Changes in the forest associations of Poland’s Białowieża Primaeval Forest in the second half of the 20th century
Loading...
CG_2011_1_2-70.pdf (8.97 MB)
Authors
Date
2011
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Abstract
This work presents elements of more wide-ranging research carried out to investigate changes ongoing in Poland’s forests over the last 50 years. Specifically, it focuses on work done within Białowieża Primaeval Forest (NE Poland), as a natural object exceptional even on a Europe-wide scale in that its forest vegetation is treated as if it were natural, or even primaeval. The study was on the floristic composition of the phytocoenoses in three forest associations, i.e. moderately acidophilous pine-spruce-oak forest (Serratulo-Pinetum), eutrophic oak-lime-hornbeam forest (Tilio-Carpinetum) and moist alder-ash forest (Fraxino-Alnetum). These forest communities were made subject to a comparison between descriptions from the late 1940s and after, and the situation as it appeared in the 1990s. The results of the study reveal limited changes where moist and fertile habitats are concerned, along with much more distinct changes in poorer habitats (Serratulo-Pinetum and in part also Tilio-Carpinetum). The most significant of these changes entail the disappearance of shade-intolerant species associated with sparse woodlands, or else with open communities of meadows and grasslands, as associated with the spread of species characteristic of dark, heavily-shaded forests. Changes in the stand are also visible in some communities. A consequence of what has happened is a progress of pine-spruceoak forest from the floristically-rich Serratulo-Pinetum association through to the much poorer Querco roboris-Pinetum. The attendant changes mainly took place in the 1950s and 1960s. The main trend reported for forest communities in Białowieża Primaeval Forest sustains the hypothesis that regeneration has been taking place for some decades following release from the very intensive pressure game animals imposed on forests in the 19th century.Praca prezentuje wycinek badań nad zmianami zachodzącymi w lasach Polski w ostatnich 50 ciu latach. Prezentowane są badania przeprowadzone w Puszczy Białowieskiej (północno-wschodnia Polska) – wyjątkowym obiekcie przyrodniczym w skali europejskiej, którego roślinność leśną traktuje się jako naturalną a w części nawet pierwotną. Badaniami objęto w zakresie składu florystycznego fitocenoz trzy zespoły leśne: umiarkowanie acydofilny las sosnowo-świerkowo-dębowy (Serratulo-Pinetum), eutroficzny las dębowo-lipowo-grabowy (Tilio-Carpinetum) i wilgotny las jesionowoolszowy (Fraxino-Alnetum). Badania polegały na porównaniu stanów zbiorowisk leśnych opisanych w końcu lat 40. i późniejszych ze stanami z lat 90. XX wieku. W wyniku badań stwierdzono niewielkie zmiany w zakresie siedlisk wilgotnych i żyznych oraz znacznie wyraźniejsze zmiany na siedliskach uboższych (Serratulo- Pinetum, część Tilio-Carpinetum). Najważniejsze zmiany polegają na zanikaniu gatunków światłolubnych związanych z luźnymi lasami a także ze zbiorowiskami otwartych łąk i muraw, natomiast rozprzestrzenianiu się gatunków cienistych lasów. W części zbiorowisk widoczne są także zmiany w drzewostanie. Efektem zmian jest ewolucja lasu sosnowo-świerkowo-dębowego od bogatego florystycznie zespołu (Serratulo-Pinetum) do znacznie uboższego (Querco roboris-Pinetum). Zmiana ta nastąpiła głównie w latach 50. i 60. XX wieku. Analiza wyników pozwala na poparcie hipotezy, że główny kierunek zmian omawianego rodzaju w zbiorowiskach leśnych Puszczy Białowieskiej jest spowodowany trwającą od kilkudziesięciu lat regeneracją lasu po bardzo intensywnej presji zwierząt łownych, jaka miała miejsce w XIX wieku.
Description
Citation
Matuszkiewicz J. M., 2011, Changes in the forest associations of Poland’s Białowieża Primaeval Forest in the second half of the 20th century, Czasopismo Geograficzne, 82(1–2): 69–105.