nawrócenie jako radykalną zmianę kierunku zachowań. Nawrócenie będące głównym tematem orędzia biblijnego jest źródłem zbawienia dzięki Bożemu miłosierdziu. Bóg cieszy się nawróceniem, a nie śmiercią grzeszników. Zbawienie obejmuje całą ludzkość, która również ma się nawracać, czego domyślał się stary Tobiasz na łożu śmierci: „Wszystkie narody na całym świecie nawrócą się i prawdziwie czcić będą Boga” (Tb 14, 6). Wymiar psychologiczny przebaczenia i nawrócenia dochodzi do głosu w drugiej części niniejszej publikacji. Refleksja autorów skupiła się na relacjach z Bogiem, samym sobą i bliźnimi. W sposób szczególny wyakcentowano nawrócenie w małżeńskich i rodzinnych sytuacjach kryzysowych. Nauka papieża Benedykta XVI na temat małżeństwa sakramentalnego i jego zatroskanie o rodzinę dopełniają opracowanie podjętej problematyki. Związek małżeński, w którym mężczyzna i kobieta tworzą między sobą wspólnotę na całe życie, ze względu na swoją naturę służącą dobru małżonków i prokreacji oraz wychowaniu potomstwa, został przez Chrystusa podniesiony do godności sakramentalnej. Współcześnie przyczyną wielu małżeńskich i rodzinnych dramatów jest zakłócenie, zawieszenie lub zerwanie dialogu, który od początku był i miał być na zawsze fundamentem sakramentalnej wspólnoty zaślubionych. Źródłem nadziei dla szukających pojednania z Bogiem, samym sobą i bliźnimi jest sakrament pokuty i pojednania. Trzecia część niniejszej publikacji podejmuje problematykę tego sakramentu, zwracając uwagę na postawy spowiednika i postawy penitenta. Wierni wyznają w sakramencie pokuty i pojednania, uprawnionemu do tego szafarzowi, swoje grzechy, wyrażając za nie żal i deklarują poprawę, a dzięki rozgrzeszeniu otrzymują od Boga darowanie win zaciągniętych po chrzcie, dostępując też przywrócenia do jedności z Kościołem. W bulli ogłaszającej Nadzwyczajny Jubileusz Miłosierdzia papież Franciszek dobitnie nakazał, by z przekonaniem, na nowo, położyć w centrum sakrament pojednania, ponieważ pozwala dotknąć wielkości miłosierdzia i odkryć miłosierne oblicze Ojca . Ostatnia część publikacji podejmuje tematykę wychowania do przebaczenia i pojednania. Nie można być uczniem Jezusa, nie będąc jednocześnie świadkiem i misjonarzem. Dlatego potrzebne jest permanentne wychowanie religijne, które dzisiaj powinno przybierać różne formy. Formacja moralna, dokonująca się na katechezie, nieustannie pogłębia świadomość dziecięctwa Bożego rozpoczętego na chrzcie świętym oraz kształtuje sumienia na podstawie przykazania miłości w Dekalogu i Ewangelii. Widać to w założeniach programowych oraz w podręcznikach do nauki religii realizujących szczegółowo ogólny zarys treści programowych. Istotną rolę w uświadamianiu znaczenia pojednania i nawrócenia pełnią katecheci i rodzice, którzy, wykorzystując obraz oraz kształcąc umiejętności komunikacyjne, pomogą dzieciom i młodzieży wytrwać w wierze. Niniejsza książka ma zachęcić do patrzenia na życie jak na proces, w którym powinien dokonywać się wzrost dojrzałości w wierze. Na tej drodze konieczne są osoby towarzyszące: doświadczeni duszpasterze, wybitni katecheci, stali spowiednicy i oddani kierownicy duchowi, którzy pomogą odczytywać znaki czasu oraz dadzą wsparcie w trudnych chwilach i przez to wzmocnią wierność Bogu i gotowość otwarcia się na Jego obecność. Redaktor i autorzy artykułów mają nadzieję, że niniejsza pozycja, wydana z inspiracji ks. bp. Grzegorza Kaszaka, pobudzi do refleksji i konkretnych działań, abyśmy wszyscy stanowili jedno (por. J 17, 21).

Description

Ogłaszając Jubileuszowy Rok Miłosierdzia, papież Franciszek przypomniał całemu Kościołowi: „To jest właśnie odpowiedni moment na zmianę życia! To jest czas, aby pozwolić poruszyć swe serce. W obliczu popełnionego zła, nawet w przypadku ciężkich przestępstw, nadszedł czas, by wysłuchać płaczu osób niewinnych, ograbionych z majątku, z godności, z uczuć, z samego życia. Pozostawanie na drodze zła jest tylko źródłem iluzji i smutku. Prawdziwe życie jest zgoła inne. Boga nie męczy wyciąganie ręki. On jest zawsze gotowy wysłuchać, i również ja jestem gotowy, tak jak i moi bracia biskupi i kapłani. Wystarczy tylko przyjąć zachętę do nawrócenia i poddać się sprawiedliwości, podczas gdy Kościół ofiaruje miłosierdzie” . Jubileuszowy Rok Miłosierdzia jest doskonałą okazją, by na nowo odkryć miłosierne oblicze Ojca. Z pomocą przychodzą, wskazane przez Katechizm Kościoła Katolickiego uczynki miłosierdzia względem ducha: wątpiącym dobrze radzić, nieumiejętnych pouczać, grzeszących upominać, strapionych pocieszać, urazy chętnie darować, przykrych cierpliwie znosić, modlić się za żywych i umarłych oraz ciała: głodnych nakarmić, spragnionych napoić, nagich przyodziać, przybyszów w dom przyjąć, chorych nawiedzać, więźniów pocieszać, umarłych pogrzebać. Owocne przeżycie Roku Świętego możliwe jest natomiast dzięki gruntownemu nawróceniu i pogłębieniu wiary, która góry przenosi (por. Mt 17, 20). Nawrócenie to termin, który w języku biblijnym wyraża radykalną zmianę kierunku zachowań. Wiara natomiast jest darem Bożym, cnotą nadprzyrodzoną wlaną przez Niego. Jest zatem możliwa tylko dzięki łasce Bożej i wewnętrznej pomocy Ducha Świętego. Niemniej jednak jest prawdą, że wiara jest aktem autentycznie ludzkim. Aby żyć, wzrastać i wytrwać w wierze aż do końca, musimy karmić ją słowem Bożym oraz prosić Boga, aby pomnażał nam wiary (por. Mk 9, 24; Łk 17, 5; 22, 32). Papież Franciszek w cytowanej już bulli Misericordiae vultus przypominał, że „Miłosierdzie nie sprzeciwia się sprawiedliwości, lecz wyraża zachowanie Boga w stosunku do grzesznika, ofiarując mu jeszcze jedną możliwość skruchy, nawrócenia i wiary” . W przeżywany Jubileuszowy Rok Miłosierdzia wpisuje się publikacja „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” pod redakcją ks. dr. Michała Bordy. Przyjmuję ją z wielką radością, jako owoc naukowych poszukiwań, które mają na celu pomóc w lepszym przeżyciu Roku Łaski. Serdecznie dziękuję Redaktorowi i wszystkim Autorom reprezentującym różne środowiska akademickie za podjęcie tematyki nawrócenia i wiary w Jubileuszowym Roku Miłosierdzia.