Szkolnictwo ogólnokształcące i zawodowe w powiecie konińskim w latach 1945–1975
Loading...
KUPIŃSKI_K._Szkolnictwo_średnie_ogólnokształcące_i_zawodowe_w_powiecie_konińskim_w_latach_1945-1975.pdf (3.3 MB)
0000-0003-3885-7475 Date
2025-09-29
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Wyższa Szkoła Kadr Menedżerskich
Abstract
Szkolnictwo średnie ogólnokształcące i zawodowe w powiecie konińskim, mimo funkcjonowania w podobnych formalno-prawnych ramach, jak inne tego typu szkoły w Polsce, wyróżniało się specyfiką związaną z przemianami społeczno-gospodarczymi właściwymi dla powiatu konińskiego. Dostrzeżenie tej specyfiki było możliwe po nakreśleniu sytuacji historycznej powiatu i dynamiki zachodzących w nim przemian. Powiat koniński przechodził wiele zmian: admini-stracyjnych polegających na zmianie granic, gospodarczych związanych z rozwijającym się w badanym okresie przemysłem paliwowo–energetycznym i hutniczym (aluminium), zmiana rynku pracy polegająca na przejściu wielu ludzi z sektora rolniczego i usługowego do przemy-słu oraz migracjami ze wsi do miasta. To wszystko spowodowało, że w subregionie konińskim wystąpiły radykalne zmiany rynku pracy, a w związku z tym pojawiło się wiele nowych potrzeb wynikających z rozwoju miast (budownictwo, usługi, transport itp.) i z oświatą, która dostosowywała się do zaistniałej sytuacji. Rozwój przemysłu sprawił, że wzrosło zapotrzebowanie na specjalistów związanych nowymi zawodami jak elektrycy, operatorzy maszyn i urządzeń, górnicy, hutnicy i pracownicy branży budowlanej. O ile na początku ściągano do Konina wykwalifikowanych pracowników i inżynierów z innych regionów kraju, o tyle na przełomie lat 50/60 XX wieku postanowiono wykształcić jak największą liczbę średniej kadry technicznej na miejscu. Istotnych informacji w tym zakresie dostarczyły zebrane materiały przechowywane w archiwach szkolnych i w Oddziale Konińskim Archiwum Państwowego w Poznaniu. W protokołach rad pedagogicznych znalazły się zapisy często wykraczające poza wewnętrzne sprawy szkoły, co pozwoliło dostrzec subregion koniński z perspektywy ówczesnego szkolnic-twa. Szkolnictwo ogólnokształcące świadomie było ustawiane na drugim miejscu, bo odgórnie zakładano, że kształcenie w tym zakresie będzie ograniczane na korzyść kształcenia zawo-dowego. O ile w okresie przedwojennym funkcjonowało w powiecie konińskim (do 31 grudnia 1955 r. razem ze Słupcą) pięć szkół ogólnokształcących i dwie zawodowe, to na przełomie lat 50/60 proporcja zaczęła się zmieniać na korzyść szkolnictwa zawodowego, które przygotowy-wało kadry do pracy w przemyśle, rolnictwie i służbie zdrowia. W niniejszej pracy przedstawiono przemiany, jakie nastąpiły w latach 1945–1975 w szkolnictwie średnim w powiecie konińskim ze szczególnym naciskiem na organizację po-szczególnych szkół, opis jej bazy materialnej i infrastruktury, charakterystykę kadry nauczy-cielskiej i uczniów oraz uwikłania ideologiczne szkoły, nauczycieli i uczniów. Przedstawiono także działające wówczas organizacje młodzieżowe, ich program oddziaływania na młodzież i zależność od czynników politycznych PRL. Można przyjąć, że w znaczący sposób poszerzono zakres wiedzy w tym zakresie przez dotarcie do wielu dokumentów, które dotąd nie były wykorzystane, a zawierają informa-cje na temat szkolnictwa w latach 1945–1975. Słowa kluczowe oświata, szkolnictwo, ideologizacja, powiat koniński, organizacja szkolnictwa, wychowanie, dydaktyka, historia oświaty, szkoły średnie, szkoły zawodowe, licea, technika, licea pedago-giczne, przemysł, PRL, nauczyciele