Research of teachers’ professional readiness to work with children with deviant behaviour
Abstract
The following paper explores the issue of professional readiness of teachers to work with children with deviant behaviour. The relevance of this problem is associated with the growth of various forms of deviant behaviour among children and adolescents. The purpose of the study is to identify psychological and pedagogical conditions for the development of teacher’s readiness in managinig deviant behaviour. The state of knowledge of the problem of deviation is presented based on an interdisciplinary approach. The study uses several basic methodological approaches: axiological, personality-oriented, system-activity, cultural-anthropological, environmental, social-role, interdisciplinary, competence-based, comparative, and basic principles. The paper describes methods and results of an empirical study conducted among schoolteachers in fi ve regions of the Republic of Kazakhstan on this issue by means of a questionnaire. The paper presents theoretical results of the authors’ study: a scientifi c interpretation of the key concepts of “Deviant Behaviour of Children and Adolescents,” “Professional Readiness of Teachers to Interact with Children with Deviant Behaviour” based on a competence-based approach. Psychological and pedagogical conditions for the development of professional readiness of schoolteachers to interact with children with deviant behaviour are substantiated. In this article, the authors come to the conclusion on the development of competence in managing deviant behaviour of a teacher on the psychological and pedagogical conditions they have identifi ed.Niniejszy artykuł podejmuje problem gotowości zawodowej nauczycieli do pracy z dziećmi przejawiającymi zachowania dewiacyjne. Znaczenie tego zagadnienia wynika ze wzrostu różnych form zachowań dewiacyjnych wśród dzieci i młodzieży. Celem badania jest identyfi kacja psychologicznych i pedagogicznych uwarunkowań rozwoju gotowości nauczycieli do zarządzania zachowaniami dewiacyjnymi. Stan wiedzy na temat problemu dewiacji został przedstawiony w oparciu o podejście interdyscyplinarne. W badaniu zastosowano kilka podstawowych podejść metodologicznych: aksjologiczne, zorientowane na osobowość, systemowo-aktywnościowe, kulturowo-antropologiczne, środowiskowe, społeczno-rolowe, interdyscyplinarne, kompetencyjne, porównawcze oraz podstawowe zasady metodologiczne. Artykuł opisuje metody i wyniki badania empirycznego przeprowadzonego wśród nauczycieli szkół z pięciu regionów Republiki Kazachstanu za pomocą kwestionariusza. Przedstawia także teoretyczne wyniki badań autorów, w tym naukową interpretację kluczowych pojęć: „Zachowania dewiacyjne dzieci i młodzieży” oraz „Gotowość zawodowa nauczycieli do interakcji z dziećmi przejawiającymi zachowania dewiacyjne” w oparciu o podejście kompetencyjne. Uzasadniono psychologiczne i pedagogiczne warunki rozwoju gotowości zawodowej nauczycieli do pracy z dziećmi o zachowaniach dewiacyjnych. Autorzy dochodzą do wniosku, że rozwój kompetencji w zakresie zarządzania zachowaniami dewiacyjnymi nauczyciela jest ściśle związany z określonymi przez nich warunkami psychologicznymi i pedagogicznymi.
Description
Keywords
Citation
Mukhtarova, S., Baimukanova, M., & Barikowa, A. (2025). Badanie profesjonalnej gotowości nauczycieli do pracy z dziećmi wykazującymi zachowania dewiacyjne. Labor Et Educatio, (12), 125–146. https://doi.org/10.12775/LE.2024.007