Family as a generator of social capital: The role of family associations in Italy

Cimagalli, Folco

Family as a generator of social capital: The role of family associations in Italy

Abstract

The Italian welfare system is looking for new models. In fact, the current system has lived through some years of structural crisis which has several causes: excessive rigidity, inadequacy to respond to the new social demands, the inability to sustain ever increasing costs. It is not easy to imagine what will be the welfare model of 2020: one of the possible hypotheses in the field is the development of the so-called “fourth sector”, represented in a particular way by the family associations. It is a relatively recent phenomenon, which draws, in the national outlook, increasing attention and significant development. The family, in this context, takes on a new role: not just a recipient of political attention, but a true engine of action and change. The central feature of this phenomenon is the self-help between families which have common problems and which identify common practices. The paper reconstructs the outline of the phenomenon in the national context and suggests working paths for social policies. The family associations, as activators of social relationships between people and groups, are a generator of social capital. In this sense, they are an essential resource for a new type of welfare: no longer based on a combination of need/service, but truly able to be generative.

Włoski system opieki społecznej poszukuje nowych modeli. W rzeczy samej, obecny system przechodzi od kilku lat kryzys strukturalny, który ma różne przyczyny: nadmierna sztywność, niezdolność do odpowiedzi na nowe potrzeby społeczne, nieumiejętność pokrycia coraz wyższych kosztów. Nie jest łatwo wyobrazić sobie, jak będzie wyglądać model opieki społecznej w 2020 roku: jedną z prawdopodobnych hipotez na ten temat jest rozwój tak zwanego „czwartego sektora”, reprezentowanego w swoisty sposób przez stowarzyszenia rodzinne. Jest to względnie nowe zjawisko, które przyciąga – na poziomie narodowym – coraz większą uwagę i wykazuje znaczący rozwój. W tym kontekście rodzina podejmuje się nowej roli – jest nie tylko obiektem politycznej uwagi, ale także prawdziwym motorem działań i zmian. Najważniejszym składnikiem tego zjawiska jest samopomoc wśród rodzin, które mają wspólny problem i które podejmują wspólne działania. Artykuł rekonstruuje zarys tego zjawiska w kontekście ogólnonarodowym i sugeruje sposoby pracy dla polityki socjalnej. Stowarzyszenia rodzinne, jako inicjatorzy związków społecznych pomiędzy ludźmi a grupami, są wytwórcami kapitału społecznego. W tym sensie są podstawowym zasobem opieki społecznej nowego typu: już nie opartej na połączeniu potrzeb/usług, ale prawdziwie zdolnej do produktywności.