Wasatiyyah, a Vision of Islamic Modernism

Zasuń, Anna

Wasatiyyah, a Vision of Islamic Modernism

Abstract

Wasatiyyah of Yusuf al-Qaradawi is referred to as Islamic modernism and is one of the most interesting and, at the same time, controversial threads of contemporary political Islamic thought. It is part of the processes of renewal and reforms in Islam, which have been taking place since the mid-nineteenth century, shaped by thinkers of Muslim reformism and modernism, and at the same time, it ranks next to trends such as Salafism, with which it is compared. The article aims to identify the key features of the wasati Islam as a contemporary form of Islamic modernism that offers original solutions to the dilemma of modernity faced by the Islamic world several decades ago. Capturing the ideas of historical Islamic reformers and presenting them in a new interpretation, as well as contemporary problems of the Muslim ummah in a typically Islamic framework, constitute the originality of the wasatiyyah. The analysis of its selected aspects , the grasping of its constitutive features, or a comparative approach to categories such as Salafism, including the recapitulation of the criticism it encounters, will allow to embed it in today's discourse on the dilemmas of Islam in the modern world, and will also make it possible to indicate its unique character. Wasatiyyah meets with contradictory opinions from supporters of secularism, liberal Muslims on the one hand, and radical Muslims on the other. This is undoubtedly due to its nature, as it is neither clearly progressive nor quite related to tradition, constituting a kind of evolving compromise, a response to changing contexts. Because of the few Polish-language mentions devoted to the figure of Al-Qaradawi and Wasatiyyah, the subject of the article may constitute a significant contribution to the contemporary discussion on Islamic modernism.

Wasatijja Jusufa al-Karadawiego określana mianem islamskiego modernizmu, to jeden z ciekawszych a zarazem kontrowersyjnych wątków współczesnej politycznej myśli islamskiej. Wpisuje się w trwające od połowy XIX procesy odnowy i reformy w islamie, kształtowane przez myślicieli muzułmańskiego reformizmu, modernizmu, a zarazem plasuje się obok takich nurtów jak salafizm, z którym jest porównywana. Celem artykułu jest identyfikacja kluczowych cech wasati islamu jako współczesnej formy islamskiego modernizmu, który oferuje oryginalne rozwiązania dla dylematu nowoczesności, przed jakim stanął świat islamu kilka dekad temu. Uchwycenie idei historycznych islamskich reformatorów i ukazanie ich w nowej interpretacji, jak również współczesnych problemów muzułmańskiej ummy w typowo islamskich ramach, stanowią o oryginalności wasatijji. Analiza wybranych jej aspektów, uchwycenie jej konstytutywnych cech, czy ujęcie porównawcze z kategoriami takimi jak salafizm, w tym rekapitulacja krytyki z jaką się spotyka, pozwolą na osadzenie jej w dzisiejszym dyskursie dotyczącym dylematów islamu w świecie nowoczesnym, umożliwią też wskazanie jej niepowtarzalnego charakteru. Wasatijja spotyka się ze sprzecznymi opiniami zwolenników sekularyzmu, liberalnych muzułmanów z jednej strony, a z drugiej muzułmanów o radykalnych poglądach. Wynika to niewątpliwie z jej charakteru, nie jest bowiem ani wyraźnie postępowa ani też dość związana z tradycją, stanowiąc swego rodzaju ewoluujący kompromis, odpowiedź na zmieniające się konteksty. Wobec niewielu polskojęzycznych źródeł poświęconych postaci Al-Karadawiego i wasatijji, tematyka artykułu stanowić może istotny wkład we współczesną dyskusję nad islamskim modernizmem.

Keywords

wasatiyyah Islamic modernism secularism Salafism modernity Islam Islamic tradition

wasatijja islamski modernizm sekularyzm salafizm nowoczesność islam tradycja islamu

Citation

A. Zasuń, Wasatiyyah, a Vision of Islamic Modernism, [w:] Between Idea and Practice. An Asian Perspective, red. J. Marszałek-Kawa, R. Podgórzańska, Toruń 2022, s. 118-146.