Ocena dysproporcji międzyregionalnych jako podstawa informacyjna kształtowania polityki regionalnej Unii Europejskiej
Abstract
The objective of the hereby study is to identify interregional disproportions occurring in the Czech Republic, Poland, Hungary, and Slovakia. NUTS II type of units makes up the reference point.Measures describing production factors, living conditions, social and economic climate, as well as related and supporting sectors play the role of interregional diversification assessment criteria. The study is of empirical nature.Globalizacja wyzwala procesy wzrostu dysproporcji rozwojowych w układzie zarówno międzynarodowym, jak i międzyregionalnym, prowadzi do powstawania krajów czy regionów wygrywających i przegrywających. Regiony konkurencyjne, lepiej powiązane ze światem Celem tego opracowaniajest identyfikacja zróżnicowań międzyregionalnych w jednostkach administracyjnych typu NUTS 11, występujących w wybranych krajach nowego rozszerzenia Unii Europejskiej - w Republice Czeskiej, Polsce, na Węgrzech i w Słowacji. Pozostałych krajów z tej grupy nie uwzględniono, ponieważ nie jest możliwa identyfikacja dysproporcji wewnątrzkrajowych ze względu na pokrywanie się podziałów na obszary NUTS I i NUTS II.Jako kryteria oceny dysproporcji międzyregionalnych wykorzystano następujące czynniki tworzące tzw. romb przewagi konkurencyjnej, zaproponowane przez M.E. Portera :1) czynniki produkcji,2) warunki popytu,3) klimat społeczno-gospodarczy,4) sektory pokrewne i wspomagające.Każdemu z czynników przyporządkowano bardziej szczegółowe kategorie i mierniki, których dobór został całkowicie uwarunkowany dostępnością porównywalnych danych statystycznych, pochodzących z bazy danych Eurostatu. Zakres czasowy badań obejmuje lata: 2001,2002 lub 2003, w zależności od dostępności danych. Dołożono starań, aby informacje statystyczne cechowała jak największa aktualnośćzewnętrznym, stanowią atrakcyjny rynek dla przedsiębiorstw dokonujących ekspansji zewnętrznej. Istnieją jednak regiony cechujące się przestarzałą strukturą gospodarczą, niedorozwojem infrastruktury technicznej i społecznej, nie potrafiące dostosować się do zmieniającego się otoczenia zewnętrznego i wyzwań globalizacji. Regiony takie, skazane na marginalizację, powinny stanowić przedmiot zainteresowania polityki regionalnej prowadzonej na szczeblach regionalnym, krajowym oraz międzynarodowym (np. polityka regionalna Unii Europejskiej).Wyraźne zróżnicowania międzyregionalne implikują piętrzące się problemy dotyczące sfery zarówno społeczno-gospodarczej, jak i politycznej. Ich występowanie i znaczący charakter skłoniły Unię Europejską do zainteresowania się polityką regionalną. Obecnie koniecznością stało się kreowanie polityki regionalnej, prowadzącej do redukcji dysproporcji między regionami i ograniczenia zacofania regionów najbiedniejszych. Fundusze strukturalne stanowią podstawowe narzędzia jej realizacji.Uznano, że zbyt duże zróżnicowania regionalne są niekorzystne nie tylko dla Unii Europejskiej, ale i dla krajów członkowskich ją tworzących. Wyzwaniem dla polityki regionalnej UE jest zatem wzrost poziomu spójności wewnętrznej. Istotne znaczenie dla podejmowania skutecznych działań w tym zakresie mają informacje statystyczne i analizy porównawcze umożliwiające ocenę istniejących dysproporcji międzyregionalnych.
Description
Keywords
Citation
Ocena dysproporcji międzyregionalnych jako podstawa informacyjna kształtowania polityki regionalnej Unii Europejskiej / Elżbieta Sobczak. // Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu. - 2006, nr 1129, s. 125- 134 tab.